رهیافت آسیب‌شناسانه به نظام مالیاتی افغانستان در پرتو اصول مالیاتی

دانشنامه حقوق اقتصادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آذر 1403   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/economlaw.2024.88871.1383

نویسندگان

ارین قاسمی^{* 1}؛ علیرضا محسنی²

¹استادیار حقوق عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب

²دانشجوی کارشناسی ارشد

چکیده

مالیات و سیاست‌های مالیاتی را در اقتصاد کشور حائز وصفی حیاتی است. برخورداری از نظام مالیاتی کاربردی و موفق کشور را به سمت توسعه هدایت کرده و معضلات اقتصادی و اجتماعی را می کاهد. نظام مالیاتی همواره تابع سیاست‌های کلان اقتصادی حکومت است و دولت برای الزام به این سیاست‌ها به ابزار قانون متوسل می‌شود. پژوهش حاضر، با جمع‌آوری منابع کتابخانه‌ای-اینترنتی و با روش تحقیق تحلیلی-توصیفی، نظام مالیاتی افغانستان در قوانین و مقررات اصول مالیات بررسی شده است. سوال اصلی این است که نظام مالیاتی افغانستان در پرتو اصول مالیاتی به عنوان معیار با چه آسیب‌هایی مواجه است. همچنین اگر فرض شود که با وجود رعایت اصول مالیاتی، نظام مالیاتی افغانستان هنوز شفاف و پاسخگو نبوده و نمی‌تواند حجم عظیم هزینه‌های عمومی را تأمین کند، باید گفت که آنچه سبب بروز مشکلات در وصول و اجرای مقررات مالیاتی می‌شود، ابهام و تعدد مقررات مالیاتی است. همچنین، عدم وجود افراد متخصص و بودجه موجب شده است که حکومت نتواند یک سیستم الکترونیکی جهت محاسبات مالیاتی و سیستم بانکی ایجاد کند. بنابراین، نظارت و کنترل دقیق بر شیوه وصول مالیات صورت نمی‌گیرد که این خود باعث فرار مالیاتی، تبانی و عدم پرداخت و کتمان درآمد به صورت گسترده می‌شود. این عوامل باعث بوجود آمدن چالش‌ها و آسیب‌های مالیاتی در نظام مالیاتی گردیده‌اند. می‌توان با ایجاد سیستم الکترونیکی، نظارت دقیق و آسان بر وصول و اجرای مالیات، بالابردن سطح آگاهی افراد جامعه از امور مالیاتی، جلوگیری از فرار مالیاتی و افزایش تعرفه‌های گمرکی بر محصولات وارداتی به نتیجه مطلوب نظام مالیاتی دست یافت.

کلیدواژه‌ها

نظام مالیاتی؛ آسیب‌شناسی؛ اصول مالیاتی؛ افغانستان

مراجع