بررسی شخصیت‌های داستان «سووشون» براساس نظریه سبک‌شناسی روایت سیمپسون و دستور نقش‌گرای هلیدی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2023.84020.1190

نویسندگان

محمد رضا پهلوان نژاد^{* 1}؛ ریحانه احمدی²؛ سجاد باقری³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشجوی کارشناسی ارشد زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

یکی از روش‌های بررسی تحول گفتمان در آثار ادبیات داستانی، تحلیل کاربرد زبان بر پایه نظریه دستور نقش‌گرای هلیدی در چارچوب انتخاب‌گری در زبان و همچنین مؤلفه‌های سبک‌شناسی روایت بر اساس نظریه سیمپسون است. این تحقیق بر روی داستان سووشون اثر سیمین دانشور انجام‌شده و این دیدگاه‌‌ها در داستان مورد بررسی قرارگرفته‌اند. روش تحلیل بر اساس دستور نقش‌گرای هلیدی بر مبنای فرانقش اندیشگانی و تجربی، فرایند افعال و وجه، و نظریه سبک‌‌شناسی روایت سیمپسون، بر مبنای شخصیت‌‌پردازی، الگوهای جامعه‌شناختی زبان، ساختار متنی و بینامتنیت، انجام گرفته است. این تحقیق به روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و به شیوه تحلیلی انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که انتخاب نوع واژگان، فرایند افعال و همچنین کاربرد وجه در داستان سووشون و نحوه معرفی ویژگی شخصیت‌های داستان ارتباط معناداری وجود دارد که با تحلیل فرایندها و نحوه بازنمایی شخصیت‌‌های داستان مشخص شده است که سبک و انتخاب‌های نویسنده در زمینه مؤلفه‌های شخصیت‌‌پردازی، الگوهای جامعه‌شناختی زبان، ساختار متنی و بینامتنیت، به‌صورت دقیق و جزئی‌تر ویژگی شخصیت‌های داستان را معرفی و متمایز می‌کند.

کلیدواژه‌ها

سبک‌شناسی روایت سیمپسون؛ دستور نقش‌گرا هلیدی؛ سووشون؛ شخصیت داستانی