تایوان میانه دو تعارض؛ موفقیت ژئواکونومیکی و چالش ژئوپلیتیکی

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 31، آذر 1402، صفحه 19-62   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2023.78569.1166

نویسندگان

بهادر زارعی^{* 1}؛ سید مهدی موسوی شهیدی²؛ مسعود مصدق³

¹دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

²استادیار گروه ژئوپلیتیک، دانشگاه فرماندهی و ستاد (دافوس آجا)، تهران، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

تایوان یکی از کشورهایی است که سازمان ملل متحد استقلال سیاسی و حقوقی آن را به رسمیت نمی­شناسد و دلیل اصلی آن را مخالفت چین از این کشور به‌عنوان یک واحد سیاسی مستقل در عرصه جغرافیای سیاسی جهان و نهادهای بین­المللی است. چین تایوان را جزیره­ای متعلق به خود می­داند که توسط دولتی یاغی به مدت حدود هشت دهه اداره می­شود و خواه‌ناخواه مانند هنگ‌کنگ و ماکائو باید به دامن سرزمین و ملت بزرگ چین بازگردد و چین واحد را شکل دهند. آمریکا به‌عنوان یکی از بزرگ­ترین بازیگران منطقه پاسیفیک نگرش استفاده از زور را در روابط چین و تایوان رد می­کند و همواره در کنار تایوان قرار داشته و زمینه­ساز شکل­گیری یک چالش ژئوپلیتیکی بین دو کشور و حتی کشورهای منطقه پاسیفیک را فراهم ساخته است. هدف این پژوهش بررسی موفقیت ژئواکونومیکی تایوان به‌عنوان یکی از ببرهای اقتصادی آسیا و هم‌زمان چالش ژئوپلیتیکی این کشور با چین و مداخلات آمریکا از طریق همکاری با تایوان در ابعاد نظامی، سیاسی و اقتصادی است تا از این طریق بتواند هم به منافع منطقه­ای و ملی خود در ابعاد ذکرشده دست یابد و هم اینکه به‌عنوان ابزاری علیه چین و مهار و درگیر ساختن چین و کند ساختن توسعه اقتصادی و نظامی بهره ببرد و امکان حضور در منطقه پاسیفیک را فراهم و امتیازات لازم از این کشور دریافت نماید. روش این پژوهش تحلیلی – مقایسه­ای و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای و استفاده از متون و منابع داخلی و خارجی بوده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که چین تحت هیچ شرایطی از حقوق خود بر تایوان دست نخواهد کشید و با افزایش قدرت نظامی، اقتصادی، تکنولوژیک و سیاسی در عرصه ملی و بین­المللی فشار بر تایوان را افزایش خواهد داد و حتی برای تحقق خواسته خود یعنی الحاق تایوان به کشور مادر حاضر به ورود به جنگ با تایوان و آمریکا نیز خواهد بود، آمریکا نیز با تسلط بر منطقه پاسیفیک تمام تلاش و ظرفیت خود را برای ممانعت از الحاق تایوان به چین از بعد داخلی و بین­المللی برای کنترل و نظارت بر چین به کار خواهد بست. از سوی دیگر آمریکا نیز برای دفاع از تایوان تمام‌قد ایستاده و حاضر به پرداخت هر نوع هزینه­ای حتی ورود به جنگ با چین است.

کلیدواژه‌ها

رقابت ژئوپلیتیکی؛ موفقیت ژئواکونومیکی؛ چالش تایوان؛ رقابت چین و آمریکا

مراجع

1. Agnew, J., (2003). Geopolitics: Re-visioning World Politics. second ed, London: Routledge
2. Ahmadi, A., Hafez Niya, M.R., Badiei Aznadahi, M., & Heydari Mosulu, T., (2017). Theoretical explanation of geopolitical competition formation platforms. Human geography researches, 50(1), 64-93. [In Persian].
3. Amsden, A., (1979). Taiwans Economoc History: A Case Etatisme and a Challenge to Dependency theory. Modern China, 5(3), 341-379. https://doi.org/10.1177/009770047900500304
4. Azghandi, R.A., & Roshandel. J., (2009). Contemporary military and strategic issues; Tehran: SAMT. [In Persian].
5. Blackwill, R.D., & Harris, J.M., (2016). The lost art of economic statecraft: Restoring an American tradition.Foreign Affair, 95(2), 99-110.
6. Blouet, B., (2001). Geopolitics and Globalization in the Twentieth Century, London: Reaktion Books.
7. Castells, M., (1999). The Rise of the Network Society, Blackwell Ltd, Oxford.
8. CBS News).2022(. Available at: https://www. CBS News.com.
9. gov. (2022). Available at: https://www. Census gov.com.
10. Clapsa, K., (2006). Man, The State, and War. New York: Columbia University Press.
11. Cohen, S.B., (1994).Geopolitics in new world Era, USA: West view press.
12. Congressional Research Service (2020). Taiwan: Select Political and Security Issues. Routledge Publication.
13. Delfrooz, M., (2014) Government and economic development. Tehran: Nash Agh. [in Persian]
14. Doherty, J., & Faltzgraf, R., (2006). Conflicting Theories in International Relations, translated by Alireza Tayyeb and Vahid Ghazari, Tehran: Qoms.
15. Doner, R., Bryan, R., & Dan S., (2005). Systemic vulnerability and Origin of developmental State Norteast and Southeast AsianComporative perspective international organization.East, 52(2), International Organization,59(02):327-361.
16. Doyle, R., (2009). The Roots of war in the 21Century, University of America, UK.
17. Er, l., & Wei, l., (2009). The rise of China and India: A new Asian Drama. London, World Scientific Group.
18. Friedman, G., & Jacob L., (2017). The Geopolitics of 2017 in 4 Maps. (https://geopoliticalfutures.com/wpcontent/ uploads/2015/11/ME_logo_large.jpg)
19. (2021). Available at: https://www. Globaltimes.com.
20. Gray, K., (2019). Taiwan and the geopolitics of late development, The Pacific Review, 24(5), 577–599.
21. Hafez Nia, M.R., (2005).Principles and Concepts of Geopolitics. Mashhad, Papli Publications. [in Persian]
22. Heydari, J., (2010). The issue of Taiwan: disputed areas between China and the United States and China's military-security levers in the direction of annexation. Foreign Policy, 95(24), 1091-1108.
23. Hsueh, L., & Perkins, D.H., (2011). Industrialization and the State: The Changing Role of the Taiwan Government in the Economy, 1945–1998, Cambridge, MA: Harvard University Press.
24. org. Available at: https://www. Imf.org
25. com. Available at: https://www. Ing.org
26. Kuehn, D., (2021). Managing the Status Quo: Continuity and Change in the United States' Taiwan Policy.
27. Lemonde Diplomatic. (2021). Available at: https://www. Lemonde Diplomatic.com.
28. Luttwak, E.N., (1990). From geopolitics to geo-economics: Logic of conflict, grammar of commerce.The national interest, (20), 17-23.
29. Merriam-Webster (2019). Available at: https://www. Merriam-Webster.com.
30. Mousavi Shahidi, S.M., (2021). Explanation of geopolitical relations in the Persian Gulf region, PhD thesis, University of Tehran. [in Persian]
31. Nathan, A.J., (2021). Biden’s China Policy: Old Wine in New Bottles?, in: China Report, online first 9 October, https://doi.org/10.1177/00094455211047069
32. Rosecrance, R., (2001). the Virtual State, Brookings Institution Press
33. Shattuck, T.J., (2020). The Race to Zero?: China's Poaching of Taiwan's Diplomatic Allies. Published online 2020, NCBI.
34. Shirzadi, R., (2011). Government and Development in Japan. Political Science Quarterly, No. 22,120-145. [in Persian]
35. (2022). Available at: https://www. Statist.com.
36. Stubbs, R., (2015). Rethinking Asia’s Miracle, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
37. Su, T., (2001). Sharpening the Cutting Edge: Meeting Taiwan New High Tech Challenges. Government Office of Taiwan, Winter.
38. World bank.org. Available at: https://www. World bank.org
39. com. Available at: https://www. Xinhuanet.org
40. Zarei, B., (2018), The 21st century of Asia-Pacific. Tehran: Tehran University Press. [in Persian]