نحوه بازنمایی ارزش‌های فرهنگی در پویانمایی (انیمیشن) ایرانی جهت تأثیرگذاری بر رفتارِ شناختی کودک از منظر فنون اقناع

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 6، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 31، شهریور 1402، صفحه 124-152   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2023.81041.1149

نویسندگان

سهیلا عسگری¹؛ فائزه فرازنده پور^{* 2}؛ جمشید غلاملو³

¹دانشجوی دکتری زبان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار گروه زبان‌های خارجی و زبان‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

امروزه برنامه‌های تلویزیونی جزء جدایی‌ناپذیری از زندگی است و انیمیشن جایگاه ویژه‌ای در این برنامه‌ها دارد، به‌گونه‌ای که مخاطب را به طور ناخودآگاه در معرض و تحت تأثیر ارتباطات اقناعی قرار می‌دهند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی فنون اقناع در ساخت مفاهیم ارزشی زبانی در پویانمایی شکرستان است که در آن از ابزارهای زبان شناختی نظیر تمثیل و ضرب المثل که از موضوعات بینامتنیت هستند، برای انتقال مفاهیم و ترغیب بیننده استفاده شده است. پژوهش حاضر که بر روی هشت قسمت از پویانمایی شکرستان انجام شده است، از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و هدف آن ارائه نتایج مطالعه نحوه بازنمایی ارزش‌های فرهنگی در کارتون‌های ایرانی و بروز آن در رفتارشناختی کودک می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهند چگونه در هر قسمت از شکرستان سعی بر آن بوده تا با کاربرد گفتمانی خاص، باورهای فرهنگی و انواع فنون اقناع پیام به مخاطب منتقل شده و القاء گردد. نتایج نمایانگر آن است که برای بازنمایی ارزش‌های فرهنگی، از میان فنون اقناع، از فنون برجسته‌سازی، تکرار، تملق و اغراق و ادعای صریح بیشتر استفاده ‌شده است.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه‌ها: پویانماییِ شکرستان؛ فنون اقناع؛ ارزش‌های فرهنگی؛ برجسته‌سازی؛ تمثیل؛ بینامتنیت

مراجع

احمدعلی‌نژاد، بیتا. (1389). بررسی زبان تبلیغ و فنون اقناع در تبلیغات تلویزیون. دانشگاه آزاد اسلامی. دانشکده زبان‌های خارجی. واحد تهران مرکزی.

اعرابی. نادره. (1371). انتقال ارزشی از طریق برنامه های تلویزیون ایران. دانشگاه شهید بهشتی.

باغینی پور، مجید. (1383). اقناع و برخی تدابیر آن: بحثی در سخن کاوی انتقادی. زبان و زبانشناسی،19 (1)، 88-67.

بوبه رژ. شیرین. (1392).بررسی زبان اقناع برای تبلیغات بیمه عمر. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.تامپسون، جان‌بروکشایر (1995). رسانه‌ها و مدرنیته: نظریه های اجتماعی رسانه ها. ترجمه]مسعود اوحدی[ (1397). تهران: سروش.

تقی پور، فائزه. خلجی، سپهر. معینی، آسیه. (1397). بازنمایی ابعاد هویت فرهنگی در مجموعه انیمیشن باب اسفنجی. فصلنامه رسانه های دیداری و شنیداری، 12 (28)

حسنایی، محمدرضا. موسوی، سعیده سادات. (1395). بنیان های سیاست گذاری رسانه‌ای در انیمیشن، دو فصلنامه علمی – پژوهشی دانشگاه هنر. دانشگاه هنر اصفهان. نامه هنرهای نمایشی و موسیقی. 17.

ذکاوت، سحر. عربشاهی، نگارسادات. (1396). تحلیلی بر پویانمایی شکرستان و بررسی عناصر بصری آن، دومین کنگره بین المللی علوم انسانی، مطالعات فرهنگی، 10-1.

رفیع پور، فرامرز. (1381). آناتومی جامعه: مقدمه ای بر جامعه شناسی کاربردی. تهران: شرکت سهامی انتشار.

سلیمی کوچی، ابراهیم. صادقی قهساره، رضوان. (1395). بازنمایی تغییر کلیشه های جنسیتی در پویانمایی باب اسفنجی و رابطه آن با لیبرالیسم فرهنگی و اقتصادی. فصلنامه علمی-ترویجی وسایل ارتباط جمعی، 3، 157-133.

شمسی، فریبا. خراسانی، محبوبه. نیازی، شهرزاد. (1399). عناصر داستانی موجود در قصه‌های عامیانه و قابلیت آن برای پویانمایی (با تأکید بر قصه های مشدی گلین خانم). دو فصلنامه تخصصی مطالعات داستانی، 5  (3) ، 161-145.

صفورا، محمد علی. (1378). تحلیلی بر آثار  انیمیشن  علی اکبر صادقی. دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

صفورا، محمد علی. ذوالفقاری، حسن. سامانیان، صمد. (1390). بررسی ساختار سینمایی و ادبی انیمیشن ملک خورشید (بازشناسی یکی از ابعاد ادبیات کودک در ایران) ، مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 2(1).

علاء‌الدین، سید محمدرضا. (1384).  گفتمان دینی. مجله علوم قرآن و حدیث: قرآنی کوثر، 18، 10-6.

علوی، سید حمیدرضا. بصیری، محمد صادق. رفیعی، محیا. عرب نژاد خانوکی، فاطمه. (1397). بررسی شیوه‌های اقناعی (استنباط از متون اسلامی و متون ادبیات پایداری)، فصلنامه مطالعات فرهنگ – ارتباطات. 164-145.

قهرمانی، عبدالرضا (1394). بررسی نحوه تاثیر رسانه برشناخت و اقناع مخاطبان. اولین کنفرانس ملی علوم مدیریت نوین و برنامه ریزی فرهنگی اجتماعی ایران. مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی.

کاظمی، فروغ. ارمغانی، مریم. (1396). بررسی زبان تبلیغات در بیلبوردهای تهران و لندن از منظر فنون اقناع. مجله جستارهای زبانی، 7 (42). 391-427.

کاظمی، فروغ، جعفری، طلایه. (1394). بازنمایی کارکرد جنسیت در متون اقناعی مطبوعات فارسی زبان از دیدگاه تحلیل گفتمان. هشتمین همایش پژوهش های زبان و ادبیات فارسی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

کاظمی، فروغ. سلمانی‌سیاه‌بلاش، امینه. (1395). بررسی کارکرد سطوح تحلیل در رویکرد انتقادی به تحلیل گفتمان: مطالعه موردی فیلم جدایی نادر از سیمین. مجله جستارهای زبانی، 4 (32). 233-217.

کریمی، یوسف. (1384). روان شناسی اجتماعی. تهران: دانشگاه پیام نور.

کیا، علی‌اصغر. سعیدی، رحمان، اکبری، محمدعلی. (1392).  مبانی ارتباط، تبلیغ و اقناع. مؤسسه انتشاراتی روزنامه ایران.

متولی، کاظم. ( 1384).  افکار عمومی و شیوه‌های اقناع. چاپ اول. تهران: انتشارات بهجت. 72-69.

محمودی بختیاری، بهروز. سلیمیان، سمیه. (1395). بررسی بی‌ادبی کلامی در نمایش نامه صیادان. مجله جستارهای زبانی، 7(1)، 149-129.

الیاسی، محمد حسین. (1388). مبانی نظری و عملی اقناع و مجاب سازی. فصلنامه مطالعات بسیج. 12(45)، 71-41.

یاکوبسن، رومن. (1380). زبان ‌شناسی و شعرشناسی. ترجمه کورش صفوی، در ساخت‌گرایی، پساساخت‌گرایی و مطالعات ادبی. به کوشش فرزان سجودی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.

 

Ahmad Ali Nezhad, B. (2010). The Study of Language of Advertising and Persuasion Techniques in Television Advertisements. Faculty of Foreign Languages, Central Tehran Branch.

Alavi, S.H. , & Basiri. M.S, & Rafeei. M.,& Arabnejad Khanouki. F. (2019). Investigating persuasive relationships (inference from Islamic texts and resistance literature texts). Cultur-Communication Studies. 145-164.

Arabi, N. (1993).Value transmission through Iranian TV programs. Shahid Beheshti University. Tehran.

Baghinipour, M. (2005). On persuation and some tactics of its: a discussion in critical discourse analysis. Language and Linguistics: Journal of the Linguistics Society of Iran. 19(1). 67-88.

Beneva, W. L. & P. J. Beneva, (2008). Persuasive Messages the Processes of Influence. Wiley-Blackwell; 1st edition.

Elyasi, M. H. (2010). Theoretical and practical basis of persuasion. Journal of Basij Studies. 12(45).

Hosnaei, M., & Mousavi. S. (2017). Foundations of media policy in animation. Scientific Journal of Pazhuhesh-e Honar. Art university of Isfahan. Letter of performing arts and music.17.

Karimi. Y. (2006). Social Psychology. Tehran: Payam-e-Nour University.

Kazemi, F. , & Jafari. T., (2016). Representation of the function of gender in the persuasive texts of the Persian language press from the perspective of discourse analysis. The 8th Persian Language and Literature Research Conference.

Kazemi, F. , & Salmani Siah Balash. A., (2017). A Study of Analysis Levels Function in Critical Approach to Discourse Analysis: The Case Study of A Separation. Journal of Language Related Research. 4(32). 217-233.

Kazemi, F. , & Armaghani. M., (2019). A Study of Persian and English Billboards from Persuasive Techniques Point of View. Journal of Language Related Research. 7(42). 391-427.

Kia, A.A., & Saeedi. R., & Akbari. M.A. (2014). Introduction to communication, advertisment and persuasion. Iran newspaper publishing house.

Lakoff, G. (1982). Persuasive Discourse and Ordinary Conversation, with Examples from Advertising. In D. Tannen (Ed.), Analyzing Discourse: Text and Talk, 25-42, Washington DC: Georgetown University Press.

Mahmoodi Bakhtiari, B., & Salimiyan. S. (2017). Linguistic impoliteness patterns in Sayyadan. Journal of Language Related Research. 7(1). 129-149. 

Motavali. K. (2006). Public opinion and methods of persuasion. Tehran: Behjat Publication. 69-72.

Perloff, R. M. (2003). The Dynamics of  Persuasion Communication and Attitudes in the 21st Century. 2nd Edition, Cleveland State University, 21-52.

Rafiepour, F. (2003). Anatomy of Society: An Introduction to Applied Sociology. Tehran: Enteshar Company.

Safoura, M.A. (2000). An analysis of Ali Akbar Sadeghi's animation works. Tarbiat Moddares University.

Safoura, M.A. , & Zolfaghari. H., & Samanian. S. (2012). Structural Study of Cinematic and Literary Aspects in Malek Khorshid Animation. The Journal of  Iranian Children's Literature Studies. 2(1).

Shamsi, F., & Khorasani. M., & Niazi. Sh. (2021). Story elements in folk tales and their potential for animation (with emphasis on Mashdi Galin Khanum's stories). Two specialized quarterly journals of fiction studies, 5(3). 145-161.

Thompson J. B.  (1995). The Media and Modernity: Social theories of the media (translated into Farsi by M. Ohadi). Tehran: Soroush.

Jakobson, R. (2001). Linguistics and Poetics, in Structuralism, Post-Constructivism and Literary Studies.Translated by K. Safavi, Tehran: Advertising Organization .[In

Persian].

Zekavat, S., & Arabshahi. N. (2018). An analysis of Shekaristan animation and its visual elements, Second International Congress of Humanities, Cultural Studies. 1-10.