اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات51
تعداد شماره‌ها2,019
تعداد مقالات21,041
تعداد مشاهده مقاله46,572,373
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,870,274
حاتمی, حدیث, پرویزی, حسین, پرنیان, امیر, رنجبر, غلامحسن. (1402). تغییر شکل‌های فسفر خاک تحت تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در دو شرایط شور و غیر شور. سامانه مدیریت نشریات علمی, 37(6), 957-969. doi: 10.22067/jsw.2023.85076.1351
حدیث حاتمی; حسین پرویزی; امیر پرنیان; غلامحسن رنجبر. "تغییر شکل‌های فسفر خاک تحت تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در دو شرایط شور و غیر شور". سامانه مدیریت نشریات علمی, 37, 6, 1402, 957-969. doi: 10.22067/jsw.2023.85076.1351
حاتمی, حدیث, پرویزی, حسین, پرنیان, امیر, رنجبر, غلامحسن. (1402). 'تغییر شکل‌های فسفر خاک تحت تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در دو شرایط شور و غیر شور', سامانه مدیریت نشریات علمی, 37(6), pp. 957-969. doi: 10.22067/jsw.2023.85076.1351
حاتمی, حدیث, پرویزی, حسین, پرنیان, امیر, رنجبر, غلامحسن. تغییر شکل‌های فسفر خاک تحت تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در دو شرایط شور و غیر شور. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 37(6): 957-969. doi: 10.22067/jsw.2023.85076.1351

تغییر شکل‌های فسفر خاک تحت تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در دو شرایط شور و غیر شور

آب و خاک
مقاله 9، دوره 37، شماره 6 - شماره پیاپی 92، بهمن و اسفند 1402، صفحه 957-969    اصل مقاله (653.74 K)
نوع مقاله: مقالات پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.2023.85076.1351
نویسندگان
حدیث حاتمی* ؛ حسین پرویزی؛ امیر پرنیان؛ غلامحسن رنجبر
مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
چکیده
مطالعه شکل­های مختلف فسفر در خاک­های تیمار شده با ترکیبات آلی در مدیریت بهتر این مواد در شرایطی با قدرت جذب کم عناصر غذایی مانند شرایط خاک شور حائز اهمیت است. هدف از این پژوهش مقایسه تأثیر لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل بر توزیع شکل­های مختلف فسفر خاک (محلول و تبادلی (KCl-P)، متصل به آهن و آلومینیوم (NaOH-P)، متصل به کلسیم (HCl-P)، باقی­مانده (Res-P) و آلی (Organic-P)) در دو شرایط شور و غیر شور بود. در این راستا از یک آزمایش انکوباسیون به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل 3 سطح لجن فاضلاب شهری (صفر، 25/0 و 5/0 درصد وزنی به ترتیب M0، M1 و M2)، 3 سطح سوپر فسفات تریپل (صفر، 75 و 100 کیلوگرم بر هکتار به‌ترتیب T0، T1 و T2)، 2 سطح شوری (2 و 12 دسی‌زیمنس بر متر) و 3 تکرار انجام شد. شکل­های مختلف فسفر پس از 3 ماه از شروع آزمایش به روش عصاره­گیری متوالی استخراج و توسط روش رنگ­سنجی قرائت شدند. نتایج نشان داد که به‌طور کلی سهم نسبی فسفر در اجزای مختلف دارای توالی Res-P < NaOH-P < KCl-P < Organic-P < HCl-P بود اما روند تغییرات بسته به نوع تیمار و شکل فسفر متفاوت بود. کاربرد توأم لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل به‌ویژه در تیمار T2M2 به‌ترتیب موجب افزایش 1/3 و 3/2 برابری KCl-P در شوری­های 2 و 12 دسی‌زیمنس بر متر و به‌ترتیب 2/2 و 8/1 برابری NaOH-P در مقایسه با تیمار T0M0 شد. درحالی­که کاربرد جداگانه و توأم لجن فاضلاب شهری در هر دو شوری سبب کاهش سهم نسبی در HCl-P در مقایسه با تیمارهای سوپر فسفات تریپل و شاهد گردید. اعمال تیمارهای آزمایشی تأثیر معنی­داری بر Res-P نشان نداد؛ اما افزایش Organic-P با افزایش شوری و کاربرد تیمارهای لجن فاضلاب شهری مشاهده شد؛ بنابراین به‌نظر می­رسد که کاربرد توأم لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل می­تواند با افزایش سهم نسبی KCl-P و NaOH-P و کاهش ورود فسفر به جزء HCl-P سبب کاهش اثرات منفی شوری و افزایش فراهمی فسفر گردد. نتایج بررسی درصد بازیافت فسفر قابل دسترس خاک نیز تأییدکننده تأثیر بیشتر کاربرد توأم لجن فاضلاب شهری و سوپر فسفات تریپل در افزایش کارایی این تیمارها در مقایسه با کاربرد جداگانه این منابع بود.
کلیدواژه‌ها
عصاره گیری متوالی؛ فسفر قابل دسترس؛ کود آلی؛ کود شیمیایی
مراجع
  1. Achkir, A., Aouragh, A., El Mahi, M., Lotfi, E.M., Labjar, N., EL Bouch, M., Ouahidi, M.L., Badza, T., Farhane, H., & EL Moussaou, T. (2023). Implication of sewage sludge increased application rates on soil fertility and heavy metals contamination risk. Emerging Contaminants, 9, 100200. https://doi.org/10.1016/j.emcon.2022.100200
  2. Akhtar, M., McCallister, D.L., & Eskridge, K.M. (2002). Availability and fractionation of phosphorus in sewage sludge-amended soils. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 33(13&14), 2057–2068. https://doi.org/10.1081/CSS-120005748
  3. Alotaibi, K.D., Arcand, M., & Ziadi, N. (2021). Effect of biochar addition on legacy phosphorus availability in long‑term cultivated arid soil. Chemical and Biological Technologies in Agriculture, 8, 47. https://doi.org/10.1186/s40538-021-00249-0
  4. Alvarez-Rogel, J., Jimenez-Carceles, F.J., & Egea-Nicolas, C. (2007). Phosphorus retention in a coastal salt marsh in SE Spain. Science of the Total Environment, 378, 71–74. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2007.01.016
  5. Ann, Y., Reddy, K.R., & Delfino, J.J. (2000). Influence of chemical amendments on phosphorus lmmobilization in soils from a constructed wetland. Ecological Engineering, 14, 157-167. https://doi.org/10.1016/S0925-8574(99)00026-9
  6. Audette, Y., O’Halloran, I.P., Evans, L.J., Martin, R.C., & Voroney, R.P. (2016). Kinetics of phosphorus forms applied as inorganic and organic amendments to a calcareous soil II: Effects of plant growth on plant available and uptake phosphorus. Geoderma, 279, 70–76. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2016.06.002
  7. Bahremand, M.R., Afyuni, M., Hajabbassi, M.A., & Rezaeinejad, Y. (2003). Effect of sewage sludge on soil physical properties. Journal of Water and Soil Science, 6(4), 1-9. (In Persian)
  8. Bai, J., Sun, X., Xu, C., Ma, X., Huang, Y., Fan, Z., & Cao, X. (2022). Effects of sewage sludge application on plant growth and soil characteristics at a Pinus sylvestris var. mongolica plantation in Horqin Sandy Land. Forests, 13, 984. https://doi.org/10.3390/f13070984
  9. Biassoni, M.M., Vivas, H., Gutiérrez-Boem, F.H., & Salvagiotti, F. (2023). Changes in soil phosphorus (P) fractions and P bioavailability after 10 years of continuous P fertilization. Soil and Tillage Research, 232, 105777. https://doi.org/10.1016/j.still.2023.105777
  10. Costa, M.G., Gama-Rodrigues, A.C., Moraes Gonçalves, J.L., Gama-Rodrigues, E.F., Silva Sales, M.V., & Aleixo, S. (2016). Labile and non-labile fractions of phosphorus and its transformations in soil under Eucalyptus plantations, Brazil. Forests, 7, 15. https://doi.org/10.3390/f7010015
  11. Ding, Z., Kheir, A.M.S., Ali, M.G. M., Ali, O.A.M., Abdelaal, A.N., Lin, X., Zhou, Z., Wang, B., Liu, B., & He, Z. (2020). The integrated effect of salinity, organic amendments, phosphorus fertilizers, and deficit irrigation on soil properties, phosphorus fractionation and wheat productivity. Scientific Reports, 10, 2736. https://doi.org/10.1038/s41598-020-59650-8
  12. Duan, S., & Kaushal, S.S. (2015). Salinization alters fluxes of bioreactive elements from stream ecosystems across land use. Biogeosciences, 12, 7331–7347. https://doi.org/10.5194/bg-12-7331-2015
  13. Frišták, V., & Soja, G. (2015). Effect of wood-based biochar and sewage sludge amendments for soil phosphorus availability. Nova Biotechnologica et Chimica, 14(1), 104-115. https://doi.org/10.1515/nbec-2015-0020
  14. Garg, S., & Bahl, G.S. (2008). Phosphorus availability to maize as influenced by organic manures and fertilizer P associated phosphatase activity in soils. Bioresource Technology, 99, 5773–5777. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2007.10.063
  15. Halajnia, A., Haghnia, G.H., Fotovat, A., & Khorasani, R. (2007). Effect of organic matter on phosphorus availability in calcareous soils. Journal of Water and Soil Science, 10(4), 121-132. (In Persian)
  16. Halajnia, A., Haghnia, G.H., Fotovat, A., & Khorasani, R. (2009). Phosphorus fractions in calcareous soils amended with P fertilizer and cattle manure. Geoderma, 150, 209–213. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2009.02.010
  17. Havlin, J.L., Beaton, J.D., Tisdale, S.L., & Nelson, W.L. (1999). Soil fertility and fertilizer an introduction to nutrient management. 6th eds., Macmillan Pub. Co., New York, USA.
  18. Hedley, M.J., Stewart, J.W.B., & Chauhan, B.C. (1982). Changes in inorganic and organic soil phosphorus fractions induce by cultivation practices and by laboratory incubation. Soil Science Society of America Journal, 46, 970–976. https://doi.org/10.2136/sssaj1982.03615995004600050017x
  19. Heidari, N., Reyhani Tabar, A., Najafi, N., & Oustan, Sh. (2013). Phosphorus fractions of selected calcareous soils of eastern Azerbaijan province and their relationships with some soil characteristics. Journal of Soil and Water Research, 44(3), 271-279. (In Persian)
  20. Houben, D., Michel, E., Nobile, C., Lambers, H., Kandeler, E., & Faucon, M.P. (2019). Response of phosphorus dynamics to sewage sludge application in an agroecosystem in northern France. Applied Soil Ecology, 137, 178–186. https://doi.org/10.1016/j.apsoil.2019.02.017
  21. Jalali, M., & Ranjbar, F. (1999). Aging effects on phosphorus transformation rate and fractionation in some calcareous soils. Geoderma, 155, 101–106. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2009.11.030
  22. Jalali, M., Jalali, M., & Antoniadis, V. (2021). Impact of sewage sludge, nanoparticles, and clay minerals addition on cucumber growth, phosphorus uptake, soil phosphorus status, and potential risk of phosphorus loss. Environmental Technology & Innovation, 23, 101702. https://doi.org/10.1016/j.eti.2021.101702

23- Kahiluoto, H., Kuisma, M., Ketoja, E., Salo, T., & Heikkinen, J. (2015). Phosphorus in manure and sewage sludge more recyclable than in soluble inorganic fertilizer. Environmental Science & Technology, 49, 2115−2122. https://doi.org/10.1021/es503387y.

  1. Kashem, M.A., Akinremi, O.O., & Racz, G.J. (2004). Phosphorus fractions in soil amended with organic and inorganic phosphorus sources. Canadian Journal of Soil Science, 84, 83–90. https://doi.org/10.4141/S03-018
  2. Kazemalilou, S., Najafi, N., Reyhanitabar, A. & Ghaffari M. (2018). Effects of integrated application of phosphorus fertilizer and sewage sludge on leaf chlorophyll index and some growth characteristics of sunflower under water deficit conditions. Journal of Soil Management and Sustainable Production, 7(4), 1-18. (In Persian)
  3. Khorshid, M, Hosseinpur, A.S., & Oustan. Sh. (2009). Impacts of sewage sludge on phosphorus sorption characteristics and its availability in some calcareous soils. Journal of Water and Soil Science, 12(46), 791-801. (In Persian).
  4. Laboski, C. A. M. & J. A. Lamb. (2003). Changes in soil test phosphorus concentration after application of manure or fertilizer. Soil Science Society of America Journal, 67,544-554. https://doi.org/10.2136/sssaj2003.5440
  5. McLaughlin, M.J. (1984). Land application of sewage sludge: phosphorus considerations. South African Journal of Plant and Soil, 1(1), 21-29. https://doi.org/10.1080/02571862.1984.10634104
  6. Meena, M.D., Narjary, B., Sheoran, P., Jat, H.S., Joshi, P.K., Chinchmalatpure, A.R., Yadav, G., Yadav, R.K., & Meena, M.K. (2018). Changes of phosphorus fractions in saline soil amended with municipal solid waste compost and mineral fertilizers in a mustard-pearl millet cropping system. Catena, 160, 32-40. http://doi.org/10.1016/j.catena.2017.09.002
  7. Moeini, M., Hejazi Mehrizi, M., & Jafari, A. (2016). Assessment of phosphorus status in a saline soil after sewage sludge and chemical P fertilizer application using a chemical fractionation procedure. Journal of Agricultural Engineering, 38(2), 125-144. (In Persian)
  8. Mousavi, R., Rasouli-Saddghiani, M., Sepehr, E., Barin, M., & Khezri, M. (2020). Effects of enriched biochars on the availability and fractions of phosphorus in the saline soils of lake Urmia basin. Journal of Soil and Water Research, 51(12), 3177-3193. (In Persian)
  9. Murphy, J., & Riley, J.P. (1962). A modified single solution method for the determination of phosphate in natural waters. Analytica Chimica Acta, 27, 31–36. https://doi.org/10.1016/S0003-2670(00)88444-5.
  10. Olsen, S.R., Cole, C.V., Watanabe, F.S. & Dean, L.A. (1954). In: Klute, A. (Ed), Methods of Soil Analysis: Physical Properties, Part 1, second ed. Agron Monogr, No 9. Madison WI: ASA and SSSA. pp. 403–430.
  11. Reddy, D.D., Subba Rao, A., Sammi Reddy, K., & Takkar, P.N. (1999). Yield sustainability and phosphorus utilization in soybean–wheat system on vertisols in response to integrated use of manure and fertilizer phosphorus. Field Crops Research, 62,181-190. https://doi.org/10.1016/S0378-4290(99)00019-2
  12. Rehman, R.A., Qayyum, M.F., Haider, G., Schofield, K., Abid, M., Rizwan, M., & Ali, S. (2021). The sewage sludge biochar and its composts influence the phosphate sorption in an alkaline–calcareous soil. Sustainability, 13, 1779. https://doi.org/10.3390/su13041779.
  13. Rose, T.J., Hardiputra, B., & Rengel, Z. (2010). Wheat, canola and grain legume access to soil phosphorus fractions differs in soils with contrasting phosphorus dynamics. Plant Soil, 326, 159–170. https://doi.org/10.1007/s11104-009-9990-4
  14. Shahbazi, F., Hosseinpur, A.R., & Motaghian, H.R. (2019). Effect of P fertilizer and sewage sludge on availability and fractions of P and maize (Zea mays L.) indices in a calcareous soil. Journal of Soil Management and Sustainable Production, 9(2), 45-63. (In Persian). https://doi.org/10.22069/ejsms.2019.15468.1832
  15. Tsadilas, C.D., Matsi, Barbayiannis, T.N., & Dimoyiannis, D. (1995). Influence of sewage sludge application on soil properties and on the distribution and availability of heavy metal fractions. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 26(15&16), 2603-2619. http://doi.org/10.1080/00103629509369471
  16. Turner, B.L., Cade-Menun, B.J., & Westermann, D.T. (2003). Organic phosphorus composition and potential bioavailability in semi-arid arable soils the Western United States. Soil Science Society of America Journal, 67, 1168–1179. https://doi.org/10.2136/sssaj2003.1168.
  17. Walker, T.W., & Adams, A.F.R. (1958). Ignition method. In: Klute, A. (Ed), Methods of Soil Analysis: Physical Properties, Part 1, second ed. Agron Monogr, No 9. Madison WI: ASA and SSSA. pp. 403–430.
  18. Wierzbowska, J., Sienkiewicz, S., Zalewska, M., Żarczyński, P., & Krzebietke, S. (2020). Phosphorus fractions in foil fertilised with organic waste. Environmental Monitoring and Assessment, 192, 315. https://doi.org/10.1007/s10661-020-8190-9.
  19. Withers, P.J.A., van Dijk, K.C., Neset, T.-S.S., Nesme, T., Oenema, O., Rubæk, G.H., Schoumans, O.F., Smit, B., & Pellerin, S. (2015). Stewardship to Tackle global phosphorus inefficiency: The case of Europe. Ambio, 44, 193–206. https://doi.org/10.1007/s13280-014-0614-8
  20. Xie, X., Pu, L., Zhu, M., Xu, Y., & Wang, X. (2019). Linkage between soil salinization indicators and physicochemical properties in a long-term intensive agricultural coastal reclamation area, Eastern China. Journal of Soils and Sediments, 19, 3699–3707. https://doi.org/10.3390/w14182804
  21. Xu, G., Sun, J., Shao, H., & Chang, SX. (2014). Biochar had effects on phosphorus sorption and desorption in three soils with differing acidity. Ecological Engineering, 62, 54–60. https://doi.org/10.1016/j.ecoleng.2013.10.027
  22. Yu, Q., Zheng, Y., Wang, Y., Shen, L., Wang, H., Zheng, Y., He, N., & Li, Q. (2015). Highly selective adsorption of phosphate by pyromellitic acid intercalated ZnAl-LDHs: Assembling hydrogen bond acceptor sites. Chemical Engineering Journal, 260, 809-817. https://doi.org/10.1016/j.cej.2014.09.059

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 3,708
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,425


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب