تأثیر کیفیت زندگی بر نگرش به شایستگی های دانش آموختگان (مورد پژوهش: کارفرمایان بخش خصوصی شهر مشهد)

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 4، دوره 21، شماره 3 - شماره پیاپی 49، آذر 1403، صفحه 87-123   

نوع مقاله: پژوهشی -مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2024.85345.1448

نویسندگان

مسعود حاجی زاده میمندی^{* 1}؛ موسی افضلیان سلامی²

¹دانشیار جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

²دانشجوی دکتری جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

در چند سال اخیر، گسترش دانشگاه‌ها و تسهیل ورود به آنها موجب افزایش دانش‌آموختگان در بیشتر رشته‌های تحصیلی در کشور شده است. همسو با افزایش کمی تعداد دانش‌آموختگان، بحث کیفیت و شایستگی آنها نیز به‌عنوان یک چالش مطرح می‌شود. به نظرمی‌رسد یکی از مشکلات شایع نظام آموزشی در کشور ما، پایین‌بودن سطح مهارت‌ها و دانش عملی در بین دانش‌آموختگان دانشگاهی است. هدف پژوهش تعیین تأثیر کیفیت زندگی بر نگرش به شایستگی‌های دانش‌آموختگان در بین کارفرمایان شهر مشهد است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. جامعۀ آماری پژوهش، کارفرمایان بخش خصوصی در شهر مشهد که بر اساس فرمول کوکران تعداد 350 نفر به روش نمونه‌گیری قضاوتی و از طبقات مختلف مدیران انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS و Amos استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندة تأثیر معنادار کیفیت زندگی فارغ‌التحصیلان بر نگرش به شایستگی‌های فارغ‌التحصیلان دانشگاهی شهر مشهد است. یافته‌ها نشان داد که متغیرهای واردشده به مدل درمجموع 19 درصد از واریانس نگرش به شایستگی فارغ‌التحصیلان را تبیین کردند. مقادیر برآورد استاندار مدل معادلۀ ساختاری کیفیت زندگی فارغ‌التحصیلان بر نگرش به شایستگی‌های تحصیل‌کردگان به مقدار 541/0 برآورد شد. با توجه به یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که با ارتقای کیفیت زندگی و به‌خصوص کیفیت تحصیلی در دانشگاه‌ها و توجه بیشتر به جنبه‌های عملی و کاربردی آموزش‌های دانشجویان، صلاحیت‌های شغلی و حرفه آنان را می‌توان بالا برد. ضمن اینکه سازمان‌های متولی به‌ویژه کانون‌های فارغ‌التحصیلان بایستی پس از فارغ‌التحصیلی دانشجویان، همواره مهارت‌آموزی و افزایش تخصص و تسلط آنها را با توجه به نیاز روز جامعه افزایش دهند.
 

کلیدواژه‌ها

کیفیت زندگی؛ شایستگی‌های دانش‌آموختگان؛ مهارت‌های شغلی؛ اخلاقی- رفتاری؛ کارفرمایان بخش خصوصی

مراجع

1. تاجبخش، غ.، و ریاحی، س. (1392). بررسی کیفیت زندگی دانشجویان ساکن در خوابگاه دانشجویی دانشگاه رازی کرمانشاه و رابطۀ آن با عملکرد تحصیلی آنها. جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 5(92)، 90-61.
2. جانعلی‌زاده، ح.، خاکزاد، ز.، و مرادی، ف. (1392). شایستگی‌های کانونی دانشجویانِ دانشگاه مازندران؛ ارتقا یا افت؟. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 1(3)، 112-61.
3. -رضایت، غلام حسین؛ یمنی دوزی، محمد؛ کیامنش، علیرضا (1390). معماری الگوهای شایستگی؛ ارائه چارچوب مفهومی، پژوهش مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام صادق، 3(2): 81-49.
4. رضوی، س. م.، برومند، م.، و دلارستاقی، ع. (1399). شناسایی و ارزیابی شایستگی‌های کانونی شغلی دانشجویان و دانش‌آموختگان تربیت‌بدنی و علوم ورزشی. پژوهش در ورزش تربیتی، 8(19)، 90-69.
5. زارع‌شاه آبادی، ا.، سیادی، ف.، و بنیاد، ل. (1397). نقش عوامل خانوادگی در میزان شایستگی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از نظر خانواده‌های یزدی. جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 1(9)، 140- 121.
6. طاهری، م.، حمیدی‌زاده، م.، یزدان‌پناه، ا.، و کاوش، ک. (1401). الگوی برندسازی شخصی مبتنی بر شایستگی‌های فردی و اشتغال فارغ‌التحصیلان. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 14(27)، 253-233.
7. طهرانی مقدم، ح.، و شریعت‌باقری، م. (1397). ارتباط عملکرد خانواده با مسئولیت‌پذیری و ارضای نیازهای روانی پایه دانش‌آموزان پسر دبیرستانی. خانواده‌پژوهی، 14(2)، 235-221.
8. عباسیان، م.، شیرمحمدی، ج.، و هادی‌نژاد، ف. (1398). ارزیابی شایستگی‌های دانش‌آموختگان یک دانشگاه نظامی در مراکز آموزشی-فرهنگی. مدیریت نظامی، 19(3)، 32-1.
9. فرزانه، م.، زین‌آبادی، ح.، و یزدانی، ز. (1397). بررسی شایستگی‌های پایه در بین دانش‌آموختگان و ارزیابی میزان اثربخشی آن در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. رهیافت نو در مدیریت آموزشی، 9(34)، 50-23.
10. قمری، م.، و خوشنام، ح. (1390). بررسی رابطۀ عملکرد خانواده اصلی و کیفیت زندگی در بین دانشجویان. خانواده پژوهشی، 7(27)، 354-343.
11. قموشی، ز.، پورکریمی، ج.، و عزتی، م. (1398). نقش شایستگی اخلاقی فارغ‌التحصیلان در فضیلت سازمانی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 15(2)، 68-32.
12. کریمی، م.، و احمدی، س. ع. (1400). ارائۀ مدل شایستگی اختصاصی استادان دانشگاه. آموزش و ارزیابی، 14(53)،180-159.
13. گریفیتس، ب.، و واشنگتن، ا. (1397). شایستگی‌ها در محیط کار ( ا. خاکی و م. محمودی، مترجم) تهران: بازرگانی.
14. مظفری، ع.، و بریمانی، ا. (1401). رابطۀ بین عملکرد خانواده و کیفیت زندگی در مدرسه با نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان. پژوهش‌های جامعه‌شناخت، 16(3)، 127-107.
15. مهدی، ر. (1394). کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان مطالعۀ موردی: دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. انجمن آموزش عالی ایران، 7(3)، 26-2.
16. ودایع، ر. و رضایی، م. (1395). عوامل تأثیرگذار بر کیفیت زندگی شهروندان با نقش میانجیگری عدالت اجتماعی مورد پژوهشی: شهر فردوسیه شهرستان شهریار. برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 6(24)، 244-231.
17. هانگر، د.، و ویلن، ت. (1391). اصول مدیریت استراتژیک (ع. خورشیدی، مترجم) تهران: دانشگاه آزاد تهران مرکز.
18. یوسفی، ن.، امانی، ا.، و حسینی، ص. (1395). بررسی رابطۀ بین عملکرد خانواده و اضطراب امتحان با توجه به نقش واسطه‌ای تمایزیافتگی در بین دانش‌آموزان. روانشناسی مدرسه، 5(4)،
    74-52.

 

19. Altynai, B., Bissenbayeva, Z., Dana, B., Elmira, U., & Saltanat, M. (2013). Modern Approaches in Professional Communicative Competence Formation, Procedia. Social and Behavioral Sciences, 89(1), 710–714.
20. Babcock Roberson, M. E., & Strickland, O.J. (2019). The Relationship Between Charismatic Leadership, Work Engagement, and Organizational Citizenship Behaviors. The Journal of Psychology, 144(3), 313-326.
21. Brown, M., Bergmann, J., Mackey, T., Eichbaum, Q., McDougal, L., Novotny, T., & Faid, M. (2016). Mapping foreign affairs and global public health competencies: Towards a competency model for global health diplomacy. Journal of global health governance, 10(2), 3-49.
22. Cavanagh, J., Burston, M., Southcombe, A. and Bartram, T. (2019). Contributing to a graduate-centred understanding of work readiness: An exploratory study of Australian undergraduate students' perceptions of their employability. The International Journal of Management Education, 13(1), 278-288.
23. Einarsen, S., M.S. Aasland, & A. Skogstad. (2017). Destructive Leadership Behaviour: A Definition and Conceptual Model. The Leadership Quarterly, 18(3), 207-216.
24. Eurico, S. T., da Silva, J. M. & do Valle, P. O. (2020). A model of graduates satisfaction and loyalty in tourism higher education: The role of employability. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 16 (1), 30–42.
25. Hernández-Pina, F. & Monroy, F. (2015). A preliminary study of teachers’ perception of core competencies for undergraduate students. Psicología Educativa, 21(1), 11-16.
26. Hua, X.H, & Hua, W.Y. (2009). Training system design for middle- level manager in coalenterprises based on postcompetency model. Journal of procedia earth and planetary science, 1(1): 1764-1771.
27. Klassen, R. M., Krawchuk, L. L., & Rajani, S. (2008). Academic procrastination of undergraduates: Low self-efficacy to selfregulate predicts higher levels of procrastination. Contemporary Educational Psychology, 33(1), 915–931.
28. Lee, P. L. (2017). The Relationship of Family Closeness with College Students' Self-Regulated Learning And School Adjustment. College Student Journal, 41(1), 4-15.
29. Lehto, S., Ojanen, M., & Kellokumpu-lehtinen, P. (2015). Predictors of quality of life in newly diagnosed melanoma and breast cancer patients. Annals of oncology, 16(5), 805-816.
30. Massam, H. B (2002). Quality of Life: Public Planning and Private Living. Progress in Planning, 58(3), 141-227.
31. Michel, G., Bisegger, C., Fuhr, D.C., & Abel, T. (2009). Age and gender differences in health-related quality of life of children and adolescents in Europe: A multilevel analysis. Qual Lif Res, 18(9), 1147-1157.
32. Nganga, L., Roberts, A., Kambutu, J., & James, J. (2020). Examining preservice teachers’ preparedness and perceptions about teaching controversial issues in social studies. The Journal of Social Studies Research, 44(1), 77–90.
33. Nilsson, S. & Ellstrom, P. (2021). Employability and talent management: challenges for HRD practices, European Journal of Training and Development, 36(1), 26-45.
34. Olaeta, J. V. (2017). Ethical Competencies and the Organizational Competency ‘Responsible University Social Innovation’: looking at new ways of understanding universities and the competency-based education model in the context of significant social changes in Latin America. Tuning Journal for Higher Education, 4(2), 311-332.
35. Orr, D. (2019). Democracy Unchained: How to Rebuild Government for the People. New York: The New Press.
36. Parajuli, D., Vo, K., Salmi, J., & Tran, N. (2021). Improving the Performance of Higher Education in Vietnam. Washington: nternational Bank for Reconstruction and Development.
37. Prokic-Breuer, T. (2011). The Relative Importance of Social and Cultural Capital for Educational Performance: Eastern versus Western Europe, European University Institute, Italy. http:// bibliothek. wzb. eu/pdf/2011/i11-403.pdf. Pp. 1-19.
38. Pryor, M.G., Anderson, D., Toombs, L.A., & Humphreys, J.H. (2017). Strategic implementation as a core competency: The 5P's model. Journal of management research, 7(1), 1-13.
39. Rondón García, M & Ramírez Navarrro, J. M. (2018). The Impact of Quality of Life on the Health of Older People from a Multidimensional Perspective. Journal of Aging Research, 1(9), 1-7.
40. Rosander, P., Bäckström, M., Stenberg, G. (2015). Personality traits and general intelligence as predictors of academic performance: A structural equation modelling approach. Learning and Individual Differences. 21(5), 590–596.
41. Sirgy, M. J., Widgery, R. N., Lee, D. J., Grace, B. Y. (2010). Developing a measure of community well-being based on perceptions of impact in various life domains. Social Indicators Research, 96(2), 295-311.
42. Succi, C., & Canovi, M. (2020). Soft skills to enhance graduate employability: comparing students and employers' perceptions. Studies in Higher Education, 45(9), 1834-1847.
43. Teijeiro, M., Rungo, P., Freire, M. (2013). Graduate competencies and employability: The impact of matching firms’needs and personal attainments. Journal of economics of education review, 34(7), 286-295.
44. Türküm, A. S., Kiziltas, A., Biyik, N., & Yemenici, B. (2015). The investigation of University student’s perceptions about family functioning. Peer reviewed journal, 5(1), 253-262.
45. UNESCO Institute of Statistics. (2016). Guide to measuring information and communication technologies (ICT) in education. Montreal: UNESCO Institute of Statistics. Available at: Http: //www.uis.unesco.org.
46. Walker, R., & Shepherd, C. (2016). Strengthening aboriginal family functioning: What works and why? Telethon institute for child health research [On-line]. Available: aifs.gov.au/afrc/pubs/ briefing/ b7pdf/b7.pdf.
47. WIPO & Cornell University and INSEAD (2018). Global Innovation Index Effective Innovation Policies for Development, Fontainebleau