تحلیل نوشهرگرایی با تاکید بر حس تعلق به مکان نمونه موردی: منطقه دو کلانشهر مشهد

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 مرداد 1402   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2023.74340.1100

نویسندگان

هادی سلیمانی مقدم^{* 1}؛ مهسا مقدم شخصی²

¹استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ، دانشگاه حکیم سبزواری ، سبزوار، ایران

²(کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران)

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر سنجش معیارهای جدید و ویژگی‌های طراحی یک شهر بر مبنای اصل توجه به حس مکان در نوشهرگرایی در وهله اول و در گام دوم بررسی میزان انطباق منطقه 2 شهرداری کلان‌شهر مشهد با این معیارها و تعیین اولویت هر یک از شاخص‌ها می‌باشد.

روش: با توجه به رویکردهای نظری این پژوهش، مطالعه حاضر با روش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات علاوه بر مطالعات کتابخانه‌ای و استفاده از طرح‌های شهری، نخست برای شناسایی شاخص‌های تحقیق، از طریق پرسشنامه اقدام به جمع‌آوری اطلاعات شده‌است. بر این اساس، 4 شاخص و 9 زیرشاخص مطرح در این زمینه شناسایی شد بر اساس فرمول کوکران، تعداد 391 پرسشنامه در بین شهروندان منطقه 2 شهر مشهد توزیع شد. سؤالات تحقیق از طریق نرم افزار SPSS و آزمون‌های آماری رگرسیون و Tتک نمونه‌ای و از مدل تصمیم‌گیری براساس مقیاسات زوجی DEMATEL استفاده شده است.

یافته‎ها: نتایج تحقیق از میان 391 شهروند نواحی چهارگانه منطقه 2 شهرداری مشهد حاکی از متوسط بودن سطح شاخص‌های چهارگانه تحقیق می‌باشد. یافته‌های حاصل از تحلیل آزمون رگرسیون چند متغیره خطی بیانگر این است که چهار شاخص تحقیق به خاطر اینکه سطح خطای مقدار t آنها کمتر از 0.05 است تاثیر زیادی بر حس مکان داشته است.

نتایج: نتایج آزمون تی، فرضیه تحقیق مبنی بر متوسط بودن حس مکان در منطقه را تایید و آزمون رگرسیون خطی، ارتباط هر یک از شاخص‌ها برای حس مکان را تایید می‌کنند. در بین نواحی چهارگانه منطقه 2، به ترتیب ناحیه دو با میانگین 27/3 ، ناحیه سه با میانگین 19/3 ، ناحیه چهار با میانگین 91/2 و ناحیه یک با میانگین 83/2 شرایط مناسبی برای بهبود حس مکان دارند. در نهایت تکنیک دیمتل نشان می‌دهد که شاخص‌ زیست محیطی با میانگین 93/3 دارای بیشترین اهمیت برای تقویت حس مکان در منطقه 2 شهرداری مشهد می باشد

کلیدواژه‌ها

نوشهرگرایی؛ حس مکان؛ بی‌هویتی شهر؛ منطقه 2 شهرداری مشهد؛ تکنیک دیمتل

مراجع