تأثیر سرمایه فرهنگی بر مدارای اجتماعی در شهرهای کوچک، میانی و کلانشهری، مورد مطالعه جوانان سه شهر خواف، سبزوار و مشهد

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 9، دوره 21، شماره 2 - شماره پیاپی 48، شهریور 1403

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2024.83547.1386

نویسندگان

مهدی زنگنه^{* 1}؛ زکیه شرفی²

¹استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری

²کارشناسی ارشد جمعیت شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر برآن است تا تأثیر سرمایه فرهنگی جوانان را بر مدارای اجتماعی در سه شهر متفاوت به لحاظ جمعیتی، جغرافیایی و فرهنگی مورد سنجش قرار دهد. تحقیق حاضر؛ از حیث نوع بنیادی و از حیث ماهیت توصیفی _ تحلیلی و پیمایشی است. داده‌ها به دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده‌اند. جامعة آماری تحقیق شامل کلیه جوانان 18-35 ساله سه شهر خواف، سبزوار و مشهد در خراسان رضوی بوده و حجم نمونه 1135 پرسشنامه بوده که در سه شهر موردنظر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای توزیع و تکمیل شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون تحلیل واریانس، ضرایب همبستگی و رگرسیون چند متغیره در محیط SPSS انجام شده، شاخص‌های سرمایه فرهنگی(ذهنی، عینی و نهادی) با 17 گویه و مدارای اجتماعی(هویتی، عقیدتی و رفتاری) با 26 گویه مورد سنجش قرار گرفتند. مقدار آلفای کرونباخ 7/0 به دست آمده که نشان از پایایی ابزار تحقیق است. نتایج تحقیق نشان می دهد که با افزایش جمعیت شهرها؛ مدارای اجتماعی در حال افزایش است، با بالا رفتن مؤلفه های سرمایه های فرهنگی اعم از عینی، ذهنی و نهادی، در بین جوانان مدارای اجتماعی آنها هم افزایش می یابد. در افزایش مدارای اجتماعی در سه شهر مورد مطالعه، بیشترین تأثیر مربوط به سرمایه فرهنگی ذهنی و در اولویت های بعدی به ترتیب شاخصهای سرمایه فرهنگی عینی و نهادی می باشند.

کلیدواژه‌ها

سرمایه فرهنگی؛ مدارای اجتماعی؛ مشهد؛ سبزوار؛ خواف

مراجع