ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بلندمرتبه‌سازی در شهر اهواز با رویکرد آینده‌پژوهی

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 6، دوره 21، شماره 4 - شماره پیاپی 45، دی 1402

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2023.82759.1289

نویسندگان

نیلوفر آذربرزین¹؛ نفیسه مرصوصی^{* 2}؛ امیرحسین حلبیان³؛ مصطفی شاهینی فر⁴

¹دانشجوی دکترا، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

²دانشیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران.

³دانشیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

⁴استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

بلند‌مرتبه‌سازی از جمله رویکردهای مهم شهرهای بزرگ جهان است که در اثر رشد روزافزون جمعیت، کمبود و گرانی زمین و مشکلات توسعۀ افقی شهرها رواج یافته است یکی از مهم‌ترین ابعادی که بر روند بلندمرتبه‌سازی تأثیرگذار بوده‌است بعد زیست‌محیطی است. به همین منظور هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بلندمرتبه‌سازی در شهر اهواز با رویکرد آینده‌پژوهی است که به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش تحلیلی‌-‌اکتشافی است. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه و تکنیک دلفی و مطالعات اسنادی‌-کتابخانه‌ای بهره‌گیری شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد از میان 33 عامل اصلی تأثیرگذار بر پایداری زیست‌محیطی بلندمرتبه‌سازی ، شهر اهواز، 18متغیر به‌عنوان عوامل کلیدی و تأثیرگذار شناخته شده‌اند. که این متغیرها بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را بر آینده زیست‌محیطی بلندمرتبه‌سازی شهر اهواز دارند و شامل عوامل جمعیت، توجه به ارزش‌های اقتصادی بازیافت ، دسترسی به نورخورشید، دوچرخه، عدم استقرار پارک‌ها و فضاهای باز شهری، دما، رطوبت، باد، لامسه، انطباق قوانین زیست محیطی با چشم انداز، عناصر اکولوژیک، شرایط زمین و خاک، عبور پیاده، توپوگرافی و زمین شناسی، تدوین طرح‌های دیپلماسی زیست محیطی، بویایی، حمل و نقل عمومی، فرهنگی- اجتماعی می‌باشند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که با توجه به تأثیرگذاری بالای نقش عوامل میکرو اقلیم و اجتماعی-فرهنگی در خصوص پایداری زیست‌محیطی بر روند بلندمرتبه‌سازی توسط مسئولین شهر اهواز می‌تواند جهات موفقیت و یا شکست شاخص‌های پایدار زیست‌محیطی بلندمرتبه‌سازی شهر اهواز را مشخص نماید. در خاتمه برای بهبود وضع موجود راهکارهای ارائه شده که نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه‌ریزان شهری می‌باشد

واژگان کلیدی: بلندمرتبه سازی شهری، شاخص‌های زیست‌محیطی، آینده‌پژوهی،MicMac، شهر اهواز

کلیدواژه‌ها

بلندمرتبه سازی شهری؛ شاخص‌های زیست‌محیطی؛ آینده‌پژوهی؛ MicMac؛ شهر اهواز

مراجع