تأثیر تراکم کاشت و آبیاری تکمیلی بر صفات زراعی عدس در شرایط دیم

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 تیر 1403   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.2024.83555.1062

نویسنده

مهدی کاکایی^*

پیام نور

چکیده

برای ارزیابی اثرات آبیاری تکمیلی در زمان نیام‌دهی و مطالعه اثر تراکم کاشت بوته، گیاه عدس رقم مژده مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده با آرایش طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1402-1401 در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه پیام‌نور اسدآباد (استان همدان) اجرا گردید. عامل‌های آزمایش شامل آبیاری (در مرحله نیام‌دهی و بدون آبیاری تکمیلی (دیم)) به عنوان عامل اصلی و تراکم کاشت (100، 200 و 300 بوته در متر مربع) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. بر اساس جدول تجزیه واریانس در خصوص عامل آبیاری تکمیلی صفات تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک تک بوته، وزن 100 دانه و شاخص کلروفیل در سطح احتمال یک درصد (1P≤%) و برای صفات ارتفاع بوته و عملکرد دانه تک بوته در سطح احتمال پنج درصد (5P≤%) معنی‌دار بودند. درباره عامل تراکم کاشت صفات تعداد نیام در بوته، عملکرد بیولوژیک تک بوته، عملکرد دانه تک بوته، وزن 100 دانه و شاخص کلروفیل در سطح احتمال یک درصد (1P≤%) معنی‌دار بودند. تجزیه همبستگی (پیرسون) صفات عملکرد و اجزای عملکرد نشان داد که بین عملکرد تک بوته و سایر صفات مورد ارزیابی همبستگی معنی‌داری وجود دارد (1P≤% و 5P≤%) که نشان‌دهنده ارتباط صفات اجزای عملکرد با صفت عملکرد می‌باشد. با توجه به نتایج کلی این آزمایش به نظر می‌رسد مقدار بذر به ترتیب اولویت 100 و 200 دانه در متر مربع با فاصله ردیف 12 سانتی‌متر در شرایط آبیاری تکمیلی برای کشت عدس در اسفندماه محل پژوهش، مناسب بوده است.

کلیدواژه‌ها

آبیاری تکمیلی؛ تراکم؛ همبستگی؛ نیام‌دهی

مراجع