ارائه مدلی از کیفیت زندگی و ارتباط آن با پژمردگی شهری، مطالعه موردی منطقه 8 مشهد

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مهر 1402

نوع مقاله: کاربردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2023.82631.1283

نویسندگان

امیررضا رضایی گرگانی¹؛ مریم دانشور^{* 2}؛ جواد نجار³

¹خاوران

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

³دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد

چکیده

درگذشته شهرها با تغییرات جمعیتی زیادی ناشی از جنگ، سوانح طبیعی و بیماری‌ها روبه‌رو بوده‌اند. امروزه نیز شهرها دارای تحولات جمعیتی زیادی هستند. در این راستا پژمردگی شهری از دست دادن جمعیت در بلندمدت است که منجر به زوال یک شهر یا مرکز شهر می‌گردد. در این راستا کیفیت زندگی تأثیر بسزایی بر ماندگاری ساکنان دارد. منطقه هشت مشهد که هم‌جوار با حرم مطهر رضوی است؛ باوجود اسکان برخی زائران در این منطقه از سال 1385 با کاهش جمعیت ساکن روبه‌رو بوده است. با توجه به اهمیت کیفیت زندگی در عدم خروج ساکنان از منطقه خود، در این مقاله تلاش شده است تا کیفیت زندگی را بر میزان خروج از ساکنان از منطقه به‌عنوان پژمردگی شهری مورد ارزیابی قرار دهد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و روش به‌کاررفته، توصیفی- تحلیلی است؛ روش گردآوری اطلاعات از طریق مطالعه منابع کتابخانه‌ای و تکمیل پرسشنامه از شهروندان ساکن در منطقه 8 مشهد بوده است. حجم نمونه با کمک نرم‌افزار PASS 342 نفر محاسبه شد. پایایی سؤال‌های پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرونباخ و امگای مک‌دونالد مورد تائید قرار گرفت؛ از نرم‌افزار SPSS جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها استفاده شده است و از نرم‌افزار Smart PLS نیز جهت ساختن معادله ساختاری کمک گرفته شده است. نتایج این بررسی بر اساس وزن‌های رگرسیونی استانداردشده به تفکیک شاخص‌های موردبررسی نشان داد که وضعیت اجتماعی (64/0) بیشترین تأثیر را بر میزان کیفیت زندگی منطقه دارد ولی وضعیت اقتصادی (26/0-) نیز تأثیر منفی بر میزان کیفیت زندگی دارد. در نهایت مشخص شد که بین کیفیت زندگی و پژمردگی شهری رابطه معنی‌داری برقرار است.

کلیدواژه‌ها

کیفیت زندگی؛ پژمردگی شهری؛ مشهد؛ Smart PLS