بررسی مقایسه‌ای دو ترجمه از نمایش‌نامه "دست‌های آلوده" بر اساس نظریه‌ گرایش‌های ریخت‌شکنانه آنتوان برمن

پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

مقاله 7، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 9، اسفند 1401   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/rltf.2023.83052.1089

نویسندگان

زهرا خسروی^{* 1}؛ محمدرضا حاجی آقا بابایی²

¹کارشناس ارشد مترجمی فرانسه دانشگاه علامه طباطبایی

²دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

بررسی مقایسه‌ای دو ترجمه از نمایش‌نامه "دست‌های آلوده"

بر اساس نظریه‌ گرایش‌های ریخت‌شکنانه آنتوان برمن



چکیده



درام یا نمایشنامه یکی از زیرمجموعه‌های مهم در حوزه متون ادبی است. برگردان نمایشنامه با توجه به جنبه‌های کلامی و غیرکلامی با ترجمه سایر انواع ادبی تفاوت اساسی دارد. از دیدگاه آنتوان برمن (1991-1942)، نظریه‌پرداز فرانسوی در حوزه مطالعات ترجمه، در روند ترجمه و به‌خصوص ترجمه ادبی، مترجم ممکن است دچار سیزده گونه گرایش تحریفی ‌شود که درنتیجه به بافت اثر آسیب می‌رسد. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی با بهره‌گیری از نظریه‌ ریخت‌شکنانه برمن، به بررسی دو ترجمه از پرده‌ی اول نمایشنامه دست‌های آلوده سارتر می‌پردازد. این نمایشنامه را جلال آل‌احمد و قاسم صنعوی ترجمه کرده‌اند. برای داوری میان این ترجمه‌ها، دو نکته را باید در نظر گرفت: نخست انتقال معنا و سپس انتقال حال و هوای متن. صرف آشنایی نسبی با زبان مبدأ و مقصد و همچنین اندکی خلاقیت ادبی نمی‌تواند الزاماً ترجمه خوبی به بار بیاورد. در پژوهش حاضر، پس از معرفی نظریه گرایش‌های ریخت‌شکنانه، تلاش خواهیم کرد به بررسی کاربست‌پذیری آن در نقد نمایشنامه ترجمه شده به فارسی و میزان اجراپذیری در صحنه نمایش بپردازیم.



کلمات کلیدی: آنتوان برمن، نظریه‌ تحریف متن، دست‌های آلوده، ژان پل سارتر، جلال آل‌احمد، قاسم صنعوی.

کلیدواژه‌ها

کلمات کلیدی: "؛ آنتوان برمن"؛ نظریه‌ تحریف متن"؛ دست‌های آلوده"؛ ژان پل سارتر"؛ جلال آل‌احمد"؛ "؛ قاسم صنعوی"

مراجع