کانی‌شناسی، زمین‌شیمی و منشاء لاتریت‌های نیکل‌دار شمال‌غرب نورآباد (استان لرستان)

زمین شناسی اقتصادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 مهر 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.2023.82772.1079

نویسندگان

پیمان اسکندرنیا¹؛ احمد احمدی خلجی^{* 2}؛ مسعود کیانی³؛ احمد ولیپور⁴؛ زهرا طهماسبی²

¹کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

²دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

³دکتری، موسسه گوهرشناسی کیپادانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁴دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

لاتریت‌های نیکل‌دار منطقه نورآباد همراه مجموعه افیولیتی کرمانشاه در زون زاگرس مرتفع دیده می‌شوند. مجموعه افیولیتی در ناحیه مورد مطالعه شامل پریدوتیت‌های سرپانتینی‌شده، گابرو‌های ایزوتروپ، کمی پلاژیوگرانیت، مجموعه دایک‌های صفحه‌ای، گدازه‌های بازالتی، آندزیت و رادیولاریت می‌باشد. پریدوتیت‌های این مجموعه افیولیتی شامل دونیت، هارزبورژیت و لرزولیت می‌باشند. فعالیت‌های زمین‌شاختی باعث خرد‌شدگی در این سنگ‌ها شده است به گونه‌ای که باعث تسهیل فرآیند دگرسانی آن‌ها شده و زون‌های لاتریتی را به وجود آورده است. مراحل مختلف دگرسانی سنگ‌های پریدوتیتی به ترتیب شامل دگرسانی‌های سرپانتینی، کربناتی، هماتیتی و سیلیسی می‌باشد. زون لاتریتی به صورت یک افق قرمز رنگ لایه‌ای و عدسی‌شکل بر روی سنگ‌های پریدوتیتی قرار دارد و توسط آهک‌های میوسن پوشیده شده است. بر اساس آنالیز XRD، در بخش لاتریتی، کانی‌های دولومیت، کوارتز، هماتیت، اسمکتیت و کانی‌های گروه سرپانتین وجود دارد. تعیین میزان pHمحیط تشکیل لاتریت‌ها بر اساس نسبت تغییرات La/Y نشان‌دهنده حاکم بودن محیط تشکیل قلیایی برای این سنگ‌ها می‌باشد. بر طبق نمودارهای تفکیکی تشخیص سنگ منشأ، لاتریت‌های مورد مطالعه از نوع بوکسیت‌های کارستی با منشأ فوق‌بازی هستند.

کلیدواژه‌ها

اسمکتیت؛ بوکسیت؛ لاتریت؛ افیولیت؛ نورآباد

مراجع