تأملی در اعتبار یا عدم اعتبار تقدیم سوگند تکمیلی بر ادای شهادت (موضوع تبصره ماده 209 ق.م.ا و قسمت اخیر بند ب ماده 230 و تبصره ماده 277 ق.آ.د.م)

فقه و اصول

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 آبان 1402   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2023.83115.1602

نویسندگان

صدیقه حاتمی^{* 1}؛ طاهر علی محمدی²

¹استادیار دانشگاه ایلام، دانشکده الهیات، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی

²دانشیار دانشگاه ایلام

چکیده

مشروعیت قضاوت و اثبات دعاوی مالی با استناد به دلیل «شاهد واحد و یمین» مورد وفاق فقیهان امامیه است، ولی در زمینه لزوم رعایت ترتیب میان اقامه شهادت و ادای سوگند میان علمای فقه اختلاف‌نظر وجود دارد. مشهور فقیهان نظریه لزوم ترتیب را برگزیده و بسیاری دیگر از آنان به‌ویژه فقیهان معاصر نظریه عدم لزوم رعایت ترتیب را پذیرفته‌اند. قانون‌گذار در تبصره ماده 209 قانون مجازات اسلامی و قسمت اخیر بند ب ماده 230 و تبصره ماده 277 قانون آیین دادرسی مدنی از نظریه مشهور پیروی نموده است. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی، موضوع را به بررسی می­گیرد، ضمن تبیین هر یک از اقوال و تحلیل مستندات موجود در مسأله، به دلیل عدم‌ کفایت مستندات قول مشهور و با توجه به اطلاق روایات و دلایلی دیگر دیدگاه «عدم لزوم ترتیب میان شهادت و سوگند تکمیلی» را نظریه مختار در مسأله دانسته است.

کلیدواژه‌ها

تقدیم یمین؛ تقدیم شهادت؛ شاهد واحد؛ یمین مدعی؛ اثبات دعاوی مالی

مراجع