ارزیابی کیفیت محیط کالبدی و عملکردی محله های غیررسمی با رویکرد تحقیق تجربی ساکنان (مورد مطالعه: محله سایان شهر زنجان)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 اسفند 1402   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2024.84548.1351

نویسندگان

شهرام محمدی^{* 1}؛ مهین نسترن²؛ همایون نورائی³

¹دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی ،دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان،ایران

²دانشیار گروه شهرسازی ، دانشکده معماری و شهرسازی ،دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان،ایران

³استادیار گروه شهرسازی ، دانشکده معماری و شهرسازی ،دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان،ایران

چکیده

امروزه اهمیت مطالعه کیفیت محیط مسکونی به دلیل شناخت اثرات عینی و ذهنی آن در زندگی شهروندان، بیشتر گردیده است. در این رابطه تفکر حاکم بر مطالعه کیفیت زندگی شهری بر تعامل رابطه فرد با محیط استوار بوده و این مهم در رابطه با سکونت گاه های غیررسمی صورت جدی تری به خود گرفته است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت محیط کالبدی و عملکردی محله غیررسمی سایان شهر زنجان با رویکرد تحقیق تجربی ساکنان می باشد. روش پژوهش توصیفی و تحلیلی بوده و از نظر کاربست نتایج کاربردی می باشد. گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و روش های میدانی انجام یافته است. نمونه آماری مورد مطالعه جهت ارزیابی شاخص های اثرمحور، شامل 134 پلاک مسکونی بوده که به صورت سیستماتیک و با مراجعه به درب منازل مورد پرسش گری قرار یافته اند. نمونه آماری جهت ارزیابی شاخص های مشاهده کارشناسی نیز شامل 15 نفر از متخصصان امور شهری بوده اند. برای تجزیه و تحلیل داده های شاخص های اثرمحور از مدل سازی معادلات ساختاری و از نرم افزار Smart PLS سوده برده شده و برای تحلیل داده های مشاهده کارشناسی روش تحلیل بهترین-بدترین و نرم افزار Excell مورد استفاده بوده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که کیفیت محیط کالبدی و عملکردی محله سایان شهر زنجان دارای وضعیتی پایین تر از سطح متوسط بوده و مهم ترین عوامل موثر در آن برای محیط کالبدی شامل مولفه های خوانایی و معابر و برای محیط عملکردی شامل مولفه های دسترسی و کاربری زمین می گردند.

کلیدواژه‌ها

کیفیت محیط؛ سکونت گاه های غیررسمی؛ رویکرد تحقیق تجربی؛ ارزیابی؛ شهر زنجان

مراجع