تبیین الگوی عوامل مؤثر در ظرفیت‌سازی کارشناسان ترویج در توسعه کشاورزی اقلیم هوشمند در استان‌های شمال غرب کشور

اقتصاد و توسعه کشاورزی

دوره 38، شماره 3 - شماره پیاپی 64، مهر 1403، صفحه 333-315   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead.2024.88543.1276

نویسندگان

محسن رفیعی سفید دشتی^{* 1}؛ سید مهدی میردامادی¹؛ سید جمال فرج اله حسینی¹؛ شهاب الدین شکری²

¹گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و علوم پایه، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

کشاورزی یکی از حساس‌ترین بخش‌ها در مقابل تغییرات اقلیمی است که به علت وابستگی زیاد به شرایط اقلیمی، بیش از سایر بخش‌ها در معرض خطرهای تغییرات اقلیمی قرار دارد. این پژوهش با هدف تبیین الگوی عوامل مؤثر در ظرفیت‌سازی کارشناسان ترویج در توسعه کشاورزی اقلیم هوشمند در استان‌های شمال غرب کشور انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعة آماری پژوهش دربرگیرندة کارشناسان ترویج استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و اردبیل به تعداد 4256 نفر است که از این تعداد 354 نفر به‌عنوان نمونة آماری براساس فرمول کوکران برآورد و به صورت تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شدند. در این پژوهش جهت سنجش روایی پرسشنامه، از روایی صوری و روایی سازه و برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب پایایی ترکیبی و اشتراکی و آزمون اسپیرمن استفاده گردید. در پژوهش حاضر، از مدل‌یابی معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی (PLS₃) جهت آزمون فرضیات و برازندگی مدل استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد عوامل زیرساختی، اقتصادی، اجتماعی، سازمانی، فرهنگی، آموزشی، قانونی و فنی در ظرفیت‌سازی کارشناسان ترویج در توسعه کشاورزی اقلیم هوشمند اثر مثبت و معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ توسعه پایدار؛ ظرفیت‌سازی نیروی انسانی

مراجع

1. Asadi, A., Rustaie, M., & Kalantari, Kh. (2017). Investigating the interrelationships of smart climate agriculture components using the DEMATEL technique. Iranian Journal of Economic Research and Agricultural Development, 2-52. (In Persian)
2. Bergeron, K., Abdi, S., DeCorby, K., Mensah, G., Rempel, B., & Manson, H. (2021).Theories, models and frameworks used in capacity building interventions relevant to public health: a systematic review. BMC Public Health, 17, https://doi.org/10.1186/s12889-017-4919-y 
3. Elhaizadeh, M., Khosravipour, B., & Shoaibi, A.H.(2018). The role of agricultural education and promotion in the sustainable development of agriculture, the second international conference and the sixth national conference on organic and conventional agriculture, Ardabil. https://civilica.com/doc/932095
4. Fasika, Ch. (2019). Education for Human Capacity Building: Achievements and Shortcomings in the Ethiopian Experience, Addis Ababa Universityschoo of Graduate Studies.
5. (2010). Food and Agriculture Organization of the United Nations. Climate-Smart Agriculture: Policies, Practices and Financing for Food Security, Adaptation and Mitigation. FAO, Rome, Italy. Available at http://www.fao.org
6. Jat, M.L., Chakraborty, D., Ladha, J.K., Parihar, C.M., Datta, A., Mandal, B., Nayak, H.S., Maity, P., Rana, D.S., & Chaudhari, S.K. (2022). Carbon sequestration potential, challenges, and strategies towards climate action in smallholder agricultural systems of South Asia. Crop Environment, 1, 86–101.
7. Kristie, L., Ebi., Jennifer Vanos., Jane W., BaldwinJesse, E., Bell, David, M., Hondula, Nicole, A., Errett, K., Colleen, E., Reid, Sh., June, S., & Peter, B. (2021). Extreme weather and climate change: Population health and health system implications. Annual Rev. PublicHealth, 42, 293.
8. Meteorological (2016a). https://wmo.int/
9. Mhlanga, B., Pellegrino, E., Thierfelder, C., & Ercoli, L. (2022). Conservation agriculture practices drive maize yield by regulating soil nutrient availability, arbuscular mycorrhizas, and plant nutrient uptake. Field Crop, 277, 108403.
10. Moeazi, F., Yavari, Gh., Mousavi, S.H., & Bagheri, M. (2019). Assessing the effects of climate change on agriculture in Hamadan plain - Bahar with emphasis on water productivity and food security. Journal of Agricultural Economics and Development, 34(3), 323-305.
11. Notenbaert, A., Pfeifer, C., Silvestri, S., & Herrero, M. (2017). Targeting, out-scaling and prioritising climate-smart interventions in agricultural systems: Lessons from applying a generic framework to the livestock sector in sub-Saharan Africa. Agricultural Systems, 151, 153–162.
12. Pour Vahid, M.A. (2019). Smart agriculture to climate, Modern Farm. https://modernfarm.ir. (In Persian)
13. Ranadewa, Y.G., Sandanayake, , & Mohan, S. (2021). Enabling lean through human capacity building: an investigation of small and medium contractors, Liverpool john Moores university.
14. Sulaiman, O. (2021). Namibia University of Science and Technology, NamibiaHuman Capacity Building Through University-Industry Collaboration.
15. Soleimani, M., Rahimi, D., & Yazdan Panah, H. (2021). Adaptation strategies to climate changes in the agricultural sector (Rostam city). Scientific Research Journal of Natural Environment Hazards, 10(29), 19-32. (In Persian)
16. Taimur, H., Farhadian, H., Sediqi, H., & Saadoundi, M. (2018). Applying smart climate agriculture at the farm level, the 7^th national conference of applied researches in agricultural sciences, healthy food from farm to table, Tehran. (In Persian). https://civilica.com/doc/ 1000252
17. Yudan, H. (2019). The capacity building of human resources management on Bejiharjo Tourism Village in industrial revolution 4.0, advances in social science, education and humanities research, volume 382 ⁵th International Conference on Education and Technology, ICET.
18. Zhao, J., Liu, D., & Huang, R. (2023). A review of climate-smart agriculture: Recent advancements, challenges, and future directions. Sustainability, 15(4), 3404.
19. Zhao, J., Chen, J., Beillouin, D., Lambers, H., Yang, Y.D., Smith, P., Zeng, Z.H., Olesen, J.E., & Zang, H.D. (2022). Global systematic review with meta-analysis reveals yield advantage of legume-based rotations and its drivers. Nat. Commun, 13, 4926.