ارزیابی برگردان‌های مشتقات ماده «ثنی» در ترجمه‌های معاصر (فارسی) قرآن کریم

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مهر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2023.81914.1504

نویسنده

اباذر کافی موسوی^*

استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان

چکیده

ترجمه قرآن، پلی است برای انتقال پیام و سخن الهی به مخاطبان غیر عرب‌زبان. از همین روی، مترجمان می‌کوشند عمق معنا و مفهوم کلام فصیح خداوند را به‌طور صحیح و کامل از زبان عربی به دیگر زبان‌ها برگردانند؛ لیکن گستره معنایی و کاربرد متنوع برخی واژه‌ها گاه آنان را در معادل‌یابی و گزینش ترجمه مناسب به‌زحمت انداخته به نحوی که ترجمه‌های متفاوتی از عبارتی واحد ارائه شده است. مشتقات ماده «ثنی» از جمله این موارد است که پژوهش حاضر به خاطر گستره معنایی و اهمیت برگردان دقیق آیات مشتمل بر آن، سعی داشته است با روش انتقادی – تحلیلی به بررسی ابعاد معنایی آن در قرآن کریم بپردازد تا پاسخی برای این پرسش بیابد که ترجمه‌های فارسی معاصر قرآن کریم چگونه تعبیرهای قرآن در واژه «ثنی» را به زبان مقصد برگردانده‌اند. از این روی با استفاده از منابع لغوی و تأمل در بافت آیات، معادل معنایی صحیح را یافته و بر اساس آن به ارزیابی ترجمه‌های معاصر پرداخته است. در پایان، این نتیجه حاصل شده است که برخی مشتقات ماده «ثنی» به معنای اولیه انعطاف، انصراف و استثناء استعمال شده‌اند؛ لیکن به‌واسطه کثرت کاربرد این ماده در معنای عددی دو و دوازده، مترجم نتوانسته بین معنای عددی و معنای اصلی تفکیک و جدایی بیندازد و همان معنای عددی برایشان لحاظ شده است.

کلیدواژه‌ها

ترجمه معاصر، ماده «؛ ثنی»؛ ، ترجمه قرآن، بافت سوره