A Qualitative Study of Cyber Harms Among Students of Arak

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

Article 6, Volume 21, Issue 3 - Serial Number 49, November 2024, Pages 157-185   

Document Type: Research

DOI: 10.22067/social.2024.86823.1480

Authors

Seyed Ahmad Mir Mohamad Tabar¹; Mojtaba Mohammadi Jalali Farahani^{* 2}; Samad Adlipour³

¹Assistant Professor, Department of Sociology, Arak University, Arak, Iran

²Assistant Professor, Counseling Department, Farhangian University, Tehran, Iran

³Ph.D. in Sociology, Tabriz University, Tabriz, Iran

Abstract

Cyberspace has created a new world for students to explore and learn. Teachers and families encourage students to use cyberspace for learning, but not all contents on cyberspace are suited for students. The online data provides countless benefits to users; however, it comes with serious threats as well. The present research aims to study cyber harm qualitatively among lower secondary school students in Arak City. To achieve this goal, a qualitative method was adopted. The data was collected through semi-structured interviews and data analysis was conducted using thematic analysis. Using a purposive sampling method and based on theoretical saturation criteria, 14 students of the lower secondary school in Arak were interviewed. The collected data were coded and analyzed based on 2 macro themes and 8 organizing themes. The results suggest that six categories of family harm, academic harm, social harm, psychological harm, religious harm and physical harm can be deemed as cyber harms among students. Two categories of the family (broken and troubled family and mismanagement and supervision) and social issues (poor media literacy, normative pressures and leisure time) were proposed as the chief underlying reasons for cyber harms. Finally, it should be noted that cyberspace has become an inseparable part of student's lives, and a greater presence in this space without sufficient media literacy in the absence of attractive real-life spaces such as family and school can inflict irreparable effects on students.
 
 
 

Keywords

Cyber harms; Lower high school students; Family issues; Social reasons

References

 

1. ابراهیمی، س.، و خواجه‌وند احمدی، ع. (1399). تحلیل روان‌سنجی مقیاس قربانی‌شدن در فضای مجازی و ارتباط آن با عوامل روانی و اجتماعی در دانش‌آموزان دختر. مطالعات اجتماعی-روان شناختی زنان، 18(3)، 180-145.
2. اشتراوس، ا.، و کوربین، ج. (1391). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. (ا. افشار، مترجم) تهران: نشر نی.
3. باهنر، ن.، و جعفری کیذقان، ط. (1389). تلویزیون و تأثیرات کاشتی آن بر هویت فرهنگی ایرانیان. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، 4(1)، 156-131.
4. بهرامی، م.، و شاهی، ف. (1402). بررسی آسیب‌های فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان و شیوه‌های مقابله با آن، هشتمین کنگره بین المللی تحقیقات بین رشته ای در علوم انسانی اسلامی، فقه، حقوق و روانشناسی، تهران: دانشگاه علمی کاربردی.
5. پورشهریاری، م. (1386). مقایسۀ افسردگی، انزوای اجتماعی و ارتباطات خانوادگی دانش‌آموزان دختر کاربر و غیر کاربر اینترنتی دبی. مطالعات روان‌شناختی، 1(2)، 69-49.
6. حبیب‌زاده ملکی، ا.، و قاسمی، م. (1388). رابطۀ بین استفاده از رسانه‌های صوتی‌-تصویری و بزهکاری نوجوانان. پژوهش‌های ارتباطی، 16(2)، 120-95.
7. حبیبی فهیم، ح.، خانیکی، ه.، و انتظاری، ا. (1392). رابطۀ فضای مجازی و عام‌گرایی کاربران اینترنت در میان کارکنان سازمان اسناد کتابخانه ملی ایران. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 2(90)، 161-141.
8. حدادیان، ع.، حضرتی صومعه، ز.، و ودیعه، س. (1402). تبیین جامعه‌شناختی آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی در بین نوجوانان پسر. پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 18(1)، 124-101.
9. خرازانی، س. ح. (1395). رابطۀ استفاده از فضای سایبر با گرایش دانش‌آموزان به خشونت. پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 11(1)، 184-161.
10. خواجونداحمدی، ع.، و ابراهیمی، س. (1400). نقش عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی در بزه‌دیدگی در فضای مجازی. مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، 13(2)، 23-7.
11. دریفوس، ه. (1383). دربارۀ اینترنت (ع. فارسی‌نژاد، مترجم) تهران: ساقی.
12. ربیعی، ع.، و محمدزاده یزد، ف. (1392). آسیب‌شناسی فضای مجازی، بررسی تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی دانشجویان. راهبرد اجتماعی فرهنگی، 2(6)، 60-43.
13. رحمانی، س.، و ایل‌بیگی، ر. (1400). نقش ابعاد شخصیتی هگزاکو و نگرش‌های مذهبی و هوش اخلاقی در پیش‌بینی آسیب‌های فضای مجازی در دانش‌آموزان دختر دورۀ دوم مقطع متوسطۀ شهر مشهد. رویش روان‌شناسی، ۱۰ (۱۱)، 228-219.
14. روشندل اربطانى، ط.، و امیرى، ع. (1390)، بررسى الگوی مصرف رسانه‌ای دانش‌آموزان و تأثیرپذیری آنها از رسانه‌ها با هدف برنامه‌ریزى‌هاى آموزشى پلیس. مطالعات امنیت اجتماعی، 1(25)، 105-53.
15. رهبر، ن.، نیک‌قدم حجتی، س.، و سلیمانی روزبهانی، ف. (1394). تعیین عوامل مؤثر بر آسیب‌های فضای مجازی و راهکارهای مقابله با آن در دانش‌آموزان ایرانی (مطالعۀ موردی: دانش‌آموزان مقطع متوسطه و پیش‌دانشگاهی مدارس ناحیۀ 1 کرج). دومین‌همایش بین‌المللی مدیریت و فرهنگ توسعه، تهران.
16. زندوانیان، ا.، حیدری، م.، باقری، ر.، و عطارزاده، ف. (1392). آسیب‌های فضای مجازی بین دانش‌آموزان دختر. مطالعات فرهنگ-ارتباطات، 14(23)، 216-195.
17. سراج‌زاده، س. ح.، و بابایی، م. (1389). جهانی‌شدن، فرهنگ جهانی و کجروی فرهنگی. علوم اجتماعی، 17(48)، 71-43.
18. شربتیان، م. ح.، و بخارایی، ا. (1393). پیامدهای اجتماعی آسیب‌شناختی اینترنت. مهندسی فرهنگی، 8(79)، 172-143.
19. شمس، س.، عموزاده، م.، زینیوند مقدم، ح.، و غلامی، ب. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به کجروی فرهنگی دانشجویان دختر و پسر. زن و جامعه، 4(1)، 123-101.
20. شیوندی، ک.، حسنوند، ف.، عبدالهی مقدم، م.، و کوشکی، م. (1401). مقایسۀ ویژگی‌های روان‌شناختی دانش‎آموزان دبیرستانی درگیر در فضای مجازی و دانش‎آموزان معمولی. مطالعات رسانه‌های نوین، 8(30)، 180-155.
21. فرجاد، م. ح. (1380). آسیب‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی انحرافات. تهران: بدر.
22. قاسمی، و.، عدلی‌پور، ص.، و کیانپور، م. (1392). تعامل در فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن بر هویت دینی جوانان؛ مطالعۀ موردی فیس‌بوک و جوانان شهر اصفهان. دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و ارتباطات، 19(2)، 35-9.
23. قاسمی، و.، میرمحمدتبار، س. ا.، و عدلی‌پور، ص. (1393). تبیین جامعه‌شناختی تأثیر رسانه‌های خارجی بر کجروی فرهنگی دانش‌آموزان دبیرستانی شهر فریدونکنار. مطالعات توسعۀ اجتماعی-فرهنگی، 2(3)، 78-53.
24. محمدپور، ا. (1389). طرح‌های تحقیق با روش‌های ترکیبی: اصول پارادایمی و روش‌های فنی. مطالعات اجتماعی ایران، 4(2)، 26-1.

 

25. Joseph, S., & Stockton, H. (2018). The Multidimensional Peer Victimization Scale: A systematic review. Aggression and Violent Behavior, 42(1), 96–114.
26. Morgan, M. (1995). The Critical Contribution of George Gerbner, Colorado. Westview Press,19(2), 99-117.
27. Salwen, M. (1991) Cultural imperialism: a media effects approach. Critical Studies in Mass Communication, 8(1), 29-38.
28. White, R. (1983). A backwater awash: The Australian experience of Americanisation. Journal of Theory, Culture and Society, 1(1), 108-122.