بازآفرینی شهری پایدار میراث-سو در شهر شیراز

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مهر 1403   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2024.88802.1439

نویسندگان

مصطفی قادری دهکردی^{* 1}؛ سحر ندایی طوسی²

¹دانشگاه شهید بهشتی

²دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

برآمدِ اُفت‌شهری، شکل‌گیری عرصه‌‌‌هایی است که فاقدِ‌کمینة کیفیت‌و‌استاندارد موردِنیاز برای زندگی هستند؛ این عرصه‌‌‌‌ها یا درطول زمان مطلوبیت‌‌‌‌‌های سکونتی خود را ازدست داده و در چرخة افت‌و‌زوال شهری گرفتار شده یا این‌که از همان ابتدا به صورتِ نامطلوب شکل می‌گیرند. در‌این‌میان بسیاری از پهنه‌هایی که به آن‌ها نواحی فرسوده و ناکارآمد اطلاق می‌شود، دارای ارزش میراث‌فرهنگی‌و‌تاریخی هستند. افت‌و‌خیزهای پهنة‌میراثی 378‌هکتاری شهر‌شیراز و آسیب‌های احتمالی وارد شده به آن، روند فرسایندة تخریب ارزش‌‌های کالبدی‌و‌معنایی این مکان را سبب شده‌است. از‌این‌رو نوشتار حاضر برآن است در پهنة‌میراثی شهر‌شیراز به عنوان نمونة مطالعاتی، به تبیین عوامل ناکارآمدی و زوال پهنه‌های میراثی بپردازد و در راستای مواجهه با این مسئله مدلی پایدار و یکپارچه برای بازآفرینی میراث-سو ارائه دهد. پژوهشگران در‌گام‌نخست از روش مرور اسنادی-آرشیوی استفاده کرده و پیشینة نظری‌و‌عملی پژوهش در زمینة بازآفرینی مبتنی بر میراث را شناسایی، استخراج و طبقه‌بندی کرده‌اند؛ پس از انتخاب مورد‌مطالعاتی، از حضور منتقدین، کارشناسان و متخصصین جهت ارائة ایدة اولیه و ریشه‌یابی مسئله استفاده شده و در ادامه جهت شناخت ذی‌نفعان پهنة میراثی و دستیابی به نتایج موردنظر پژوهش از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی، پرسش‌نامه و مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته (به صورت عمیق‌و‌حضوری) استفاده شد. تحلیل داده‌ها با روش طراحی‌مدل‌پارادایمی ضمن بهره‌گیری از نرم‌افزارMAXQDA انجام شد. درنهایت مدل بازآفرینی‌شهری پایدار میراث-سو تدوین و پیشنهاد شده است. در این مدل میراث در نقش زمینه برای سه مؤلفة قدرت،مردم و سرمایه است. مدل ارائه شده می‌تواند راهگشایی در ارزیابی سیاست‌ها و مداخلات باشد و همچنین از این مدل به منظور تشخیص پایداری رویکردهایی که به عنوان بازآفرینی مطرح می‌شوند، می‌توان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

"؛ پهنه‌‌‌‌‌های میراثی"؛ بازآفرینی شهری"؛؛ بازآفرینی شهری پایدار میراث-سو"؛ مدل مفهومی"؛؛ "؛ شهر شیراز"

مراجع