آزمون اثرات تنش مالی بر نااطمینانی سیاست پولی ایران باوجود نقش حکمرانی دولت در رژیم‏های رکود و رونق

اقتصاد پولی مالی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 مهر 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2024.87351.1408

نویسندگان

زهرا حیرانی¹؛ کیومرث سهیلی^{* 1}؛ شهرام فتاحی²

¹دانشگاه رازی

²دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه رازی.

چکیده

در این مطالعه به دنبال آزمون تنش مالی و نااطمینانی سیاست پولی ایران باوجود نقش حکمرانی دولت در رژیم‏های رکود و رونق هستیم. برای این منظور با استفاده از مدل تحلیل مولفه‌های اصلی (PCA) در بخش اول، شاخص تنش مالی محاسبه و در بخش دوم با بکارگیری مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ (MS) اثر متغیرهای مطالعه طی بازه زمانی 1375 تا سال 1401 به شکل سالانه مورد بررسی واقع گردید. براساس وزن‌های به‌دست‌آمده، بخش پولی و مالی بیشترین تأثیر را در ایجاد تنش مالی دارد. بعد از آن بخش ارزی و بازار سهام تأثیرات بعدی را دارند. در میان متغیرها نیز نرخ ارز آزاد بیشتر تأثیر را بر تنش مالی در اقتصاد ایران دارد، بعد از آن درآمد نفتی به تولید ناخالص ملی، نسبت پول به نقدینگی، نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص ملی و نرخ بهره واقعی بیشترین تأثیر را بر تنش مالی در اقتصاد ایران دارند، همچنین براساس نتایج تخمین مدل مارکوف، به ازای یک درصد افزایش در تنش مالی و قیمت نفت به ترتیب؛ 36 و 27 واحدی عدم اطمینان سیاست پولی افزایش می‌یابد. همچنین کیفیت حکمرانی و حجم تجارت در دوران رونق منجر به کاهش 8 و 12 واحدی عدم اطمینان سیاست پولی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

تنش مالی؛ نااطمینانی سیاست پولی؛ حکمرانی دولت؛ رکود و رونق؛ مدل تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ

مراجع