رویکرد نظام قضایی ایران به افشای اطلاعات شرکت‌های بورسی

دانشنامه حقوق اقتصادی

دوره 30، شماره 23، شهریور 1402، صفحه 147-162   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/economlaw.2023.79087.1227

نویسندگان

رئوف سیاری^{* 1}؛ بهرام تقی پور²

¹دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی تهران

²استادیار گروه حقوق خصوصی

چکیده

در عصر کنونی، در بازار بورس و اوراق بهادار کشورها، یکی از سازکارهای حمایت از سرمایه‌گذاران، افشای اطلاعات شرکت‌های بورسی است. با توجه به اهمیت این موضوع در نظام اقتصادی ایران، مقاله کنونی با روش توصیفی-تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم، محدوده موضوعی، مبانی نظری، اصول، چالش‌ها و موانع افشای اطلاعات شرکت‌های بورسی در ایران و چند کشور دیگر پرداخته است. بررسی‌های این مقاله دلالت بر دارد از میان مبانی نظری متعدد بیان شده برای مبنای افشای اطلاعات، حمایت از سرمایه‌گذاران به‌عنوان مهمترین مبنای قانونی به شمار می‌آید. همچنین افشای اطلاعات شرکت-های بورسی از اصول متعددی چون اصل افشای به موقع اطلاعات، اصل صحت اطلاعات و اصل قابل درک بودن اطلاعات، تبعیت می‌نماید. با وجود اینکه این اصول در نظام‌ حقوقی ایران تصریح شده یا از قوانین موجود، قابل استنباط است، اما افشای اطلاعات در عمل با چالش‌ها و موانع متعددی، همچون اعمال نظام طبقه‌بندی اطلاعات از سوی برخی شرکت‌ها، اجتناب از ورود ضرر به شرکت و تعارض منافع مدیران، مواجه است که در برخی موارد، موجب عدم رعایت کامل اصول افشای اطلاعات می-شود. علاوه بر این، عدم رعایت برخی از اصول، در نظام حقوقی ایران، فاقد ضمانت اجرای کافی بوده و یا ضمانت اجرای مبهمی دارد.

کلیدواژه‌ها

افشای اطلاعات؛ افشای به موقع؛ صحت اطلاعات؛ قابل درک بودن؛ تعارض منافع

مراجع

 

References

]1[ Accounting Standards Development Committee. (2019). Accounting standards, Tehran, Audit Organization, publication 160, 32nd edition. (In Persian).

]2[  Bergström, Erik & Åhlfeldt, Rose-Mharie. (2014)."Information Classification Issues", Conference Paper.

]3[  Białek-J., Anna. (2016). Determinants of Information Disclosure by Companies Listed on the Warsaw Stock Exchange in Poland, Int. J., Vol. x, No. x.

]4[  Bushee, J. Bushee & Leuz. (2005). Christian,"Economic consequences of SEC disclosure  regulaton: Evidennce from the OTC bulltin board", Journal of Accounting and Ecomomics, Vol. 39, Issue 2.

]5[ Coates, John. (2021). ESG Disclosure – Keeping Pace with Developments Affecting Investors, Public Companies and the Capital Markets, U.S Securities and Exchange Commission.

]6[  Forbes, S. J., Lederman, M., & Wither, M. J.,"Quality Disclosure when Firms Set their Own Quality Targets", International Journal of Industrial Organization, 61(3)

]7[  Hemmati, Hassan and Amiri, Ismail. (2018). "The effect of disclosure quality in terms of reliability score and timeliness on the cost of stock transactions", Financial Accounting Research Quarterly, second year, number 36. (In Persian).

]8[  Jamali, Jafar & sadeghi, Mohammad, Jurisprudence of the arbitration board of securities and exchange organization, First book  to 2017, Bourse Pub, 2017. (In Persian).

]9[  Jamali, Jafar, Sadeghi, Mohammad and Shidaei, Navid, Jurisprudence of the arbitration board of securities and exchange organization, second book 2017-2019, Bourse Publications, first edition, 2020. (In Persian)

]10[  K. Hargis. (2000)."International cross-listing and stock market development in emerging economies", International Review of Economics and Financial, Vol. 9, Issue 2.

]11[  Lawson, Basic Principles for Information Disclosure, 2022.

]12[  Lubis, Muharman & Others. (2018). The Indonesia Public Information Disclosure Act (UU-KIP): Its Challenges and Responses, International Journal of Electrical and Computer Engineering, Vol. 8, No. 1.

]13[  Mehrabani, Atala. (2009). "The importance and role of information disclosure in the stock exchange", Stock Exchange Magazine, No. 82. (In Persian).

]14[  Mostotrest. (2015). Information Disclosure Regulation of Public Joint Stock Company Mostotrest, Moctotpect, Moscow.

]15[  Muda, Iskandar & Sadalia, Isfenti. (2017). The Significance of Internet Based Financial Information Disclosure on Corporates' Shares in Indonesia, International Journal of Economic Research, Vol. 14.

]16[  Parhammehar, Hamidreza and others. (2019). "Comparative study of the impact of disclosure of confidential information in stock market transactions; Scope of disclosure of information, performance guarantee, cancellation of transactions", Private Law Quarterly, Vol. 17, No. 2. (In Persian).

]17[  Pourheidari, Omid and Foroughi, Aref. (2018). "Investigating the influence of the CEO on the quality of accounting information disclosure", Financial Accounting Empirical Studies Quarterly, year 15, number 16. (In Persian)

]18[  Rahpeyk, Hassan and Shamsalehi, Mohsen. (2016). "Basics of Obligation to Provide Information in Stock Transactions", Encyclopedia of Economic Laws, Volume 24, Number 12. (In Persian).

]19[  Sadegh Najad, Majid. (2014). Immediacy or continuity of the crime in the crimes subject to the Securities Law approved in 2014, Tehran, Press and Publishing Center of the Judiciary, first edition. (In Persian).

]20[  Sadeghian Nadushan, Mehrdad and Bagheri, Mahmoud. (2016). "Conflict of interests of companies' stakeholders and solutions to it", Comparative Law Research Quarterly, Volume 20, Number 3. (In Persian).

]21[  Sadeghimghadam, Mohammad Hassan and Norozi, Mohammad. (2018). "Criticism and review of information disclosure system in Iran Stock Exchange", Law Quarterly, Volume 41, Issue 2. (In Persian).

]22[ Sealy, Len & Worthington, Sarah. (2007). Cases and Materials in Company Law, London, First published November 15.

]23[  Shahidi, Morteza and Shams Elahi, Mohsen. (2019). "Comparative study of the positive obligation of securities issuers to disclose information in Iranian and American law", Research Journal of Comparative Law, 4th Volume, No. 5. (In Persian).

]24[  Soltani, Mohammad, Capital market law, Samt pub, third ed, 2018. (In Persian).

]25[  Tahmasbi, Reyhane, The impact of auditing quality on the management of real and accrual profit in Tehran Stock Exchange, ghanoonyar Law review, vol 9, 2019. (In Persian).

]26[  U.S. Securities and Exchange Commission, Staff Statement Regarding Form CRS Disclosures; Standards of Conduct Implementation Committee, 2021. (In Persian).