فراتحلیل عوامل موثر بر تکرار جرم در ایران

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 تیر 1403

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2024.85268.1447

نویسندگان

سیمین افشار^{* 1}؛ پونه اروانه²

¹دانش آموخته دکترای جامعه شناسی، دانشگاه تبریز

²دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

نگهداری یک مجرم در زندان علاوه بر هزینههای کلان اقتصادی که برای جامعه به همراه دارد؛ تأثیرات مخربی بر وضعیت روانی، اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی مجرم می‌گذارد و موجب مسائل جدیدی در جامعه می‌شود. بنابراین یکی از اهداف مجازات، اصلاح مجرم به‌نحوی است که مجدداً مرتکب جرم نشود چرا که تکرار جرم به‌عنوان یکی از مظاهر آسیب‌های اجتماعی، جوامع مختلف را به موضع‌گیری‌های متنوعی واداشته است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر مطالعه عوامل موثر بر تکرار جرم و بازگشت به زندان در ایران است. روش پژوهش به کار گرفته شده در تحقیق حاضر، فراتحلیل است و جامعه آماری آن را تحقیقات انجام شده با موضوع تکرار جرم و بازگشت به زندان در ایران طی سال‌های 1384-1400 تشکیل داده‌اند. پس از طی مراحل مشخص (جستجو، غربال‌گری، شایستگی و مشمول بودن) نمونه‌گیری انجام گرفت و 37 تحقیق به‌ عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل اطّلاعات گردآوری‌شده، پس از کدگذاری، از نرم‌افزار جامع فراتحلیل (CMA2) استفاده شد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که به ترتیب بیشترین متغیرهای تاثیرگذار بر تکرار جرم و بازگشت به زندان در ایران عبارتند از: عوامل اقتصادی (42/0)، عوامل خانوادگی (39/0)، عوامل اجتماعی (37/0-)، عوامل روانی (32/0)، عوامل کالبدی- محیطی (31/0)، عوامل مراقبتی پس از خروج (30/0-)، عوامل فرهنگی (27/0-)، عوامل هویتی (11/0)، عوامل جمعیتی (3/0-).

کلیدواژه‌ها

آسیب‌های اجتماعی؛ بازگشت مجدد به زندان؛ تکرار جرم؛ زندان؛ فراتحلیل