شناسایی و مقایسه معیارهای اکتشافی کانسارهای طلای ساری‌ گونی، مس- طلای دالی و طلای زرشوران واقع در کوه‌ زاد زاگرس

زمین شناسی اقتصادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 شهریور 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.2023.82365.1078

نویسندگان

پویا اسدی هارونی^{* 1}؛ امید اصغری¹؛ میر صالح میر محمدی²؛ هوشنگ اسدی هارونی³

¹دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران

²دانشکده مهندسی معدن دانشگاه تهاران

³دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

ایالت متالوژنی زاگرس دارای کانسارهای مهمی نظیر طلای ساری‌گونی، مس- طلا دالی و طلای زرشوان می‌باشد. در پژوهش پیش‌رو جهت شناسایی معیارهای اکتشافی این سه کانسار، از نقشه‌های زمین‌شناس، مطالعات دور‌سنجی، ژئوشیمیایی، ژئوفیزیکی، کانی‌شناسی، سنگ‌شناسی، سیالات درگیر و سن سنجی استفاده شده است. کانی ‌سازی در ساری‌گونی از نوع اپی‌ترمال سولفید پایین می‌باشد که حدود 11 میلیون سال پیش (میوسن پایینی) در ارتباط با ماگمای آلکالن و سنگ‌های برشی دگرسان شده داسیت پورفیری شکل گرفته ‌است. کانی سازی در کانسار دالی از نوع مس- طلا پورفیری با سنگ میزبان دیوریتی بوده، که حدود 21 میلیون سال پیش (میوسن پسین) در رابطه با یک ماگمای کالک آلکالن شکل گرفت. کانی سازی در زرشوران، از نوع کارلین با سنگ میزبان کربناته می‌باشد، که حدود 14 میلیون سال پیش (میوسن میانی) در ارتباط با یک ماگمای آلکالن تشکیل شده ‌است. کانی‌سازی در کانسارهای ساری-گونی و زرشوران علی‌ رغم سنگ میزبان متفاوت، دارای معیارهای اکتشافی مشابهی بوده که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به ماگماتیسم آلکالن میوسن، شکل گیری کانی‌سازی در اعماق بیش از 300 متر، ساختارهای با روند شمال‌ شرق، پاراژنز عناصر طلا، آرسنیک، آنتیموان، اکسید های آهن نوع هماتیتی و جاروسیتی، بافت خلل و فرج دار و برشی و دگرسانی‌های سیلیسی و فیلیک میزبان کانی سازی اشاره کرد. از جمله معیارهای اکتشاف دالی نیز می‌توان به ماگماتیسم دیوریتی کالک‌آلکالن میوسن، شکل‌گیری کانی‌سازی در اعماق بیش از 500 متر، دگرسانی پتاسیک و سیلیسی میزبان کانی‌سازی، حضور کانی اسپکولاریت، ساختارهای با روند شمال شرق و آنومالی بالای مغناطیسی در رابطه با دگرسانی پتاسیک اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

کانی‌سازی طلا؛ ساری‌گونی؛ دالی؛ زرشوران؛ معیار اکتشافی

مراجع