رویکرد متن‌محور برای تهیه و تدوین مواد بومی آموزش زبان انگلیسی

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 1، دوره 56، شماره 3، مهر 1402، صفحه 1-30   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.2023.83553.1206

نویسندگان

صدیقه وحدت^{* 1}؛ محمد رضا عنانی سراب²؛ صادق قبادی¹

¹گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

²گروه زبان و ادبیات انگلیسی.دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

امروز انگلیسی زبان ارتباط بین‌المللی است و تقاضا برای یادگیری آن بالا است. عمدۀ آموزش انگلیسی به‌واسطۀ کُتُب آموزش زبان انگلیسی بین‌المللی صورت می‌گیرد و کشورهای مصرف‌کننده، همواره نسبت به تبلیغ فرهنگ غربی و تلاش جهت تحکیم امپریالیسم زبانی از سوی این کتاب‌ها نقد داشته‌اند. در مقالۀ پیشِ‌ِ رو مراحل تهیه و تدوین مواد آموزشی بومی بر مبنای «رویکرد متن‌محور تاملینسون» و یافته‌های پژوهشی شرح داده شده است. انتخاب متن‌های مناسب آموزشی سنگ‌بنای بهبود بازدهی یادگیری زبان بر پایۀ اصولی همانند ایجاد فرصت‌های کافی برای استفادۀ معنادار از زبان و متمرکز کردن زبان‌آموزان بر معناست. مواد آموزشی یاد شده پس از طراحی بر روی یک پلتفرم اینترنتی به نشانی «www.chamranelt.ir» قرار داده شدند که مهم‌ترین ویژگی آن: فراهم کردن انتخاب درس دلخواه به همراه فایل‌های صوتی و ویدیویی مربوط برای مدرّسان است. پاسخ بهتر به نیازهای زبان‌آموزان، تطبیق بهتر با مختصات محیط آموزشی، ایجاد انگیزش و ایجاد بستر لازم برای خلق توانش ارتباطی میان‌فرهنگی از مزایای مواد آموزشی بومی هستند و می‌توان استفاده از مواد آموزشی قرار داده شده در این پلتفرم را پاسخی برای حل مشکلات احتمالی فرهنگی کُتُب آموزش زبان انگلیسی بین‌المللی در نظر گرفت. همچنین، اینترنتی بودن این مواد آموزشی، باعث مدیریت بهتر هزینه‌های مرتبط با انتشار و رقابت‌پذیری بهتر آنها در بازار می‌شود.

کلیدواژه‌ها

تهیه و تدوین مواد آموزشی؛ امپریالیسم زبانی؛ اقدامات هژمونیک؛ توانش ارتباطی میان‌فرهنگی؛ رویکرد متن‌محور

مراجع

احمدی‌صفا، م.، و فراهانی، م. (1394). پرورش توانش بینا‌‌فرهنگی کتاب در پراسپکت یک بر اساس دیدگاه معلمان زبان ‌‌انگلیسی به منزلة زبان خارجی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 15(36)، 1-21.

بحرینی، ن. (1392). تحلیل ارزش‌های فرهنگی در کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی. راهبرد فرهنگ، 6(22)، 163-182.

خسروی، ر.، و رفیعی، آ. (1396). درآمدی بر آسیب شناسی تدریس فرهنگ در ایران: بررسی رابطۀ بین فرهنگ زدایی و هوش هیجانی در بین زبان آموزان انگلیسی. پژوهش‌های زبانشناختی در زبان‌های خارجی، 7(1)، 98-79.https://doi.org/10.22059/jflr.2017.234816.342

رضائیان، م.، قهاری، ش.، و دهمرده، م. (1396). تبعات اجتماعی‌فرهنگی آموزش زبان انگلیسی: آسیب‌شناسی و ارائۀ مدل چهار وجهی. مطالعات زبان و ترجمه، 50(4)، 169-192.https://doi.org/10.22067/lts.v50i4.53349

طاهرخانی، ر.، و متقی، ف. (1400). ارزیابی و نقد کتاب درسی زبان انگلیسی پایۀ هشتم، Prospect 2 (پراسپکت 2)، از لحاظ جنبه‌های فرهنگی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 21(10)، 295-321. https://doi.org/10.30465/crtls.2021.25761.1561

علی پور، م. ر.، و عباسی، ع. (1401). تهدید‌ها و فرصت‌های بین‌المللی‌شدن و بومی‌سازی برنامه‌های درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهۀ اخیر و ارائۀ راهکار‌های پیشنهادی. نوآوری های آموزشی، 21(1)،47-70.  https://doi.org/10.22034/JEI.2021.228508.1465

کوشا، م.، طالبی نژاد، م. ر.، و تاکی، س. (1384). تجزیه و تحلیل انتقادی گفتمان کتب رایج آموزش زبان انگلیسی بین المللی و داخلی در ایران. مجله زبانشناسی کاربردی، 7(2)، 45-78.

 

Ahour, T., & Zaferani, P. (2016). A critical visual analysis of gender representation of ELT materials from a multimodal perspective. Journal of Applied Linguistics, 9(18), 78-98.

Al-Busaidi, S., & Tindle K. (2010). Evaluating the impact of in-house materials on language learning. In B. Tomlinson (Ed.), Developing materials for language teaching (pp. 137-149). Bloomsbury.

Al-Issa, A. (2021). Using English language teaching professionalism to bash cultural imperialism in the Sultanate of Oman: A response to Wyatt and Sargeant. Studies in Culture and Education, 28(3), 341-352. https:// doi.org/ 10.1080/ 1358684X. 2021.1904381

Asgari, A. (2011). Compatibility of cultural value in Iranian EFL textbooks. Journal of Language Teaching and Research, 2(4), 887-894. http:// dx.doi.org/ 10.4304/ jltr.2.4.887-894

Benjamin, R. (2012). Reconstructing readability: Recent developments and recommendations in the analysis of text difficulty. Educational Psychology Review, 24, 63-88. https://doi.org/10.1007/s10648-011-9181-8

Bowen, P., & Delaney, D. (2010). Got it. Oxford University Press.

British Council (2015). The English effect.  Foreign, Commonwealth and Development Office. https://britishcouncil.org/sites/default/files/english-effect-report-v2.pdf

Byram, M. (1997). Teaching and assessing intercultural communicative competence. Multilingual Matters.

Byram, M., & Zarate, G. (1994). Definitions, objectives and assessment of sociocultural objectives. Council of Europe.

Canagarajah, S. (1999). Resisting linguistic imperialism. Oxford University Press.

Cha, K. A. (1995). The effect of text length in the diagnosis of reading comprehension. Journal of the Applied Linguistics Association of Korea, 8(1), 249-275. https://doi.org/10.5539/ass.v8n3p329

Cheong Cheng, Y. (2000). A CMI‐triplization paradigm for reforming education in the new millennium. International Journal of Educational Management, 14(4), 156-174. https://doi.org/10.1108/09513540010371975

Cook, G. (1997). Schemas. ELT Journal, 51(1), 86-86. https:// doi.org/ 10.1093/ elt/51.1.86

Copley, K. (2018). Neoliberalism and ELT coursebook content. Critical Inquiry in Language Studies, 15(1), 43–62. http:// dx.doi.org/ 10.1080/ 15427587. 2017. 1318664

Crystal, D. (2003). English as a global language. Cambridge University Press.

Darici, A., & Tomlinson, B. (2016). A case study of principled materials in action. In B. Tomlinson (Ed.). SLA research and materials development for language learning (pp. 71-86). Routledge.

Falla, T., & Davis, P. A. (2012). Solutions (2nd ed.). Oxford University Press.

Ghaffari, M., Kuhi, D., & Aslrasuli, M. (2023). Critical cultural awareness in Iranian ELT coursebooks: Coursebook realizations and ideals. International Journal of Foreign Language Teaching and Research, 11(44), 53-68. http://dx.doi.org/10.30495/jfl.2023.699905

Gray, J. (2010). The construction of English: Culture, consumerism, and promotion in the ELT coursebook. Palgrave Macmillan.

Hassannejad, E., Ghaemi, F., & Pourdana N. (2020). Designing culture-oriented materials for Iranian EAP students: The relative impacts of receptive and productive task performance. Iranian Journal of English for Academic Purposes, 9(2), 72-90. http://dx.doi.org/20.1001.1.24763187.2020.9.2.6.5

Hutchinson, D. (2014). Project (4th ed.). Oxford University Press.

Javdani, F., Mahboudi, H.R., & Ghafoori, N. (2009). The attitudes of Iranian EFL learners toward cross-cultural factors in language learning. The Journal of Applied Linguistics, 2(2), 99-122.

Kachru, B. B. (1985). Standards, codification and sociolinguistic realism: The English language in the outer circle. In R. Quirk & H. G. Widdowson (Ed.), English in the world: Teaching the language and the literature (pp. 11-30). Cambridge University Press.

Karimi, F., & Nafissi, Z. (2017). Effects of different culturally-based materials on EFL learners’ reading anxiety, reading self-efficacy, and reading proficiency in project-based classes. Issues in Language Teaching, 6(1), 83-115. https://doi.org/10.22054/ilt.2017.8420

Kiczkowiak, M. (2020). Seven principles for writing materials for English as a lingua franca. ELT Journal, 74(1), 1-9. https://doi.org/10.1093/elt/ccz042

Kramsch, C. (1993). Context and culture in language teaching. Oxford University Press.

Kroger, J. (2017). Identity development in adolescence and adulthood. In Oxford research encyclopedias of psychology (online). Oxford University Press.

Lee, K. S. (1999). The effects of the number of questions per passage, the length of passage, and topic familiarity on multiple-choice English listening and reading comprehension tests. English Teaching, 54(4), 327-35110.25256/PAAL.24.2.6

Littlejohn, A., & Hicks, D. (1997). Cambridge English for schools. Cambridge University Press.

Lopriore, L. & Tsantila, N. (2022). Adapting ELT coursebooks listening materials within an ELF-aware perspective: Voices from Greek and Italian classrooms. Boğaziçi University Education Journal, 39, 279-302. https://doi.org10.52597/ buje. 1227226

Mackenzie, L. (2021) Linguistic imperialism, English, and development: implications for Colombia. Current Issues in Language Planning, 23(2), 137-156. https://doi.org/10.1080/14664208.2021.1939977

Monfared, A., & Khatib, M. (2018). English or Englishes? Outer and Expanding circle teachers’ awareness of and attitudes towards their own variants of English in ESL/EFL teaching contexts. Australian Journal of Teacher Education, 43(2), 56-75. https://doi.org/10.14221/ajte.2018v43n2.4

Morady Moghaddam, M.  & Tirnaz, M.H. (2023). Representation of intercultural communicative competence in ELT textbooks: Global vs. local values. Journal of Intercultural Communication Research, 52(2), 191-215. 

Mozaffarzadeh, S., & Ajideh P. (2019). Intercultural competence: A neglected essential in the Iranian ELT textbooks. Journal of Applied Linguistics and Applied Literature: Dynamics and Advances, 7(2), 167-183.

Phillipson, R. (1992). Linguistic imperialism. Oxford University Press.

Phillipson, R. (2012). Imperialism and colonialism. In B. Spolsky (Ed.), The Cambridge handbook of language policy (pp. 203–235). Cambridge University Press.

Riazi, A. M. (2003). What do textbook evaluation schemes tell us? A study of the textbook evaluation schemes of three decades. In W. Renandya (Ed.), Methodology and materials design in language teaching (pp. 52-68). SEMEO Regional Center.

Richards, J. C. (2001). Curriculum development in language teaching. Cambridge University Press.

Simpson, W. (2017). An instrumental tool held at arm’s length: English as a vehicle of cultural imperialism in China. Chinese Journal of Applied Linguistics, 40(3), 333-348.

Tomlinson, B. (1999). Materials development for language teachers. Modern English Teacher, 8(1), 62-64. https://doi.org/10.1017/S0261444811000528

Tomlinson, B. (2000). Beginning to read forever. Reading in a Foreign Language, 13(1), 523-538.

Tomlinson, B. (2013). Developing materials for language teaching. Bloomsbury.

Tomlinson, B. (2020). Is materials development progressing? Language Teaching Research Quarterly, 15, 1-20. http://dx.doi.org/10.32038/ltrq.2020.15.01

Tomlinson, B., & Masuhara, H. (2004). Developing language course materials. RELC Portfolio Series.

Tomlinson, B., & Whittaker, C. (2010). (Eds.). Case studies of blended learning courses. British Council.

Ulla, M. B., Perales, W.F. (2021). Developing an English language teaching textbook in a Thai university: Classroom language teachers as writers. English Teaching & Learning, 45,461-476. https://doi.org/10.1007/s42321-021-00078-2

Vahdat, S., Anai Sarab, M., Ghobadi, S. (2020). Evaluating the cultura appropriacy of commercial English language teaching textbooks in the Iranian context. Teaching English Language, 14(2), 111-144. https://doi.org/10.22132/tel. [phone]

Van Loi, N. (2022). Engaging EFL learners in reading: A text-driven approach to improve reading performance. The Electronic Journal for English as a Second Language, 26(2), 1-18. https://doi.org/10.55593/ej.26102a5

Yi, Y. S. (2013). On the optimal text length of reading comprehension texts. The Jungang Journal of English Language and Literature, 55(4), 505-530. http://doi.org/10.18853/jjell.2013.55.4.023

Zyzik, E. C., & Polio, C. (2017). Authentic materials myths: Applying second language research to classroom teaching. University of Michigan Press.