تدوین سناریوهای توسعه پایدار کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود استان اصفهان

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 آبان 1403

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead.2024.89627.1292

نویسندگان

زهرا زارعی دستکردی^{* 1}؛ خلیل کلانتری²؛ علی اسدی²

¹هیات عامی دانشگاه پیام نور

²هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

بخش کشاورزی در کشورهای در حال توسعه نقش مهمی را در پیشبرد توسعه ملی ایفا می‌ نماید و سیاستگذاری عقلایی و برنامه ریزی راهبردی جهت پیشبرد توسعه پایدار این بخش یکی از دغدغه های اصلی کنشگران نهادی ذیربط به شمار می رود. در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی سناریوهای توسعه پایدار کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود استان اصفهان انجام گرفت. پژوهش حاضر کاربردی، از نوع توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری خبرگان مرتبط با توسعه کشاورزی در استان بودند. جهت جمع آوری داده ها از منابع کتابخانه ای، پرسشنامه و مصاحبه استفاده گردید. برای شناسایی مؤلفه‌ها و پیشران‌های اولیه مؤثر بر توسعه پایدار کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود استان اصفهان از روش دلفی و مصاحبه با نخبگان و مسئولین اجرایی استفاده شد و برای انتخاب خبرگان نیز تکنیک گلوله برفی به کار رفت. در نهایت تعداد 8 پیشران کلیدی در راستای تبیین متغیرهای پژوهش در قالبی استراتژیک مورد شناسایی و تفکیک قرار گرفتند. بر این اساس در قسمت مربوط به بیان اولویت های پژوهش در دو حالت مستقیم و غیرمستقیم، این 8 عامل کلیدی در اولویت های مختلف تکرار شده اند. پرسشنامه ها بین 25 نفر از خبرگان توزیع گردید. در این پژوهش برای آینده نگاری توسعه پایدار کشاورزی 5 سناریوی باورکردنی با درنظر گرفتن وضعیت های حاصل از عوامل کلیدی و وجه اشتراک و یا تفاوت های آنها در دسته های سناریوی های مطلوب، ایستا و بحرانی شناسایی و با توجه به نمره کل اثر آنها که بین 85 تا 109 هستند؛ تعداد 2 سناریو محتمل ترین سناریوها تشخیص داده شد که یک سناریو مطلوب و یک سناریو بحرانی هستند.

واژگان کلیدی: آینده نگاری، توسعه کشاورزی، حوضه آبریز زاینده رود، سناریو نگاری

کلیدواژه‌ها

آینده نگاری؛ سناریو نگاری؛ توسعه کشاورزی؛ حوضه آبریز زاینده رود