فراتحلیل اعتماد سازمانی و تسهیم دانش

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 1، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، آذر 1402، صفحه 5-26   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/infosci.2023.80467.1148

نویسندگان

حسن منطق¹؛ فاطمه زندیان^{* 2}؛ محمد حسن زاده³؛ عاطفه شریف⁴

¹دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

²دانشیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

³استاد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: تسهیم دانش یکی از کلیدی­ترین فرآیندهای مدیریت دانش است که انجام اثربخش آن نقش بسزایی در دستیابی به اهداف مدیریت دانش ایفا می­کند. عوامل بسیاری بر تسهیم دانش کارکنان تأثیر دارند که یکی از مهمترین آن­ها، عامل اعتماد است. اعتماد یکی از اجزای مهم و تأثیرگذار در هر مدلی از تسهیم دانش سازمانی است. بر همین اساس در تحقیق حاضر تلاش شده است با نگرشی جامع و با استفاده از روش فراتحلیل، تحقیقات انجام‌شده دربارۀ رابطۀ تسهیم دانش و اعتماد سازمانی مورد بررسی قرار گیرد.
روش­شناسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی است که با استفاده از روش فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل مطالعات در دسترس در رابطه با اعتماد سازمانی و تسهیم دانش است که در بین سال‌های 1385 تا 1401 و 2000 تا 2022 در پایگاه­های اطلاعاتی (فارسی و انگلیسی) منتشر شده­اند. تعداد نمونه­ها پس از اعمال ملاک­های ورود و خروج و با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند، به 72 مطالعه رسید. قیاس اندازه اثر، ضرایب همبستگی بود و تحلیل آماری با نرم­افزار جامع فراتحلیل انجام شد.
یافته­ها: نتایج فراتحلیل نشان داد اندازه اثر در مدل اثرهای تصادفی برای مؤلفۀ اعتماد نهادی برابر با 468/0، برای مؤلفۀ اعتماد فردی (شناختی، عاطفی) برابر با 428/0 و برای سازۀ اعتماد سازمانی برابر با 446/0 است که طبق معیار کوهن (1988) هر سه اندازه اثر ترکیبی به‌دست‌آمده، اندازه اثر متوسط به بالا محسوب می­شود. همچنین بررسی نقش متغیرهای تعدیل­کننده نشان داد رابطۀ اعتماد سازمانی و تسهیم دانش تحت‌تأثیر متغیر «محل تحقیق» است، به‌گونه‌ای که این میزان اثر در تحقیقات انجام‌شدۀ داخلی (ایران) به میزان 482/0 افزایش یافت.
نتیجه­گیری: بر پایۀ اندازه اثرهای به‌دست‌آمده می­توان دریافت که بین اعتماد سازمانی و مؤلفه‌های آن (نهادی و فردی) و تسهیم دانش رابطه وجود دارد. به عبارتی، متغیر اعتماد سازمانی عاملی تأثیرگذار در تسهیم دانش ارزیابی می­شود؛ بنابراین ضروری است مدیران سازمان­ها و شرکت­ها توجه بیشتری به اعتماد کارکنان نمایند.
واژه­های کلیدی: تسهیم دانش، اعتماد سازمانی، اعتماد نهادی، اعتماد فردی، فراتحلیل

کلیدواژه‌ها

تسهیم دانش؛ اعتماد سازمانی؛ اعتماد نهادی؛ اعتماد فردی؛ فراتحلیل

مراجع

References

Alsharo, M. (2013). Knowledge Sharing in Virtual Teams: The Impact on Trust, Collaboration, and Team Effectiveness. (PhD), Jordan University of Science and Technology, Jordan. proQuest database.

Bench, S., & Day, T. (2010). The user experience of critical care discharge: a meta-synthesis of qualitative research. International journal of nursing studies, 47(4), 487-499.

Biranvand, A., Golshani, M., Akbarnejad, R., & Rafiee, Z. (2021). The Role of Organizational Trust in the Transfer of Tacit Knowledge (Case Study: Public Libraries of Fars Province). Research on Information Science & Public Libraries, 27(2), 327-358. doi:20.1001.1.26455730.1400.27.2.4.2

Biranvand, A., Rafie, Z., Golshani, M., & Shojaeifard, A. (2022). The Effect of Organizational Trust and Individual Motivation on Tacit Knowledge Transfer of Public Library  Staff. Sciences and Techniques of Information Management, 8(3), 341-364. doi: 10.22091/stim.2021.7182.1

Bock, G. W., & Kim, Y. G. (2002). Breaking the myths of rewards: An exploratory study of attitudes about knowledge sharing. Information Resources Management Journal (IRMJ), 15(2), 14-21. doi:10.4018/irmj.2002040102

Cabrera, A., Collins, W. C., & Salgado, J. F. (2006). Determinants of individual engagement in knowledge sharing. The International Journal of Human Resource Management, 17(2), 245-264.

Curado, C., & Vieira, S. (2019). Trust, knowledge sharing and organizational commitment in SMEs. Personnel Review, 48(6), 1449-1468. doi:https://doi.org/10.1108/PR-03-2018-0094

Davenport, T. H., & Prusak, L. (2000). Working knowledge: How organizations manage what they know: Harvard Business Press.

Dawson, R. (2000). Knowledge capabilities as the focus of organisational development and strategy. Journal Of Knowledge Management, 4(4), 320-327.

DeCarolis, D., & Deeds, D. (1999). The impact of stocks and flows of organizational knowledge on firm performance: An empirical investigation of the biotechnology industry. Strategic management journal, 20(10), 953-968.

Ellonen, R., Blomqvist, K., & Puumalainen, K. (2008). The role of trust in organisational innovativeness. European Journal of Innovation Management, 11(2), 160-181.

Ghazi tabatabaei, M., & Vedadhir, A. (2010). Meta-analysis in social & Behavioral Research. tehran: Sociologists.

Gholizdeh, R. H., & Mirkamali, M. (2010). Key factors affecting knowledge sharing

A case study of Ferdowsi University Faculty of Educational Sciences and Psychology. Iranian Higher Education Association Quarterly, 3(1), 61-78.

Grant, R. M. (1996). Prospering in dynamically-competitive environments: Organizational capability as knowledge integration. Organization science, 7(4), 375-387.

Hashim, K. F., & Tan, F. B. (2015). The mediating role of trust and commitment on members’ continuous knowledge sharing intention: A commitment-trust theory perspective. International Journal of Information Management, 35(2), 145-151. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2014.11.001

Higgins, J. P., & Thompson, S. G. (2002). Quantifying heterogeneity in a meta -analysis. Statistics in medicine, 21(11), 1539-1558.

Hooman, H. A. (2008). Handbook on meta-analysis in scientific Research. tehran: Organization for Studying and Compiling Humanities Books of Universities (samet)

Huber, G. (2001). Transfer of knowledge in knowledge management systems: unexplored issues and suggested studies. European Journal of Information Systems, 10(2), 72-79.

Ipe, M. (2003). Knowledge sharing in organizations: A conceptual framework. Human resource development review, 2(4), 337-359.

Jarvenpaa, S., Shaw, T., & Staples, D. S. (2004). Toward contextualized theories of trust: The role of trust in global virtual teams. Information systems research, 15(3), 250-267. doi:https://doi.org/10.1287/isre.1040.0028

Javadpour, A., & Samiei, S. (2017). Motivation and barriers to participation in virtual knowledge-sharing communities of practice. Management Science Letters, 7(2), 81-86.

khanifar, H., & Moslemi, N. (2017). Fundamentals Qualitative Research Mehtods (Vol. 1 ,New and Practical Approach). Tehran: The look of knowledge.

Kim, S., & Lee, H. (2006). The impact of organizational context and information technology on employee knowledge‐sharing capabilities. Public administration review, 66(3), 370-385.

Kmieciak, R. (2020). Trust, knowledge sharing, and innovative work behavior: empirical evidence from Poland. European Journal of Innovation Management, 24(5), 1832-1859. doi: https://doi.org/10.1108/EJIM-04-2020-0134

Lichtenthaler, U., & Ernst, H. (2006). Attitudes to externally organising knowledge management tasks: a review, reconsideration and extension of the NIH syndrome. R&D Management, 36(4), 367-386.

Lin, H. F. (2007). Knowledge sharing and firm innovation capability: an empirical study. International Journal of manpower.

Luzar, m., & Zoran, A. G. (2020). Trust and knowledge sharing of Employees in organizations. Journal of Universal Excellence, 9(3), 211-224. doi:10.37886/ruo.2020.013

Markus, L. M. (2001). Toward a theory of knowledge reuse: Types of knowledge reuse situations and factors in reuse success. Journal of management information systems, 18(1), 57-93. doi:https://doi.org/10.1080/07421222.2001.11045671

Masrabadi, J., & Ashrafzadeh, T. (2021). Meta-analysis of the relationship between epistemological beliefs and academic performance. Biquarterly Journal of Cognitive Strategies in learing, 9(17), 71-90.

Matsuo, M., & Easterby-Smith, M. (2008). Beyond the knowledge sharing dilemma: The role of customisation. Journal Of Knowledge Management, 12(4), 30-43. doi:https://doi.org/10.1108/13673270810884237

Mayer, R. C., Davis, J. H., & Schoorman, F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. Academy of management review, 20(3), 709-734.

Mohammadi Fateh, A., Sharafinejad, N., & Dehban, E. (2014). knowledge management cycle in organization. tehran: Mehraban book.

Montazer Atei, M., Karimi Monaghi, H., Ghavidel, M., & Grivani, A. (2021). Meta-analysis of factors affecting nurses' workload. Medical Journal of Mashhad, University of Medical Science, 64(4), 3684-3698. doi:10.22038/mjms.2021.19568

Muneer, S., Iqbal, S. M. J., Saif-Ur-Rehman, K., & Long, C. S. (2014). An incorporated structure of perceived organizational support, knowledge-sharing behavior, organizational trust and organizational commitment: A strategic knowledge management approach. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 8(1), 42-57. doi:http://hdl.handle.net/10419/188125.

Niazi, M., Motevalian, S., razeghi, H., & farhadian, A. (2020). Meta-analysis of the research done on the relationship between cultural capital and social identity. National studies, 21(2), 135-156. doi:https://doi.org/10.22034/rjnsq.2020.109400

Niazi, M., Yaghoubi , N., Sakhaei, A., & Hosseinizadeh Arani, S. (2018). Meta-analysis of the Effect of Social Capital on Mental Health. Social and cultural strategy, 6(4), 141-176. doi:20.1001.1.22517081.1396.6.4.5.3

Noghani dokht bahmani, M., & mirmohammad tabar, A. (2016). Meta-analysis (Basics and Application) use of CMA.2 Software. Mashhad: Mashhad Ferdowsi University.

Nonaka, I. (1991). Modlels of knowledge management in the West and Japan.

Oldenkamp, J. H. (2001). Succesvol Overdragen van Kennis (successful knowledge transfer). Lemma BV, Utrecht, Netherlands.

Philly, A., Thabet, A., Rastgarfar, B., & Alipour, S. (2020). Providing a causal model of organizational factors affecting knowledge sharing; A study in the National Company of South Oil-rich Regions. 11(42), 61-92.

Powell, A., Piccoli, G., & Ives, B. (2004). Virtual teams: a review of current literature and directions for future research. ACM SIGMIS Database: the DATABASE for Advances in Information Systems, 35(1), 6-36. doi:https://doi.org/10.1145/968464.968467

Qadmpur, E., & Zandkrimi, M. (2018). Investigating the relationship between organizational communication and knowledge sharing with the mediating role of trust An organization among school teachers. Quarterly Journal of Library Studies and Information Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, 10(3), 103-128.

Rafique, G. M., & Mahmood, K. (2018). Relationship between knowledge sharing and job satisfaction: a systematic review. Information and Learning Science, 119(5/6), 295-312. doi:https://doi.org/10.1108/ILS-03-2018-0019

Reagans, R., & McEvily, B. (2003). Network structure and knowledge transfer: The effects of cohesion and range. Administrative science quarterly, 48(2), 240-267.

Refaeilzadeh, P., Tang, L., & Liu, H. (2009). Cross-validation. Encyclopedia of database systems, 5, 532-538.

Rehman, M., Mahmood, A. K., Salleh, R., & Amin, A. (2014). Job satisfaction and knowledge sharing among computer and information science faculty members: A case of Malaysian universities. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 7(4), 839-848.

Shua, S., & Niazi, M. (2016). A meta-analysis on the relationship between cultural capital and body management. Iranian Cultural Research Quarterly, 9(1), 61-81.

Shujaei, H., & Kamalvand, H. (2019). Meta-analysis of the relationship between political socialization and its dimensions with political participation. Scientific research journal in humanities and interdisciplinary research, 2(16), 161-188.

Sterne, J. A. C., Becker, B. J., & Egger, M. (2005). The funnel plot. in publication bias in metaanalysis: prevention, assessment and adjustment. (H. R. Rothstein, A. J. sutton, & M. Borenstein Eds.). West Sussex: wiley.

Sveiby, K. E. (2001). A knowledge based theory of the firm to guide in strategy formulation. Journal of intellectual capital, 2(4), 344-358.

Szulanski, G. (2001). Knowledge Creation: A Source of Value (Book Review). Academy of management review, 26(2), 318-320.

Tajfar, A., Houshmand, H., & Mirzaei Vani, S. (2019). Knowledge management in practice (systems and processes). Tehran: Veena.

Wang, S., & Noe, R. (2010). Knowledge sharing: A review and directions for future research. Human resource management review, 20(2), 115-131.

Weggeman, M. C. D. P. (2000). Kennismanagement: de praktijk: Scriptum Management.

Yuan, H., & Ma, D. (2022). Gender differences in the relationship between interpersonal trust and innovative behavior: the mediating effects of affective organizational commitment and knowledge-sharing. Behavioral Sciences, 12(5), 145. doi:https://doi.org/10.3390/bs12050145

Zaheer, A., McEvily, B., & Perrone, V. (1998). Does trust matter? Exploring the effects of interorganizational and interpersonal trust on performance. Organization science, 9(2), 141-159. doi:https://doi.org/10.1287/orsc.9.2.141

Zboralski, K. (2009). Antecedents of knowledge sharing in communities of practice. Journal Of Knowledge Management, 13(3), 90-0101. doi:https://doi.org/10.1108/13673270910962897

Ziyae, B., Rezvani, M., & Ahmadian, Y. (2021). Investigating the Factors affecting knowledge transfer and its impact on innovation performance of international strategic alliances of pharmaceutical SMEs. Journal of Entrepreneurship Development, 13(14), 601-619. doi:10.22059/JED.2021.307469.653430