تحلیل اقتصادی ضمانت‌اجراهای کیفری در جرایم مواد مخدر: نمونه‌پژوهی محکومان شهر مشهد

دانشنامه حقوق اقتصادی

دوره 30، شماره 24، اسفند 1402، صفحه 143-153   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/economlaw.2024.83989.1306

نویسندگان

حمیدرضا میرزاجانی^{* 1}؛ محمد جلالی²

¹استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

²دانشجوی دوره دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

چکیده

سخت‌گیری کیفری در جرایم مواد مخدر و عقب‌نشینی نسبی قانون‌گذار ایران در قبال مجازات‌های سنگین هم‌چون اعدام در سال 1396، اقتضای آن را دارد تا مسئله کارایی ضمانت‌اجراهای کیفری از دریچه محکومان به جرایم این حوزه نیز بررسی شود. بدین‌ترتیب، پژوهش حاضر به دنبال تحلیل اقتصادی ضمانت‌اجراهای کیفری در جرایم مواد مخدر است. جامعه آماری این پژوهش، محکومان به جرایم مواد مخدر در سطح شهر مشهد هستند که حداقل یک سابقه محکومیت قطعی دارند. با توجه به سختی دسترسی به جامعه محکومان، با استفاده از روش نمونه گیری جامعه دردسترس، 160 نفر به عنوان حجم نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این مطالعه، پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی و صوری و پایایی آن تأیید شد. بر اساس یافته‌ها، بزهکاران در تحلیل‌های اقتصادی در باب هزینه‌های جرم بیش از همه به پیامدهای حبس بلندمدت، مصادره اموال، اعدام و در نهایت، حبس کوتاه مدت توجه می‌کنند. همچنین تحلیل‌های آماری نشان داد که با افزایش سن، میزان تحصیلات و سابقه ارتکاب، توجه به تحلیل‌های اقتصادی از مجازات‌ها به صورت دقیق‌تر انجام می‌شود.

کلیدواژه‌ها

تحلیل اقتصادی مجازات؛ اعدام؛ جرایم مواد مخدر؛ مصادره اموال

مراجع

 

• Becker, S. Crime and Punishment: An Economic Approach. Journal of Political Economy, 76(2), 169-217, 1968
• Becker, G.S. “The Economic Way of Looking at Behavior”, Journal of Political Economy, Vol. 101, 1993
• Becker, G.S., “Irrational Behavior and Economic Theory”, Journal of Political Economy , Vol. 70, 1962
• S. Fisher and Steven.P. Lab, Encyclopedia of Victimology and Crime Prevention, Volume 2, translated by professors of criminal law and criminology, under the supervision of Ali Hossein Najafi Aberandabadi, Mizan Publishing, Tehran, 2014 [In Persian].
• Elster, J., Reason and Rationality (Steven Rendall, Trans.), Princeton: Princeton University Press, 2009
• Engelen, B., Rationality and Institutions: an Inquiry into the Normative Implications of Rational Choice Theory (Doctoral Dissertation), Katholieke Universiteit Leuven. Retrieved from: http: //lirias.kuleuven.be/handle/1979/975, 2007
• Friedman, Lawrence. Deterrence, Translated by Ruhollah Talebi Arani and Askar Kahramanpour Banat, third edition, Tehran: Strategic Studies Research Institute, 2011 ([In Persian].
• Haddad Zadeh, mohammadreza Et Al., Analyzing the effectiveness of execution in drug crimes in the light of theories of economic analysis of crime, Criminal Law research Journal, Vol 8 (31).2019, [In Persian].
• Hedstorm, Peter, Rational choice and sociology, the new palg rave dictionary of economy, 2004
• Hobbes, Diode, An Essay on the Principles of Ethics, translated by Majid Davoodi, Markaz Publishing, First Edition, Tehran, 2009 [In Persian].
• Javan Jafari, Abdul Reza; and Seyyed Mohammad Javad Sadati. Philosophical and sociological nature of punishment, Tehran: Mizan publishing house. 2015 [In Persian].
• Javan Jafari, Abdul Reza; Et al. Deterrence and its measurement in punishment, criminal law research journal, Year 7, Number 2. 2016 [In Persian].
• Merle, Jean-Christopher, German Idealism and The Concept of Punishment, Cambridge University Press, 2009
• Siegel, larry, criminology, wadsworth, fourth edition, 2011
• Simonson, I. and A. Tversky , “Choice in Context - Tradeoff Contrast and Extremeness Aversion”, Journal of Marketing Research, Vol. 29, No. 3. 1992
• Tonry,Michael, , The handbook of crime and punishment, oxford university press, 1998
• Wilkinson, N, and M. Klaes , An Introduction to behavioral Economics, Hampshire: Palgrave Macmillan. 2012
• Winter, Harold, The Economics of Crime, translated by Hamid Bahremand Baghnazar and Zahra Sakiani, Justice, Tehran, 2015 [In Persian].
• Yadipour, Mahdi, An Introduction to Law and Economics, Tehran, Imam Sadegh University Press, 2010 [In Persian].
• Zaman Zadeh, Akbar, 2017, Drug criminals as high-risk criminals in Iran's criminal justice system, Private and Criminal Law Research Quarterly, Vol 13 (3). [In Persian].