کارایی علف‌کش‌های‌ دومنظوره آکسیال وان (پینوکسادن+ فلوراسولام) و کاسیک (دیفلوفنیکان+ یدوسولفورون متیل سدیم + فلوراسولام) در مقایسه با علفکش های رایج در کنترل علف‌های هرز گندم (Triticum aestivum)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 تیر 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2023.81511.1134

نویسندگان

ابراهیم ممنوعی^{* 1}؛ محمدرضا کرمی نژاد²؛ علیرضا برجسته³؛ عبدالعزیز حقیقی⁴؛ مهدی مین باش معینی⁵؛ علیرضا عسکری کلستانی⁶

¹استادیار بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

²به ترتیب مربی پژوهش مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران

³استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سمنان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران

⁴استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گنبد، ایران

⁵دانشیار، بخش تحقیقات علف‌های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

⁶استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

چکیده

به منظور بررسی کارایی علف‌کش‌های آکسیال وان و کاسیک آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با ۱۳ تیمار و چهار تکرار در چهار منطقه البرز (کرج)، فارس(داراب)، سمنان(شاهرود) و گلستان(گنبد کاووس) در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد علف‌کش‌های برومایسیدام‌آ (بروموکسینیل+ ام‌ث‌پ‌آ)+ آکسیال (پینوکسادن) به ترتیب به مقدار 5/1 + 25/1 لیتر در هکتار، اُتللو (مزوسولفورون‌+ یدوسولفورون+ دیفلوفنیکان) به مقدار 6/1 لیتر در هکتار، آکسیال وان (پینوکسادن+ فلوراسولام ( به مقدار 1/1، 3/1، 5/1 و 7/1 لیتر در هکتار، کاسیک (دیفلوفنیکان+ یدوسولفورون+ فلوراسولام+ کلوکینوست مکسیل ( به مقدار 170 ، 200 و 230 گرم در هکتار با و بدون سیتوگیت و شاهد وجین دستی بود. نتایج نشان داد که کاربرد تیمارهای علف‌کش قادرند تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز را به طور معنی‌دار کاهش و عملکرد دانه گندم را افزایش دهند. در مجموع کارایی آکسیال وان (7/1 لیتر در هکتار) در کنترل یولاف وحشی (بیش از 95 درصد) مطلوب‌تر از کاسیک (200 تا 230 گرم در هکتار) بود. در مقابل، علف‌کش کاسیک (230 گرم در هکتار) توانست چچم (بیش از 95 درصد) را بهتر از آکسیال وان کنترل کند. با این وجود، کارایی علف‌کش‌های آکسیال وان و کاسیک در کنترل علف‌های‌هرز پهن برگ خاکشیر، هفت بند، سیزاب، شیر تیغی، خردل وحشی (85 تا 95 درصد) مشابه بود. از سوی دیگر، با کاربرد این علف‌کش‌ها در مقادیر مصرف شده هیچ خسارت ظاهری در گندم مشاهده نگردید. همچنین، عملکرد دانه گندم در کاربرد آکسیال وان (5/1 تا 7/1 لیتر در هکتار) 5 تا 24 درصد و در کاربرد کاسیک (200 تا 230 گرم در هکتار+ سیتوگیت) 8 تا 28 درصد افزایش یافت. لذا با توجه به طیف کنترل و افزایش عملکرد، کاربرد علف‌کش آکسیال وان در مقادیر 5/1 تا 7/1 لیتر در هکتار و کاربرد کاسیک در مقادیر 200 تا 230 گرم در هکتار+ سیتوگیت می‌توانند در تناوب با علف‌کش‌های ثبت شده پرکاربرد گندم در اقلیم‌های مشابه پیشنهاد شوند.

کلیدواژه‌ها

درصد کنترل؛ کنترل شیمیایی؛ گونه‌های علف‌های‌هرز؛ وزن خشک

مراجع