تجربه طراحی و ساخت سامانه آبگیر شناور در سد دوستی

فصلنامه آب و توسعه پایدار

مقاله 6، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 32، شهریور 1403، صفحه 57-64   

نوع مقاله: فنی و ترویجی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.2024.85917.1292

نویسندگان

اکبر شهابی^{* 1}؛ محمود نادریان²؛ محسن مغربی³؛ رضا قاسمی²

¹گروه مطالعات طرح‌های سد و شبکه، شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی، مشهد، ایران.

²دفتر فنی آب، شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی، مشهد، ایران.

³مهندسین مشاور هیدروپارس خراسان، گروه عمران، مجتمع آموزش عالی گناباد، گناباد، ایران.

چکیده

تأمین آب در شرایط بحرانی به‏ویژه در ماه‌های گرم سال بسیار بحرانی و نیازمند استفاده بهینه از تمام ظرفیت‌های آبی می‌باشد. در این پژوهش رویکرد مطالعاتی و اجرایی ساخت ایستگاه پمپاژ شناور در مخزن سد دوستی برای آبگیری از سطح مخزن و با هدف ارتقا شرایط کیفی و کمی در آبگیری از مخزن این سد در تابستان 1402 بیان شده است. با استفاده از ایستگاه پمپاژ شناور با وزن تقریبی 100 تن، امکان تأمین آب با ظرفیت 2/25 تا 3 مترمکعب بر ثانیه از مخزن سد دوستی و با کدورت بین 4 تا 5 NTU فراهم شد؛ درحالی‏که بدون استفاده از این ایستگاه پمپاژ شناور، حداکثر 2 متر مکعب بر ثانیه آب با کدورت بین 17 تا 19 NTU از سد قابل برداشت بوده است. یکی از مهمترین ویژگی‌های این پروژه، انتقال حجم قابل توجه آب در کمترین زمان ممکن با صرف کمترین تجهیزات و مستحدثات از مخزن سد به برج آبگیر بود که با در مدار قرار گرفتن آن، توانست نقش مهمی در تأمین آب شرب شهر مشهد در تابستان 1402 بیافریند. نتایج این پژوهش می‌تواند در دیگر سدهای کشور و در برنامه‌ریزی‌های توسعه منابع آب با هدف پوشش نیازهای آبی لحظه‌ای و یا افزایش کیفیت آب در بهره‌برداری از سدها استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

تأمین آب شرب شهر مشهد؛ ایستگاه پمپاژ شناور؛ سد دوستی

مراجع

شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی. (1402). مطالعات مرحله اول و دوم ایستگاه پمپاژ شناور سد دوستی شهرستان سرخس. شرکت هیدروپارس خراسان. مشهد، ایران.
قزل‌سوفلو، عباسعلی، مغربی، محسن، و داروغه، فرزانه. (1397). شناسایی و تعیین میزان گسترش در آبکندهای فعال با استفاده از سنجش از راه دور. آب و توسعه پایدار، 5(1): 67-72. doi: 10.22067/jwsd.v5i1.59123
نظری محدر، حسن، مریدی، علی، یزدی، جعفر، خزائی پول، احمد. (1398). چشم‌انداز پایداری تامین نیازهای شرب و کشاورزی سد دوستی تحت سناریوهای تغییر اقلیم و بهره‌برداری از سد سلما. تحقیقات منابع آب ایران، 15(3)، 17-32. https://dorl.net/dor/20.1001.1.17352347.1398.15.3.2.3
Islami, R., & Rahimi, A. (2019). Policymaking and water crisis in Iran. Quarterly Journal of the Macro and Strategic Policies, 7(27), 410-435. doi: 10.32598/JMSP.7.3.5
Maghrebi, M., Noori, R., Mehr, A.D., Lak, R., Darougheh, F., Razmgir, R., Farnoush, H., Taherpour, H., Moghadam, S.M.R.A., Araghi, A., & Kløve, B. (2023). Spatiotemporal Changes in Iranian Rivers’ Discharge. Elementa science of the Anthropocene, doi: 10.1525/elementa.2022.00002
Chen, S., Zhao, P., Xie, G., Wei, Y., Lyu, Y., Zhang, Y., Yan, T., & Zhang, T. (2021). A floating solar still inspired by continuous root water intake. Desalination, 512, 115133. doi: 10.1016/j.desal.2021.115133
Constantin, A., Niţecu, C., Stănescu, M., & Roşu, L. (2011). Operation Improvement of an Irrigation Water Supply Floating Pumping Station in Constantza County. Ovidius University Annals Series: Civil Engineering, 13, 7-12. 
Robert, B., & Erika, B. (2019). The SPA1 Cetate pumping station modernization, Floating pumping station and irrigation System. Scientific Bulletin of Politehnica University of Timisoara: Transactions on HYDROTECHNICS, 64(78), 42-45.