ردیابی مولکولی سه ویروس آلوده کننده گیاه پنیرک در استان گلستان

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 مهر 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2023.83549.1157

نویسندگان

محدثه صادقی نیچکوهی¹؛ زهره مرادی^{* 1}؛ محسن مهرور²؛ ولی اله بابایی زاد¹

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ویروسهای گیاهی یکی از عوامل مهم محدودکننده تولید گیاهان مختلف می‌باشند. در این مطالعه وقوع سه ویروس مهم به نام‌های ویروس موزاییک خیار (cucumber mosaic virus, CMV)، ویروس موزاییک یونجه (alfalfa mosaic virus, AMV)، و ویروس رگبرگ روشنی پنیرک (malva vein clearing virus , MVCV) در گیاهان پنیرک (Malva sylvestris) در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، در سال‌های 1401-1402، تعداد 20 نمونه برگی با علایم مشکوک به آلودگی ویروسی از فضای سبز و گلخانه‌های پرورش این گیاه جمع آوری گردید. نمونه‌ها توسط آزمون مولکولی Reverse transcription- polymerase chain reaction (RT-PCR) با آغازگرهای اختصاصی مربوط به هر ویروس مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر سه ویروس ردیابی شدند و در مجموع بیشترین آلودگی مربوط به ویروس MVCV بود (نه نمونه)، پس از آن به ترتیب CMV (پنج نمونه) و AMV (دو نمونه) قرار داشتند. در بررسی مولکولی نمونه ها، ترادف ژن پروتئین پوششی (CP) جدایه‌ MVCV مورد مطالعه (Ma2) بیشترین شباهت نوکلئوتیدی را با جدایه ایرانی‌ IR1 (67/99 درصد) و بعد از آن با جدایه NAKT-NL از هلند (73/93 درصد) نشان داد. ترادف ژن CP جدایه CMV-IR-Ma بیشترین شباهت (100-99 درصد) را با جدایه‌های Ir-VM و Ir-WS از خراسان رضوی و جدایه Tsh از چین داشت. ترادف ژن CP جدایه AMV-IR-Ma دارای بیشترین شباهت نوکلئوتیدی (99-98 درصد) با جدایه های Ir-VM، Ir-WS و Ir-WS2 از خراسان رضوی بود. براساس اطلاعات نگارندگان، این اولین گزارش از آلودگی گیاه پنیرک به ویروسهای AMV و CMV در ایران با استفاده از آزمون RT-PCR می باشد. نتایج این تحقیق زمینه را برای کارهای تکمیلی از جمله بررسی آلودگی مخلوط ویروسها، ارزیابی خسارت، و میزان پراکندگی آنها فراهم می نماید.

کلیدواژه‌ها

بیماری های ویروسی؛ پنیرک؛ توالی یابی؛ ردیابی

مراجع