مهار موثر کنه تارتن دو لکه‌ای و کنه قرمز اروپایی در باغ‌های سیب

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 39، شماره 1 - شماره پیاپی 67، فروردین 1404، صفحه 13-27   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2024.88690.1197

نویسندگان

مریم رضائی^{* 1}؛ مریم فروزان²؛ محمد سعید امامی³؛ سیف اله کاردگر⁴؛ داود شیردل⁵

¹بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

³مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

⁴سازمان جهاد کشاورزی استان تهران، فیروزکوه، ایران

⁵مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

چکیده

کنه تارتن دو لکه­ای و کنه قرمز اروپایی از آفات مهم باغ­های سیب در کشور محسوب می­شوند. تلفیق کنترل شیمیایی زمستانه، بهاره و کنترل زراعی (شخم زمستانه) در باغ­های استان­های تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و غربی در قالب چند تیمار اجرا شد. در کنترل زمستانه زمانی که نوک جوانه‌ها سبز شدند، با مشاهده آلودگی متوسط تا زیاد تخم کنه قرمز (80-100 در دو متر از سرشاخه­ها) از کنه­کش­های آبامکتین، کلوفنتزین، تترادیفون، هگزی­تیازوکس همراه با روغن ولک، ترکیب هگزی­تیازوکس + دایابون و روغن ولک دو درصد استفاده شد، در هر استان، کنترل شیمیایی بهاره (انویدور اسپید (4/0 در هزار) و سایفلومتوفن (یک در هزار) و آبامکتین (5/0 در هزار)) با مشاهده سه تا پنج کنه قرمز یا کنه تارتن در سطح برگ انجام شد. در زمستان و اوایل بهار برای از بین بردن مراحل زمستان­گذران کنه تارتن دو لکه­ای، در هر چهار استان مورد بررسی، شخم زمستانه انجام و نسبت به شاهد مقایسه شد. داده‌های هواشناسی در سال انجام آزمایش به تفکیک بررسی شد. درصد تلفات 54-86 درصدی در جمعیت تخم زمستان­گذران کنه قرمز در تیمارهای مختلف مشاهده شد. درصد تلفات جمعیت کنه­ قرمز اروپایی در استان اصفهان، در صورت استفاده از انویدور اسپید، سایفلومتوفن و آبامکتین در کنترل شیمیایی بهاره به‌ترتیب 28/72، 46/82 و 88/74 درصد و درصد تلفات کنه تارتن دو لکه‌ای 18/68 ، 43/79 و 18/77 درصد بوده است. در استان تهران هم آفت‌کش­های مذکور باعث 75/78، 54/76 و 27/73 درصد تلفات در تعداد کنه­ قرمز اروپایی و 75/68، 56/80 و 37/79 درصد در تعداد کنه تارتن دو لکه‌ای 30 روز بعد از تیمار شدند. در آذربایجان غربی در صورت استفاده از انویدور اسپید و سایفلومتوفن به‌ترتیب 39/85 و 27/92 درصد تلفات جمعیت کنه­ قرمز اروپایی و 29/81 و 27/92 درصد تلفات کنه تارتن دو لکه‌ای گزارش شد. در استان آذربایجان شرقی، تیمار کنه_­کش­ها در قالب برنامه مدیریت آفات (مهار کرم سیب و سفیدک­ها) صورت گرفت و کنه­کش­های انویدور اسپید و سایفلومتوفن در مهار کنه­های درختان سیب کاربرد داشتند. تفاوت در زمان طغیان کنه تارتن دو لکه‌ای و کنه قرمز اروپایی به‌دلیل شرایط متفاوت آب‌و‌هوایی در مناطق مورد بررسی بوده است. تفاوت در درصد تلفات کنه‌های زیان­آور به‌دلیل تغییر دما در زمستان سال قبل در مناطق مورد بررسی بوده است. تأثیر شخم زمستانه باعث 36-61 درصد مهار کنه تارتن شده است. کنترل زمستانه تأثیر قابل قبولی در مهار کنه قرمز اروپایی و کنترل بهاره تأثیر مشابهی در مهار کنه تارتن دو لکه­ای نشان داد.

کلیدواژه‌ها

تلفات؛ روغن ولک؛ مهار؛ کنه آفت؛ کنه‌کش

مراجع

1. Arbabi, M., Baradaran, P., & Khorramshahi, M. (1997). Harmful agricultural mites in Iran. Journal of Plant Protection Research Institute, 27 pp. (in Persian with English abstract)
2. Arbabi, M., Kamali, H., & Shahrokhi, M.R. (2003). Evaluating Fenazaquin 20% SC new acaricide against Panonychus ulmi Koch in apple orchards of Chenaran of Mashhad. Pajouhesh and Sazandegi, 6, 51-56. (in Persian with English abstract)
3. Arbabi,, Koroshnejad, A., Emami, M.S., Taghizadeh, M., & Akbarzadeh-Shokat, G.H. (2009). Study on some control aspects of new acaricide (Spirodiclofen SC 240) in control of apple mite pest in Iran. Entomology and Phytopathology Special Issue, pp. 81-100. (in Persian with English abstract)
4. Arbabi,, Shirdel, R., Emami, M.S., Rahmi, H., Asari, M.J., & Baradaran, P. (2014). Evaluation of efficacy of acaricide Spiromesifen SC 240 in control of vegetable spider mite. Pesticides in Plant Protection Sciences, 1(1), 51−61. (in Persian with English abstract)
5. Ardeshir, F., Hedari, A., Namvar, P., Mahdavi, V., & Sheikhi, A. (2021). Efficiency and residue levels of a new acaricide, cyflumetofen (Danisaraba® SC, 20%) for control of Tetranychus urticae on greenhouse cucumber. Journal of Applied Research in Plant Protection, 10(2), 71-78. (in Persian with English abstract). https://doi.org/22034/arpp.2021.12778
6. Auger,, Guichou, S., & Kreiter, S. (2003). Variations in acaricidal effect of wettable sulfur on Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae): Effect of temperature, humidity and life stage. Pest Mangement Science, 59(5), 559–565. https://doi.org/10.1002/ps.665
7. Bayat,H., & Parsi, B. (1980). Study of European red mite in Gorgan and Gonbad. Entomology and Phytopathology, 48, 67−74. (in Persian with English abstract).
8. Fakeer, M.M., Salman, A.M., & Eraky, S.A. (2019). Evauation of five recommended acaricides against the old-world date mite, Oligonychus afrasioaticus (McGregor) (Acari: Tetranychidae) infesting date palm under field conditions in the new valley Egypt. Assiut Journal of Agricultural Saiences, 50(1), 81−87. Doi: 10.21608/ajas.2019.33461
9. Ghaibi, M., & Taheri, Y. (2013). The effect of Envidor speed acaricide against fig mite (Eotetranychus hirsti (Acari: Tetranycidae). Reseaches in Medicinal Plants, 6(3), 211−223.
10. Henderson, C.F., Tilton, E.W. (1955). Test with acaricides against the brow wheat mite. Journal of Economic Entomology, 48, 157−161. https://doi.org/10.1093/jee/48.2.157
11. Haddadi, A., Mifakharaei, S., & Aramideh, S. (2019). Effects of Abamectin, volk oil, detergent and sulfur in control of grape Erineum mite, Colomerus vitis Pagenstecher (Acari: Eriophyidae) in vineyards of West-Azerbaijan province, Iran. Annals of Biology, 35(1), 94−104. http://irdoi.ir/117-033-812-964
12. Khalkhali, M., Amiri, B., & Shafie, F. (2018). Evaluation and comparison of the effect of the new new toxin Cyflumetofen with abamectin, tendaxir and velvety oil to reduce the adult population of red citrus mite Panunychus citri 1^st National Conference on Industry and commercialization of Agriculture, December 17-18, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, 10 pp. (in Persian with English abstract). Kramer, T., & Nauen, R. (2011). Monitoring of spirodiclofen susceptibility in field populations of European red mites, Panonychus ulmi(Koch) (Acari: Tetranychidae), and the cross-resistance pattern of a laboratory-selected strain. Pest Management Science, 67(10), 1285−1293. https://doi.org/10.1002/ps.2184
13. Lolfalizadeh, H., & Khalghani, J. (2010). IPM in Apple orchards. Iranian Research Institute of Plant Protection, 156 pp.
14. Joshi, N.K., Phan, N.T., & Biddinger, D.J. (2023). Management of Panonychus ulmi with various miticides and insecticides and their toxicity to predatory mites conserved for biological mite control in Eastern U.S. apple orchards. Insects, 14, https://doi.org/10.3390/insects14030228
15. Marecic, D., Peric, P., & Milenkovic, S. (2011). Acaricides – biological profiles, effects and uses in modern crop protection. In M. Stoytcheva (Ed.) Pesticides - Formulations, Effects, Fate. Biological Profiles, Effects and Uses in Modern Crop Protection, 39–62. https://doi.org/13140/2.1.2790.3042
16. Moradi, M., Kheradmand, K., Mosallanejad, H., & Fathipour, Y. (2018). Sublethal effects of cyflumetofen on demographic parameters of Tetranychus urticae koch (Acari: Tetranychidae) on cucumber. 23 ^th Iranian Plant Protection Congress. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources,Gorgan, Iran. (in Persian with English abstract).
17. Mustaan, M. (1987). European red mite and how to control it. The Haraz Extension and Technology Development Center, 13 pp. (in Persian).
18. SAS (2013). Version 9.4. SAS Institute Inc. Cary. Nc. USA.
19. SPSS (2012). IBM SPSS Statistics for Windows, version 21.0. Armonk, NY: IBM Crop, 2012.
20. Rahmani, H.R., Saboori, A., & Hajiqanbar, H.R. (2012). Acarology (Morphology, Biology and Systematics). University of Zanjan Press, Zanjan, Iran. 569 pp. (in Persian with English abstract)
21. Rezaie, M., Kamalie, H., Shirdel, D., & Akbarzadhe Shokat, G.A. (2019). Efficiency of new acaricide Envidor speed (24% SC) compared with the common acaricides for control European red mite in apple orchards of West and East Azerbajian and Khorasan provinces. Journal of Animal Environment, 11(3), 257−
22. Rezaie, M., Emami, M.S., Frozan, M., Shirdel, D., & Kamali, H. (2020). Efficiency of Spiromesifen and Cyflumetofen for control of European red mite in apple orchards of some Provinces in Iran. Journal of Applied Researches in Plant Protection, 10(1), 45−55.
23. Rezaie, M., & JavanNezhad, R. (2020). Modeling the role of climate in distribution of two-spotted spider mite: Case study of Tehran province. Journal of Environmental Sciences Studies, 5(2), 2554−2559.
24. Rezaie, M., & JavanNezhad, R. (2021). Modeling of geographical-climatic distribution pattern of Tetranychus urticae in the climate of Razavi Khorasan province. Journal of Applied Researches in Plant Protection, 10(2), 37−45. https://doi.org/22034/arpp.2021.13715
25. Rezaie, M., & JavanNezhad, R. (2023). Modeling the role of climate variables in the distribution of two-spotted spider mite of West Azerbaijan province. Journal of Animal Environment, 15(2), 273−280.
26. Van Leeuwen, T., Tirry, L., Yamamoto, A., Nauen, R., & Dermouw, W. (2015). The economic importance of acaricides in the control of phytophagous mites and an update on recent acaricide mode of action

Pesticide Biochemistry and Physiology, 121, 12−21. https://doi.org/10.1016/j.pestbp.2014.12.009