بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت سکونت در روستاشهرهای واقع در حریم کلان‌شهرها ( مطالعه موردی: روستاشهر گویم –شیراز)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 12، دوره 21، شماره 4 - شماره پیاپی 45، دی 1402

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2024.85489.1363

نویسندگان

اردلان افلاکی^{* 1}؛ سیده آیدا حسینی²؛ پگاه درنیانی³

¹استادیار دانشگاه گیلان

²گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

³دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، مؤسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران

چکیده

روستا در شهر، یکی از پدیده‌های منحصربه‌فرد حاصل از شهرنشینی سریع می‌باشد. بااینکه روستاشهرها به دلیل وجود تضادهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیط زیستی و غیره‌ای که با شهر دارند، آشفته به نظر می‌رسند، اما حاوی زندگی اجتماعی غنی و با اصالتی هستند و به همین دلیل حفظ و افزایش کیفیت در این‌گونه بافت های شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا، هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر ارتقا کیفیت سکونت در روستاشهر گویم کلان‌شهر شیراز می‌باشد. بر این اساس، تحقیق پیش‌رو، کیفیت سکونتگاه را از طریق پنج شاخص اجتماعی، اقتصادی، ‌محیط زیستی، کالبدی-فضایی و نهادی بررسی می‌نماید. روش تحقیق آن توصیفی-تحلیلی و با رویکرد کمی-کیفی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه‌ای و میدانی صورت پذیرفت. جامعه‌ی آماری متشکل از شهروندان روستاشهر گویم است که 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. درنهایت با استفاده از آزمون‌های آماری دوجمله‌ای، فریدمن، پیرسون و رگرسیون، داده‌های حاصل از پرسشنامه تحلیل شد. نتایج حاکی از آن است که سطح میانگین تمامی شاخص‌ها پایین‌تر از حد متوسط آزمون و درنتیجه ضعیف ارزیابی‌شده‌اند. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که تمامی شاخص‌ها دارای تأثیرگذاری قابل‌توجهی در بهبود کیفیت محله گویم هستند. میزان تأثیرگذاری برابر با 3/96 محاسبه‌شده است. در این زمینه شاخص رفاه اقتصادی با مقدار بتا برابر 948/0 بیشترین تأثیرگذاری را در بهبود وضع موجود محله گویم شهر شیراز داشته است. در راستای عوامل مؤثر بر ارتقای کیفیت سکونت در روستاشهر نیز نتایج نشان داد که 19 عامل تأثیرگذار هستند که از مهم‌ترین این عوامل بهبود معابر و دسترسی‌های محله با میانگین 13.05 می‌باشد. لذا جهت بهبود شرایط اقتصادی، حمایت‌های لازم ازلحاظ مدیریتی، اعتباری و... از شهروندان جهت رونق اقتصادی محله پیشنهاد می‌شود. همچنین طرح بازنگری و اصلاح معابر ازلحاظ کمیت و کیفیت و همچنین انجام طرح‌های نوسازی بر اساس اولویت‌های بیان‌شده توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

کیفیت سکونت؛ آزمون دوجمله ای؛ آزمون رگرسیون؛ آزمون فریدمن؛ روستاشهر گویم شیراز

مراجع