هویت مکانی و خطر زمین لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی:دریاچه اُوان)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 تیر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2023.82684.1375

نویسندگان

غلام حسن جعفری^{* 1}؛ مینا تیماجی²

¹دانشگاه زنجان

²گروه جغرافیای دانشگاه زنجان

چکیده

طرح هویت مکانی و تاثیراتی که این مولفه در تحلیل الگوهای پراکندگی پدیده‏های طبیعی و انسانی و چیدمان آن‏ها دارد افق‌های تازه‏ای در دانش ژئومورفولوژی گشوده است. در این مقاله با اتکاء به تکنیک‌های ترسیمی، ارتباط بنیان‌های نظری و معرفتی هویت مکانی دریاچه در سطح و مقیاس خاصی تبیین می‏گردد. به این منظور شواهد ژئومورفیک احصاءشده و نقش آن‏ها در هویت‌سازی دریاچه اُوان مورد کنکاش قرار می‏گیرد. زمین‌لغزش عمدتاً براثر تعامل بردارهای مختلف رخ می‌دهد. برای پاسخ گویی به این مسئله علاوه بر پیمایش میدانی، از داده‌های مدل رقومی ارتفاعی (DEM) 30 متری سنجنده SRTM، استفاده شد. داده‌های جمع آوری شده بعد از ارزیابی و تصحیح هندسی وارد نرم‌افزار Arc GIS و Global Mapper گردید و در ارتباط با لیتولوژی، اقلیم و توپوگرافی محل تجزیه‏وتحلیل گردید. نتایج دال براین است که در شکل‏گیری دریاچه، تعامل چنین بردارهایی نقش داشته‏اند: 1- لیتولوژی متفاوت حوضه، 2- شرایط اقلیم معتدل و نیمه مرطوب، 3- همجواری و اتصال لیتولوژی‏های مختلف براثر گسل، 4- تغییر سطح‏اساس شاهرود و رود جنه، 5- وجود آب تحت فشار (آرتزین)، 6- تغییر ضخامت و سیمان کنگلومرای اندج در مجاورت دریاچه اُوان، 7- تغییر شرایط توپوگرافی و هیدرولوژی به صورت محلی، بر اثر وقوع زمین لغزش های کوچک.

کلیدواژه‌ها

اُوان؛ الموت؛ حرکات دامنه ‏ای‏؛ زمین لغزش

مراجع