شناسایی عوامل مؤثر بر زمین‌لغزش در جاده آستارا تا تونل نمین با استفاده از مدل MLP

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 اردیبهشت 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2024.87409.1475

نویسندگان

فریبا اسفندیاری درآباد^{* 1}؛ مهرداد وهاب زاده²؛ زهره شیخلر³؛ بهروز نظافت تکله⁴

¹استاد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

²کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی و آمایش محیط، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش‌ازدور، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

⁴دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

زمین‌لغزش یکی از پدیده‌هایی است که رخداد آن سبب ایجاد خسارات زیادی به‌ویژه در مناطق کوهستانی می‌شود. بنابراین ارزیابی و شناخت عوامل مؤثر بر وقوع رخداد زمین‌لغزش در مناطق کوهستانی امری ضروری است. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر زمین‌لغزش در جاده آستارا تا تونل نمین با استفاده از مدل MLP می‌باشد. مدل MLP یکی از مدل‌های کارآمد شبکه عصبی است که توانایی حل مسائل پیچیده را دارد. برای شناسایی عوامل مهم در رخداد زمین‌لغزش با توجه به مطالعات میدانی 8 عامل شناسایی‌شده‌است که شامل: زمین‌شناسی، پوشش‌گیاهی، فاصله از جاده، کاربری‌راضی، شیب، جهت شیب، ارتفاع، نقاط واقعی زمین‌لغزش استفاده‌شده است بعد از پیش‌پردازش‌ها تمام لایه‌ها وارد نرم‌افزارSPSS MODELER شده و مدل‌سازی با 8 نورون ورودی 6 نورون میانه و 1 خروجی طراحی‌شده است. نتایج این پژوهش نشان داده که خروجی وزنی مدل MLP بیشترین ارزش وزنی را برای لایه زمین‌شناسی با مقدار 26/0 برای لایه کاربری اراضی و فاصله از جاده به ترتیب مقدار 14/0 و 13/0 اختصاص داده است. هم‌چنین در بخش اعتبار سنجی مدل مقدار AUC عدد 948/0 در بخش آموزش و 962/0 در بخش تست شبکه را نمایش می‌دهد که گویای این است که مدل هم در بخش آموزش و هم در بخش تست دارای اعتبار بالایی می‌باشد بنابر‌این نتیچه گیری می‌شود که عامل زمین شناسی نسبت به سایر عوامل در رخداد زمین لغزش در منطقه تاثیر زیادی دارد و در نهایت پیشنهاد میگردد در مطالعات آتی برای مطالعه و ارزیابی زمین‌لغزش و حرکات دامنه‌ای از مدل های یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

"‌ ارزیابی "؛ " زمین‌لغزش "؛ " مدل MLP "؛ "جاده آستارا "؛ "عوامل موثر"

مراجع