بررسی ارتباط بین خشکسالی و شروع جنگ در سوریه با استفاده از نظریه محرومیت نسبی

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 7، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 32، اسفند 1402، صفحه 142-160   

نوع مقاله: پژوهشی -مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2024.84866.1243

نویسندگان

حجت اله مددی¹؛ مرتضی اباذری^{* 2}؛ حسین احمدی²

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدشهررضا، ایران

²استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرضا، ایران

چکیده

کشور سوریه از اوایل سال 1390 تاکنون درگیر یک جنگ تمام عیار بوده است. پژوهشگران و صاحب نظران علوم سیاسی، اجتماعی و نظامی زوایای مختلف این جنگ را مورد بررسی قرار داده‌اند. پژوهش حاضر ارتباط بین خشکسالی و شروع جنگ در سوریه را با استفاده از نظریه محرومیت نسبی مورد بررسی قرار داده است. خشکسالی های بین سالهای 2003 تا 2009 که در تاریخ سوریه کم نظیر بود، کشاورزان و دامداران زیای را در استان های حسکه، دیرالزور و رقه به شدت تحت تأثیر قرار داد و افراد بیکار شده به سایر استان ها به ویژه دمشق، درعا و حمص مهاجرت نمودند و این موضوع باعث افزایش مشکلات معیشتی همچون گرانی مسکن، افزایش قیمت مواد غذایی و بیکاری در مناطق مختلف سوریه گردید و زمینه را برای نارضایتی و اغتشاش فراهم نمود. روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی تحلیلی بوده و از منابع معتبر داخلی و خارجی کتابخانه ای، پایگاه‌های اینترنتی استفاده شده است. یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که بروز خشکسالی‌های پیاپی در سوریه و سیاست-های آبی ترکیه در سدسازی بر روی رودخانه های دجله و فرات و عدم مدیریت صحیح این بحران توسط دولتمردان سوری به عنوان یک عامل در ایجاد نارضایتی مردم سوریه تأثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها

تغییرات آب و هوایی؛ جنگ؛ خشکسالی؛ سوریه؛ محرومیت نسبی

مراجع

• Abado, A.L., (2021). An Evaluation of Climate Change and Water Scarcity as a Causative Factor of Political Instability in the Middle East Region: The Case of Syria. International Journal of Social Science and Human Research، 4(7):1837-1842.
• khodjavea, , (2015). Drought in Syri. https://www.academia.edu.
• Linke, A.M., & Ruether, B., (2021). Weather, wheat, and war: Security implications of climate variability for conflict in Syria، Journal of Peace Research, 58(1):114-13.
• Breisinger, , (2011). Global and Local Economic Impacts of Climate Change in Syria and Options for Adaptation. discussion papers1091, International Food Policy Research Institute (IFPRI).
• Cohen, A.S., (2012). Theories of Revolution. Tayeb, E., (Trans.). Tehran: Qoms Publishing House.
• Collins, J., (2007). Grand Strategy (Principles and Procedures). Tehran: Ministry of Foreign Affairs Printing and Publishing Center, Bureau of Political and International Studies.
• Dehghan, Y., & Ketabi, M., (2016). The investigation of socio-political contexts influencing the formation and growth of radicalism in Syria. Security Knowledge Bi-Quarterly, 3(5):29 to 66 [In Persian].
• Erian, E., Katlan, B., & Babah, O. (2010). Drought vulnerability in the Arab region. Special case study: Syria. Global assessment report on disaster risk reduction. Geneva: United Nations International Strategy for Disaster Reduction.
• Juusola, H. (2010). The internal dimensions of water security: The drought crisis in northeastern Syria. In Managing blue gold: New perspectives on water security in the Levantine middle east(pp. 21-35). The Finnish Institute of Foreing Affairs
• Herati, M.J., & Yousefi, R., (2018). A comparative study of revolutions in the Islamic world based on the theory of James Davis (case study: Revolution in Tunisia, Misro, Libya), biannual scientific journal of political sociology of the Islamic world, 7(2): 281-302.
• Gurr, T. R. (2015). Why men rebel. Routledge.
• Gleick, P., (2014). Water, Drought, Climate Change, and Conflict in Syria. Weather, Climate and Society, Vol. 6: 331-340.
• Kazemi, H., (2023). Climate changes, water crisis and social and political conflicts in the Middle East. Scientific Journal of Defense Policy, 31(120):217-255[In Persian].
• Lee, J.R., (2012). Climate changes and armed conflicts. Hasanpour, publications of Martyr Lieutenant General Sayad Shirazi Education and Research Center.
• Masnavi, A., (2018). Comparative approach of liberalism and postmodernism towards the drought crisis in the Middle East. International Journal of Nations Research, 4(48): 141-165.[In Persian].
• Moradian, M., (2006). Turkey's strategic assessment (territorial-defensive-economic-social). publications of Abrar Contemporary International Cultural Institute of Iran.[In Persian].
• Oktav, Ö. Z. (2017). Turkey’s water policy in the Euphrates-Tigris basin. Environmental change and human security in Africa and the Middle East, 239-255.
• Radgudarzi, M., (2018). The effect of climate change and agricultural policies on the formation of Syrian civil war. Scientific Quarterly of World Politics, 8(2): 41-66.[In Persian].
• Sam Delbari, K., (2013). Measuring relative deprivation in transactional theory. Strategic Studies Quarterly, 6(4): 813-826[In Persian].
• Saidi, I., (1995). Syria. Ministry of Foreign Affairs Printing and Publishing Institute.[In Persian].
• Zaki, Y., & Asadolahi, S.S., (2019). Hydropolitics of Turkey's GAP project and its impact on the environmental security of Iraq and Syria. Political Analysis Quarterly, 3(1): 1-9.[In Persian].