ارزیابی کارآیی زمان کاربرد برخی علف‌کش‌ها در کنترل علف‌های‌هرز مزارع عدس دیم (Lens culinaris Medik.)

پژوهش‌های حبوبات ایران

دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، خرداد 1402، صفحه 160-179   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v14i1.2209-1045

نویسندگان

بنت الهدی جعفری¹؛ عبدالرضا احمدی^{* 2}؛ سیدکریم موسوی³

¹دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم علف های هرز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

²دانشیار علوم علف‌های هرز، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

³استادیار علوم علف‌های‌هرز، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لرستان، ایران

چکیده

گیاه عدس به دلیل ارتفاع نسبتاً کم و رشد اولیه کُند، در رقابت با علف‌های‌هرز آسیب‌پذیر است. اگرچه بیشترین تولید عدس در شرایط دیم است، اطلاعات کمی در مورد کنترل شیمیایی آنها منتشر شده است. آزمایش‌ مزرعه‌ای برای تعیین اثربخشی هشت تیمار علف‌کش شامل اُکسی‌فلورفن، ایزوکسافلوتل، فلومتسولام، متری‌بیوزین، پندیمتالین‌‌آریا، پندیمتالین‌ پرول، ایمازتاپیر و مخلوط پندیمتالین+ایمازتاپیر در سه زمان (کاربرد بلافاصله پس از کاشت، کاربرد پیش‌رویشی و کاربرد پس‌رویشی زودهنگام) به منظور کنترل علف‌های هرز و رشد و عملکرد در عدس دیم به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار طی سال زراعی 97-1396 اجرا شد. گونه‌های علف‌هرز شایع و غالب مزرعه شامل گلرنگ‌وحشی (Carthamus oxyacantha M.Bieb)، شیرپنیر (Galium aparine L.)، جغجغک (Vaccaria grandiflora Jaub. & Spach.)، خلر (Lathyrus sativa L.) ، گوش‌فیلی (Conringia orientalis L.) ، ماشک (Vicia villosa Roth)، کنف وحشی (Hibiscus trionum L.)، پیچک‌صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و گوش‌بره (Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss)  بود. بر اساس نتایج آزمایش، میانگین تراکم علف‌های‌هرز برای تیمارهای پس‌رویشی و پیش‌رویشی علفکش‌ها به‌ترتیب 9/14 و 0/31 درصد کمتر از کاربرد بلافاصله پس از کاشت بود. میانگین تراکم علف‌های‌هرز برای کاربرد پس‌رویشی ایزوکسافلوتل و متری‌بیوزین در مقایسه با کاربرد بلافاصله پس از کاشت آنها به ترتیب 1/52 و 3/50 درصد کمتر بود. علف‌کش‌های متری‌بیوزین، ایزوکسافلوتل و اکسی‌فلورفن به ترتیب با 9/28، 2/27 و 4/14درصد گیاه‌سوزی، بیشترین آسیب را ایجاد کردند. نتایج نشان داد فلومتسولام به میزان 20 گرم در هکتار به عنوان علف‌کش اولیه پس از سبز شدن و کاربرد پس‌رویشی زودهنگام ایمازتاپیر با 350 میلی‌‌لیتر در هکتار نیز می‌توانند بدون هیچ‌گونه اثر مضر قابل توجهی استفاده شوند.

کلیدواژه‌ها

ایزوکسافلوتل؛ ایمازتاپیر؛ فلومتسولام؛ متری‌بیوزین

مراجع

1. Abi-Ghanem, R., Carpenter-Boggs, L., and Smith, J.L. 2011.Cultivar effects on nitrogen fixation in peas and lentils. Biology and Fertility of Soils 47(1):115-120.
2. Ahmadi, A.R. 2011. Weed floristic composition and chemical weed management of Lentil. Ph.D. Thesis. Ferdowsi University of, Mashhad.
3. Ahmadi, A.R., RashedMohasel, M.H., Khazaei, H.R., Ghanbari, A., Ghorbani, R., and Mousavi, S.K. 2013. Weed floristic composition in lentil (Lens culinaris) Farms in Khorramabad. Iranian Journal of Field Crops Research 11(1): 45-53. (In Persian with English Summary).
4. Ahmadi, A.R., Shahbazi, S., and Diyanat, M. 2016. Efficacy of five herbicides for weed control in rain-fed lentil (Lens culinaris). Weed Technology 30(2): 448-455.
5. Alikani, R., S. Saeedipour and Lorzadeh, Sh. 2017. Investigating the effect of oxyfluorfen herbicide levels on the control of Bindweeds (Convolvulus arrensis) and yield components of two varieties of mung bean (Vigna radiate) in the weather conditions of Ahvaz. Bi-Quarterly Journal of Plant Production 6(2):41-48.
6. Amiri, S. 2007. Evaluating the efficiency of several herbicides in controlling weeds in dry lentil cultivation in Yasouj region. Master's thesis. University of Birjand.
7. Azari, S. J., M. Parsa, M., Nezami, A., Tavakol Afshari, R., and Nabati, J. 2022. Effect of priming and temperature on emergence and establishment of two lentil (Lens culinaris) genotypes featuring low and high seed vigor. Iranian Journal of Pulses Research 12(1): 24-36. (In Persian with English Summary).
8. Bhowmick, M.K., Bag, M.K., and Islam, S. 2010. Integrated weed management in lentil (Lens culinaris Medikus). The Journal of Plant Protection Sciences 2 (2): 88-91.
9. Brand, J., Yaduraju, NT., Shivakumar, BG., and McMurray, L. 2007. Weed management. Pages 159–172 in Yadav SS, McNeil DL, Stevenson PC, eds. Lentil: An Ancient Crop for Modern Times. Dordrecht, the Netherlands: Springer
10. Chaudhary, S.U., Iqbal, J., Hussain, M., and Wajid, A. 2011. Economical weed control in lentils crop. The Journal of Animal & Plant Science 21(4): 734-737.
11. Delivin, D.L., Long, Y.H. and Madax, L.D. 1991. Using reduced rates of post emergence, herbicide in soybean (Glycine max). Weed Technology, 5:534 – 840.
12. Délye, C. 2005. Weed resistance to acetyl coenzyme A carboxylase inhibitors: An update. Weed Science 53(5): 728-746.
13. Elkoca, E., Kantar F., and Zengin, H. 2005. Weed control in lentil (Lens culinaris) in eastern Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 33(3): 231-239.
14. Ellis, C., Lane, A., Robinson, D., and O'Sullivan, C. 2017. Considerations for optimising the application of pre-emergence herbicides. Aspects of Applied Biology 134: 7-14.
15. Fageria, N.K., Baligar, V.C., Jones, C.A. 2010. Growth and Mineral Nutrition of Field Crops. CRC Press, New York.
16. 2016. Food and Agriculture organization of the United Nations. Available at Web Site http://www.fao.org/.
17. Fraser J, Moyer JR, Topinka AK, McCartney D. 2003. Tolerance of annual forage legumes to herbicides in Alberta. Can J Plant Sci 83: 649-652.
18. Guglielmini, A.C., Verdu´ , A.M.C., Satorre, E.H. 2016. Competitive ability of five common weed species in competition with soybean. Int. J. Pest Manag. 63, 30–36.
19. Hanson, B.D., and Thill, D.C. 2001. Effects of imazethapyr and pendimethalin on lentil (Lens culinaris), pea (Pisum sativum), and a subsequent winter wheat (Triticum aestivum) crop. Weed Technology 15(1): 190-194.
20. Heap, I., and Duke, S.O. 2018. Overview of glyphosate-resistant weeds worldwide. Pest Management Science 74(5): 1040-1049.
21. Hossain, Z., Wang, X., Hamel, C., Knight, J.D., Morrison, M.J., and Gan, Y. 2016. Biological nitrogen fixation by pulse crops on semiarid Canadian prairies. Canadian Journal of Plant Science 97(1): 119-131.
22. Izadi-Darbandi, E., and Maghsoudi, A. 2021. Effect of biological and chemical fertilizers and weed control methods on lentil (Lens culinaris) biomass and seed yield. Iranian Journal of Pulses Research 12 (1): 144-155. (In Persian with English Summary).
23. Jabran, K., Chauhan, B.S. 2015. Weed management in aerobic rice systems. Crop. Prot. 78, 151–163.
24. Johnson, E.N., Ulrich, D.J. Blackshaw, R.E. Sapsford, K.L. and Holms, F. A. 2007. Effect of timing of isoxaflutole application on weed control in desi chickpea (Cicer arietinum). https://harvest.usask.ca/bitstream/handle/10388/9375/E.N.%20Johnson%20et%20al,%202007.pdf?sequence=1 Accessed: December 4, 2018.
25. Kantar F, Zengin H and Elkoca E. 2005. Weed control in lentil (Lens culinaris) in eastern Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 2005, Vol. 33
26. Matthews, J. 2018. Management of herbicide resistant weed populations.In: Herbicide Resistance in Plants. CRC Press, pp 317-336.
27. Mckay, K., Miller, P. Jenks, B. Riesselman, J. Neill, K. Buschena, D. and Bussan, A.J. 2002. Growing chickpea in the northern great plains. North Dakota State University. NDSU Extension Service. Bulletin A-1236. 8 pp.
28. McMurray, L., Preston, C., Vandenberg, A., Mao, D., Oldach K., Meier K., and Paull J. 2018. Development of high levels of Metribuzin tolerance in Lentil. Journal of Weed Science 67(1): 83-90.
29. Mojeni, K H., Alizadeh, H., Majnoun-Hosseini, N., and Peyghambari, S.A. 2004. Effect of Herbicides and handweeding in control of weed in winter seeding and spring sown Lentil (Lens culinaris). Journal of Agronomy Science 1: 68-79. (In Persian).
30. Mousavi, S.K., Sabeti, P., Jafarzadeh, N., and Bazzazi, D. 2010. Evaluation of some herbicides efficacy for weed control in chickpea (Cicer arietinum). Iranian Journal of Pulses Research 1(1): 19-31. In Persian with English Summary.
31. Parsa, M., and Bagheri, A. 2008. Pulses. Jahad Daneshgahi Mashhad Press. Mashhad. 524 Pp. (In Persian).
32. Sandral, G.H., Dear, B.S., Pratley, J.E., and Cullis, B.R. 1997. Herbicide dose response rate response curve in subterranean clover determined by a bioassay. Australian Journal of Experimental Agricultural 37: 67-74.
33. Singh, G., Kaur, H., and Khanna, V. 2014. Weed management in lentil with post-emergence herbicides. Indian Journal of Weed Science 46 (2): 187-189.
34. Thomas, A. G. 1991. Floristic composition and relative abundance of weeds in annual crops of Manitoba. Can. J. of Plant Sci. 71: 831-839.
35. Veisi, M. 2001. Investigation of new herbicide Isoxaflutole in chickpea (Cicer arietinum) fields. Final report of Plant Protection Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran. No 397. (In Persian).
36. Vencill, W.K. 2002. Herbicide Handbook. No.Ed. 8 pp.x + 493 pp. ref. 230. University of Georgia, Athens, Georgia, USA.
37. Wall, D.1994. Response of flax and lentil to seeding rates, depths and springapplication of dinitroanaline herbicides. Canadian Journal of Plant Science 74 (4): 875-882.
38. Zand, E., Baghestani, M.A., Nezamabadi, N., Shimi, P., and Mousavi, S.K. 2017. A Guide Chemical Control of Weed in Iran. Jahad Daneshgahi Mashhad Press. 223 Pp. (In Persian).
39. Zollinger, R.K. 2006. North Dakota Weed Control Guide. North Dakota State University (NDSU) Extension Service Bulletin W-253. Fargo, ND: North Dakota State University. http://www.ag.ndsu.nodak.edu/weeds/w253/w253-1c.htm. Accessed January 2008.