بررسی ریسک قراردادهای پسته فندقی در بازار بورس کالای ایران

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 آبان 1403

نوع مقاله: مقالات پژوهشی به زبان انگلیسی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead.2024.89445.1289

نویسندگان

سهراب صدفی آبکنار¹؛ امیرحسین چیذری^{* 2}؛ حامد رفیعی¹؛ حبیب الله سلامی³

¹گروه اقتصاد کشاورزی، بازاریابی محصولات کشاورزی – سیاست و توسعه کشاورزی، دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

²گروه اقتصاد کشاورزی، بازاریابی محصولات کشاورزی – سیاست و توسعه کشاورزی، دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران،

³گروه اقتصاد کشاورزی، اقتصاد تولید و مدیریت واحدهای کشاورزی– سیاست و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

بورس کالای ایران هدف دارد به یک مرجع منطقه‌ای برای قیمت‌گذاری کالاهای اساسی و مواد اولیه تبدیل شود و گزینه اصلی برای تولیدکنندگانی باشد که به دنبال تأمین مالی و مدیریت ریسک هستند. این مطالعه به بررسی پوشش ریسک پسته فندقی با استفاده از قراردادهای آتی و سرمایهگذاری سپرده از ۲۷ مهر ۱۳۹۷ تا ۲۸ دی ۱۴۰۰ می‌پردازد. ارزش معاملات پسته در بورس کالای ایران در سالهای اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است که نیاز به تحلیل تغییرات ریسک و انتخاب سبد کالایی بهینه بین دو قرارداد را ایجاد کرده است. این مطالعه از نظریه سبد کالایی مارکویتز برای تعادل ریسک و بازده استفاده میکند و از مدلهای اقتصادسنجی پیشرفته مانند GARCH، HEGY و TARCH برای تحلیل نوسانات و روابط پویا بین قیمتهای نقدی و آتی بهره می‌برد. نتایج نشان‌دهنده نوسانات فصلی و غیر فصلی قابل توجهی است که اثرات فصلی قویتری دارند. تحلیل رگرسیون تأثیرات بازده‌های گذشته و شوک‌ها بر بازده‌های فعلی را نشان میدهد و نسبت بهینه قراردادهای سپرده در روزها و فصول مختلف متفاوت است. توصیه‌های سیاستی شامل تقویت و مدیریت نوسانات فصلی، حمایت از ابزارهای پوشش ریسک، در نظر گرفتن الگوهای فصلی و روزانه در ترکیب سبد کالایی، نظارت و کنترل نوسانات در دورههای بحرانی و توسعه سیاستهای حمایتی در ماههای با نوسانات کم است. این اقدامات به بهبود عملکرد بازار پسته فندقی و افزایش کارایی در تصمیمگیریهای سرمایهگذاری کمک میکند. با اجرای این استراتژیها، بورس کالای ایران میتواند بهتر از تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران حمایت کند و محیط بازار پایدارتری برای پسته فندقی ایجاد کند.

کلیدواژه‌ها

نسبت بهینه پوشش ریسک؛ رفتار فصلی داده ها؛ سبد بهینه کالایی

مراجع