مطالعه تطبیقی-کمی وحدت نمادی در بین جوامع و عوامل موثر برآن در بازه زمانی 2022-1981

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 اسفند 1402   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2024.87009.1483

نویسنده

علی سالار^*

استادیار جامعه شناسی، دانشگاه نیشابور

چکیده

وحدت نمادی، بعنوان یکی از مقتضیات اساسی نظم اجتماعی، همواره محل بررسی های نظری و تجربی بوده است. نظر به تاثیرات گوناگون وحدت نمادی بر وجوه متفاوت حیات جامعه، هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی عوامل موثر بر سطح وحدت نمادی جوامع بوده است. تحقیق حاضر با روش تحلیل پانلی داده‌های مربوط به 89 کشور در بازه زمانی سال‌های 2020-1981، انجام گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که سطح فرامادی‌گرایی فرهنگ جوامع، بستر لازم برای کاهش سطح وحدت نمادی در جوامع را فراهم می‌سازد. همچنین، مهاجرت و سطح ارتباطات جهان‌وطنی جوامع، بسبب گسترش افق ارزشی و ورود ارزشهای متفاوت از جوامع دیگر، زمینه‌ساز ظهور هویت های متفاوت و در نتیجه تضعیف حجم وجدان جمعی به تعبیر امیل دورکیم، یا کاهش سطح وحدت نمادی متعاقب در جوامع می‌شود. همچنین یافته ها نشان داد که سطح توسعه‌یافتگی اقتصادی پیشین جوامع، بر سطح وحدت نمادی متعاقب جوامع اثر کاهنده دارد. درمجموع، و باتوجه به پرپیامدی مساله‌ی وحدت نمادی برای جوامع بعنوان پیش‌شرط توسعه‌ی جامعوی و خطر بالقوه‌ی بروز اختلال اجتماعی، بخصوص برای جوامع درحال گذار و شکننده، توجه جدی‌تر برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران فرهنگی به مساله وحدت نمادی و نظم اجتماعی ضروری می نماید.

کلیدواژه‌ها

وحدت نمادی؛ وفاق اجتماعی؛ جهانی شدن؛ مهاجرت؛ توسعه اقتصادی

مراجع