بررسی تأثیر سیاست‌های پولی بر نرخ ارز در شرایط نااطمینانی و اثرات آن بر رفاه کل (کاربرد مدل تعادل عمومی محاسبه‌پذیر پویای بازگشتی)

اقتصاد پولی مالی

مقاله 2، دوره 30، بهار و تابستان 1402 - شماره پیاپی 25، مرداد 1402، صفحه 35-67   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2023.77575.1213

نویسندگان

الهام دهقانی¹؛ علی رئیس‌پور رجبعلی^{* 2}؛ سید عبدالمجید جلایی اسفندآبادی³

¹دانشجوی دکتری علوم اقتصادی گرایش بین‌الملل، ,واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

²استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

³استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.

چکیده

رفاه ازجمله نیازهای اساسی افراد جامعه بوده که با شناخت درست تأثیر سیاست­های دولت بر این شاخص، سیاست­گذاران می­توانند سیاست­های مناسبی را اتخاذ کنند. ازطرف دیگر، با توجه به آثار منفی شرایط نااطمینانی در اقتصاد بر روی رفاه تولیدکنندگان و مصرف­کنندگان، ارزیابی آثار سیاست­های پولی بر نرخ ارز در شرایط نااطمینانی و اثر آن بر روی رفاه از اهمیت انکارناپذیری به‌منظور جلوگیری از آثار زیان­بار اقتصادی برخوردارست که در این تحقیق به این مهم پرداخته شد. برای این منظور، اثرات شوک­های ناشی از سناریوهای سیاست­های پولی­انبساطی در قالب افزایش رشد حجم­نقدینگی و کاهش نرخ ذخیره­قانونی (2، 5 و 10 درصد) بر نرخ ارز (ریال/دلار آمریکا) و رفاه کل بررسی شد. داده­های موردنیاز از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 مجلس­شورای­اسلامی و جدول داده-ستانده سال 1395 بانک مرکزی گردآوری شد. همچنین، جهت تجزیه­وتحلیل داده­ها از مدل تعادل عمومی محاسبه­پذیر پویای بازگشتی (RDCGE) و نرم­افزار متلب استفاده شد. نتایج نشان داد شاخص­های موردبررسی سیاست­های پولی (افزایش حجم­نقدینگی و کاهش نرخ­ذخیره­قانونی) منجر به افزایش نرخ ارز و کاهش رفاه کل می­شوند و در میان شوک­های موردبررسی، شوک ناشی از افزایش حجم­نقدینگی در مقایسه با شوک ناشی از کاهش نرخ­ذخیره­قانونی، از اثرگذاری مثبت بیشتری بر افزایش نرخ­ارز و اثرگذاری منفی بیشتری بر رفاه­کل برخوردار است؛ بنابراین، در شرایط نااطمینانی نرخ­ارز که عاملان اقتصادی دارایی­های خود را به بازارهای موازی به‌ویژه بازار ارز خارجی منتقل کرده و این مسئله منجر به افزایش بیشتر نرخ ارز خارجی و درنتیجه افزایش نرخ تورم و کاهش در رفاه کل می­شود، به بانک مرکزی پیشنهاد می­شود که یک سیاست­پولی­انقباضی مانند افزایش نرخ­بهره­بانکی را اتخاذ کند؛ زیرا چنین سیاستی علی­رغم افزایش هزینه سرمایه­گذاری، می­تواند تا حد زیادی مانع فعالیت­های سوداگرانه در بازار ارز و تشدید نوسانات آن و درنهایت کاهش رفاه کل شود.

کلیدواژه‌ها

سیاست‌های پولی؛ نرخ ارز؛ رفاه کل؛ مدل تعادل عمومی محاسبه‌پذیر پویای بازگشتی

مراجع

Beckmann, J., & Czudaj, R., (2017). Exchange rate expectations and economic policy uncertainty. European Journal of Political Economy, 47(3), 148–162.

Benchimol, J. (2019). Optimal Monetary Policy under Bounded Rationality. IMF Working Papers, Volume 2019: Issue 166.

Cavallo, A., & Ribba, A. (2103). Measuring the Effects of Oil Price and Euro -Area Shocks on CEECs Business Cycles. Journal of policy modeling, 40(1), 74 -96.

Central Bank of Iran, Time series database, https://tsd.cbi.ir/Display/Content.aspx

Chen, L.; Du, Z., & Hu, Z. (2020). Impact of economic policy uncertainty on the exchange rate volatility of China. Finance Research Letters, 32(2), 1-5.

Cukierman, A., & Meltzer, A. H. (1986). A Theory of Ambiguity, Credibility, and Inflation under Discretion and Asymmetric Information. Econometrica, 54(5), 1099-1128.

Decaluwé, B.; Lemelin, A.; Maisonnave, H., & Robichaud, V. (2013). Pep-1-t», Standard PEP model: single-country, recursive dynamic version. Politique Économique et Pauvreté/Poverty and Economic Policy Network. Université Laval, Québec.

Emamimibodi, M.; Samati, M., & sharifiRenani, H. (2021). The effect of fiscal policy on social welfare due to government spending shocks. Monetary and productivity. Quarterly Journal of Economic Research and Policies; 29(97), 199-225. (in Persian)

Fahimifard, S. M. (2021). Senario-Making for Impacts of Iran's Oil Revenue Investment Shock on Agriculture, Industry and Services: RDCGE Model Approach. Agricultural Economics and Development, 29(3), 155-187. (in Persian)

Galí, J., & Monacelli, T. (2005). Monetary Policy and Exchange Rate Volatility in a Small Open Economy. Review of Economic Studies, Oxford University Press, 72(3), 707-734.

Gudarzi Farahani, Y.; Adeli, O., & Ghorbani, A. (2020). The Impact of Economic Policy Uncertainty on Exchange Rate Fluctuations with using the Nonlinear Autoregressive distributed lags Model (NARDL). Journal of Econometric Modelling, 5(4), 147-171. (in Persian)

Haji Mola Mirzaee, M. S.; Mola Mirzaee, H., & Shokouh, H. (2021). Investigating the effect of oil price and exchange rate uncertainty on the adoption of an optimal monetary strategy in Iran. Interdisciplinary Studies on Strategic Knowledge, 5(19), 223-250. (in Persian)

Heidarpour, A. (2021). Welfare Analysis of Monetary policy in Iran's Economy. Stable Economy Journal, 2(2), 45-80. (in Persian)

Hosoe, N.; Gasawa, K., & Hashimoto, H. (2010). Textbook of Computable General Equilibrium Modeling. Programming and Simulations, Palgrave Macmillan UK.

Hosseininasab, E.; Abdullahi Haghi, S.; Naseri, A., & Agheli, L. (2016). The Effects of Oil Boom and Oil Revenues Management on the Optimal Path of Iranian Macroeconomic Variables (Based on Dynamic Computable General Equilibrium). Quarterly Journal of Economic Research, 16(2), 173-200. (in Persian)

Islamic Parliament Recearch Center. (2011). Social Accounting Matrix. https://rc.majlis.ir/fa/news/show/931207. (in Persian)

Izadkhasti, H. (2018). Analyzing the Impact of Monetary Policy in a Dynamic General Equilibrium Model: Money in Utility Function Approach. Journal of Economic Modeling Research, 9(31), 71-101. (in Persian)

Kafaie, S. M. A., & Pourfathy, N. (2019). Investigation of the Effect of Exchange Rate Volatility on Economic Welfare and Determination of Appropriate Monetary Policy. Economic Strategy, 8(31), 5-42. (in Persian)

Labafi feriz, F.; Samadi, S.; Nasrullahi, K., & Bakhshi Dastjerdi, R. (2018). Robust Monetary Policy in Uncertainty for Iran’s Economy by using the Hansen and Sargent Approach. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 53(1), 153-179. (in Persian)

Mohammadi, H., & Mahmoudi, M. (2018). Investigating the Role of Variables Affecting the Legatum Prosperity Index Using Ordered Logit Regression approach. Journal of Economics and Regional Development, 25(16), 1-20. (in Persian)

Mehregan, N., & Daliri, H. (2013). Banks Respond to Monetary Policy Shocks Based on DSGE Model. Journal of Economic Research and Policies, 21(66), 39-68. (in Persian)

Odili, O. (2015). Effects of Exchange Rate Trends and Volatility on Imports in Nigeria: Implications for Macro economy Policy. International Journal of Economics. Commerce and Management, 3(7).

Robinson, T. (2013). Estimating and Identifying Empirical BVARDSGE Models for Small Open Economies. Research Discussion Paper, RDP 2013-06.

Sayadi, M.; Daneshjafari, D.; Bahrami, J., & Rafeei, M. (2015). A Framework for the Optimum Oil Revenue Allocation in Iran; Dynamic Stochastic General Equilibrium Approach. Journal of Planning and Budgeting, 20(2), 21-58. (in Persian)

Serletis, A., & Rahman, S. (2015). On the Output Effects of Monetary Variability. Open Economies Review, 26(2), 225–236.

Shahiki Tash, M. N.; Molai, S., & Shivai, E. (2013). Cardinal Measurement of Welfare and Evaluation of Macroeconomic Variables Effect on Welfare Changes in Iran Based on Fuzzy Regression . Journal of Economic Research and Policies, 21(65), 165-182. (in Persian)

Tavakolian, H., & Komijani, A. (2012). Monetary Policy under Fiscal Dominance and Implicit Inflation Target in Iran: A DSGE Approach. Journal of Economic Modeling Research, 3(8), 87-117. (in Persian)

Yavari, K.; Sahabi, B.; Agheli, L., & Shafiei, S. (2016). Uncertainty in Monetary Policy and its Economic Impacts: a combination of VAR and GARCH. Quarterly Journal of Quantitative Economics, 13(1), 69-96. (in Persian)

Zobeiri, H. (2016). Investigation the Effect of Exchange rate Gap of Official and Parallel Market on Inflation in Iran (Structural Time Series Approach). Journal of Economic Modeling Research, 7(26), 167-192. (in Persian)