Philosophy of Science Department, Sharif University of Technology
Abstract
Philosophers and theologians before Mullā Ṣadrā had diverse views about the ontological status of existence. Paying attention to their opinions is very important to understand Mullā Ṣadrā's doctrine of ontological priority of existence. On the other hand, philosophers and theologians have dealt with this issue in different positions, and in some cases, there seems to be an apparent inconsistency. In contemporary works, there is no comprehensive examination about these diverse views. This article seeks to shed light on this issue. Peripatetic philosophers considered existence to exist and most likely considered it to be an accident. Suhrawardī and his followers criticized this opinion and considered existence as a secondary intelligible and non-existent. Many later philosophers and theologians also preferred Suhrawardī's viewpoint. While denying that existence is an accident, some theologians considered it to exist outside but to be identical with quiddity. They thought that their view is immune to Suhrawardī's criticisms. According to this opinion, for existence to exist, it does not need to be an accident to quiddity. Another related problem was that philosophers maintained that the universal concept of existence has external instances called particular beings. This is incompatible with existence being a secondary intelligible. ʿAbd-al-Razzāq Lāhījī tried to resolve the inconsistency. According to Lāhījī's solution, existence is external, but does not exist in external reality. This solution can be criticized.
ابن سینا (1960). الشفاء: الالهیات. تصدیر و مراجعه: الدکتور ابراهیم مدکور، تحقیق: الاب قنواتی؛سعید زاید.قاهره: وزاره الثقافه و الارشاد القومی. ابن سینا(1972). التعلیقات. تحقیق: عبدالرحمن بدوی. بیروت: الدار الاسلامیه. ابن سینا(1371). المباحثات. تحقیق و تعلیق: محسن بیدار فر. قم: انتشارات بیدار. ابن سینا(1383). الاشارات و التنبیهات مع شرح الخواجه نصیر الدین طوسی، ج 3. قم: مطبوعات دینی. احمدی، احمد. (1388). بحث ماهیت و وجود در ابن سینا و ابن رشد و نقد آن. حکمت سینوی، شماره 43: 5-21. ایجی، عضد الدین. (1907). المواقف مع شرح الجرجانی، ج2. قم: منشورات الشریف الرضی. بهمنیار بن المرزبان. (1375). التحصیل. تصحیح و تعلیق: استاد شهید مرتضی مطهری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. تفتازانی، سعدالدین. (1371). شرح المقاصد، ج 1. قم: منشورات الشریف الرضی. جامی، عبدالرحمن. (1422). الدره الفاخره. تحقیق و تعلیق: ا. د. احمد عبدالرحیم السایح و ا. د. احمد عبده عوض. قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه جرجانی، علی بن محمد. (1907). شرح المواقف، ج 2. قم: منشورات الشریف الرضی. رازی، فخرالدین (1966). المباحث المشرقیه. تهران: مکتبه الاسدی. رنجبر، هما؛ حسینی، داود. (1398). در باره تاریخ مشهور اصالت وجود. فلسفه: سال 47، شماره 1، 107-123. سهروردی، شیخ شهاب الدین. (1373). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. تصحیح: هنری کربین. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. صدرالمتألهین، محمد. (1363). المشاعر. تهران: طهوری. صدرالمتألهین، محمد. (1410). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. بیروت، دار احیاء التراث العربی. طوسی، نصیر الدین. (1433). تجرید الاعتقاد مع شرح العلامه الحلی: کشف المراد. قم: مؤسسه النشر الاسلامی. عباس زاده، مهدی. (1397). فصوص الحکم فارابی؛ مبدأ حکمت اشراقی. حکمت سینوی. شماره 60: 47-69. فارابی، ابونصر، (1405). فصوص الحکم. قم: انتشارات بیدار. فیاضی، غلامرضا.(1387). هستی و چیستی در مکتب صدرایی. قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. قوشجی، علاء الدین.(طبع قدیم). شرح التجرید. لاهیجی، عبدالرزاق (1429). شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام، ج 1. قم: موسسه الامام الصادق علیه السلام. نبویان، سید محمد مهدی (1395). جستارهایی در فلسفه اسلامی، مشتمل بر آرای اختصاصی آیت الله فیاضی. قم: انتشارات حکمت اسلامی. یزدان پناه، سید یدالله. (1389). حکمت اشراق: گزارش، شرح و سنجش دستگاه فلسفی شیخ شهاب الدین سهروردی، ج 1. تحقیق و نگارش: دکتر مهدی علی پور. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
