تأثیر کشت مخلوط کنجد (Sesamum indicum L.) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و روش‌های مهار علف‌های هرز بر عملکرد و نسبت برابری زمین

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 2، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، خرداد 1404، صفحه 21-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.2024.87219.1086

نویسندگان

سارا سادات مؤذنی؛ اﺑﺮاهیم اﯾﺰدی درﺑﻨﺪی^* ؛ کمال حاج محمدنیا قالی باف

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

به­منظور بررسی کارآیی برخی روش­های مهار علف­های هرز در نظام­های تک‌کشتی و مخلوط کنجد و لوبیا چیتی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای در روستای حسین‌آباد واقع در 12 کیلومتری شهرستان شیروان طی سال زراعی 1399-1400انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف کشت مخلوط افزایشی لوبیا چیتی: کنجد (100:0، 100:100، 75:100، 50:100، 25:100 و 0:100) و روش‌های مهار علف‌های هرز، شامل کاربرد علف‌کش تری‌فلورالین (960 گرم ماده مؤثره در هکتار) به‌صورت مخلوط با خاک دو هفته قبل از کاشت و وجین علف‌های هرز 35 و 55 روز پس از کاشت بودند. نتایج نشان داد که در تمام نسبت‌های کشت مخلوط لوبیا و کنجد به‌ویژه نسبت 75:100، تیمارهای وجین دستی دارای نسبت برابری زمین بیشتری در مقایسه با تیمار کاربرد علف‌کش تری‌فلورالین بودند. براساس نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش، بیشترین عملکرد دانه (16/336 گرم در مترمربع) و زیست‌توده (68/953 گرم در مترمربع) لوبیا در کشت خالص لوبیا و استفاده از علف‌کش تریفلورالین به دست آمد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (68/252 گرم در مترمربع) و زیست‌توده (میانگین 88/860 گرم در مترمربع) کنجد مربوط به تیمار کشت خالص کنجد و استفاده از تریفلورالین بود. در تمامی تیمارهای کشت مخلوط لوبیا و کنجد، نسبت برابری زمین بیشتر از تک­کشتی‌ لوبیا و کنجد بود. بیشترین نسبت برابری زمین (80/1) مربوط به تیمار وجین دستی 55 روز پس از کاشت در نسبت کشت مخلوط 75:100 (لوبیا:کنجد) مشاهده شد. بنابراین، تیمار مذکور می‌تواند در مدیریت علف‌های هرز و همچنین افزایش عملکرد و زیست‌توده در نظام‌‌های کشت مخلوط لوبیا و کنجد مفید و قابل توصیه باشد.

کلیدواژه‌ها

تریفلورالین؛ زیست توده؛ علف‌کش پیش کاشت؛ عملکرد دانه؛ عملکرد نسبی؛ وجین دستی

مراجع

Aghaalikhani, M., Yadavi, A., & Modares Sanavi, S. A. M. (2005). The critical period of weed control of colorado beans (Phaseolus vulgaris L.) in Lordegan. Scientific Journal  of Agriculture, 28(1), 111-125. (In Persian). https://sid.ir/paper/24795/fa

Ahmadi, A., Mohasel, M. R., Meybodi, M. B., & Rostami, M. (2005). Evaluation of the effect of critical period of weed competition on yield, yield components and morpho-physiological traits of bean, Derakhshan Cultivar. Pests and Diseases of Plants, 1, 31-49.

Akbia, H., Elham, E., Abdolreza, S., & Zare, A. (2020). Evaluation of sowing method and soil applied herbicides on weed control and yield of sesame. Journal of Crops Improvement, 22(4), 543-556. https://doi.org/10.22059/jci.2020.295527.2333

Bagheri, A., Zand, E., & Parsa, M. (1997). Pulses, The Challenges and Strategies. Jihad  Daneshgahi of Press, 96 pp. (In Persian(

Bahador, M., Moosavi, S. G. R., & Ramazani, S. H. R. (2019). Effect of weed free periods and crop density on morphological traits, yield, andyield components of sesame (Sesamum indicum L.). Journal of plant production, 33(2), 193-211. https://doi.org/10.22067/jpp.v33i2.68641

Begna, S., Angadi, S., Mesbah, A., Umesh, R. M., & Stamm, M. (2021). Forage yield and quality of winter canola–pea mixed cropping system. Sustainability 13(4), 2122. https://doi.org/10.3390/su13042122

Bigonah, R., Rizvani Moghaddam, P., & Jahan, M. (2013). The effect of intercropping on biological performance, nitrogen percentage and morphological characteristics of coriander (Coriandrum sativum L) and fenugreek (Trigonella foenum-graecum L). Iranian Agricultural Research, 12, 369-377. (In Persian). https://sid.ir/paper/356873/fa

Chalmers, S. (2017). Responses of pea and canola intercrops to nitrogen and phosphorus applications. In Westman Agricultural Diversification Organization 2017 Annual Report (pp. 127-136). Westman Agricultural Diversification Organization Manitoba.

Chaudhari, S., Jennings, K. M., Culpepper, S., Batts, R. B., & Bellinder, R. (2019). Turnip tolerance to preplant incorporated Trifluralin. Weed Technol, 33, 123-127. https://doi.org/10.1017/wet.2018.66

Daneshvari, G., Yousefi, A. R., Mohammadi, M., Banibairami, S., Shariati, P., Rahdar, A., & Kyzas, G. Z. (2021). Controlled-release formulations of trifluralin herbicide by interfacial polymerization as a tool for environmentalhazards. Biointerface Research in Applied Chemistry, 11(6), 13866-13877. https://doi.org/10.33263/BRIAC116.1386613877

De la Fuente, E. B., Suárez, S. A., Lenardis, A. E., & Poggio, S. L. (2014). Intercropping sunflower and soybean in intensive farming systems: evaluating yield advantage and effect on weed and insect assemblages. NJAS-Wageningen Journal of Life Sciences, 70, 47-52. https://doi.org/10.1016/j.njas.2014.05.002

Dowling, A., Sadras, V. O., Roberts, P., Doolette, A., Zhou, Y., & Denton, M. D. (2021). Legume-oilseed intercropping in mechanised broadacre agriculture–A review. Field Crops Research, 260, 107980. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2020.107980

FAO. (2020). Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). Food and agricultural commodities production: Countries by commodity. Retrieved december 2021 from http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL.

Ghale Noyee, S., Koocheki, A., Naseri Poor Yazdi, M. T., & Jahan, M. (2017). Effect of different treatments of mixed and row intercropping on yield and yield components of sesame and bean. Iranian Journal of Field Crops Research, 15, 588-602. (In Persian). https://doi.org/10.22067/gsc.v15i3.49345

Gholipour, M., & Sharifi, P. (2016). Yield and productivity indices of common bean and sunflower intercropping in different planting ratios. Journal of Plant Ecophysiology, 23, 127-137. (In Persian)

Grichar, W. J., Dotray, P. A., & Langham, D. R. (2011). Weed Control and the Use of Herbicides in Sesame Production.  In Herbicides, Theory and Applications, Edits. S. Soloneski and M. L. larramendly. Published by InTech. https://doi.org/10.5772/12945.

Heydari, S., Movahhedi Dehnavi, M., & Yadavi, A. R. (2018). Response of yield and yield component of three sesame (Sesamum indicum L.) accessions to density in rostam region, Fars provience. Plant Production Technology, 9(2), 91-103. (In Persian). https://doi.org/10.22084/ppt.2017.8276.1478

Hosseinzadeh, M., Hoseini, S. M. B., & Alizadeh, H. (2021). Study of sesame (Sesamum indicum L.) and cowpea (Vigna unguiculata L.) intercropping under weed control and non-control conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 52(3), 147-162. (In Persian). https://doi.org/10.22059/ijfcs.2020.294043.654669

Karimmojeni, H., Yousefi, A. R., Kudsk, P., &  Bazrafshan, A. H. (2015). Broadleaf weed control in winter-sown lentil (Lens culinaris). Weed Technology, 29, 56-62. https://doi.org/10.1614/WT-D-13-00184.1

Khajehpour, M. R. (2004). Industrial Crop. Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran. 571 pp. (In Persian).

Khan, M., Sultana, N., Akhtar, S., Akter, N., & Zaman, M. (2017). Performance of intercropping groundnut with sesame. Bangladesh Agronomy Journal, 20(1), 99-105. https://doi.org/10.3329/baj.v20i1.34888

Khosravi, M., Tavassoli, A., Piri, I., & Babaeian, M. (2021). Effect of weeds management on yield and nutrient content of sesame (Sesamum indicum L.) and Bean (Phaseolus vulgaris L.) in intercropping. Scientific Journal of Agricultural Research and Sustainable Production, 31(4), 1-16. (In Persian). https://doi.org/10.22034/saps.2021.43874.2602.

Koocheki , A., Nassiri Mahallati, M., Najib Nia, S., Lalehgani , B., & Porsa , H. (2015). Study of pulse crops biodiversity in agroecosystems of Iran. Iranian Legumes Research, 6(2), 19-30. (In Persian). https://doi.org/10.22067/ijpr.v1394i2.44408

Maitra, S., Palai, J. B., Manasa, P., & Kumar, D. P. (2019). Potential of intercropping system in sustaining crop productivity. International Journal of Agriculture, Environment and Biotechnology, 12(1), 39-45. https://doi.org/ 10.30954/0974-1712.03.2019.7

Mamnooie, E., Shimi, P., & Baghestani, M. A. (2012). Evaluation of various herbicide efficiency in weed control of sesame (Sesamum indica) in Jiroft and Kohnuj. Iranian Journal of Weed Science, 8, 1-12.

Mehdipour, H., Abbasi, R., & Abbasian, A. (2019). Effect of mung bean (Vigna radiata L.) cover crop density on Seed yield and yield components of sesame (Sesame indicum L.) and weed control. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 29(2), 255-266. (In Persian)

Moradi, P., Asghari, J., Abadi, M., & Samiezadeh, H. (2016). Evaluation of the beneficial effects of triple intercropping of maize (Zea mays L.), pinto been (Phaseolus vulgaris L.). Isfahan University of Technology-Journal of Crop Production and Processing, 6(19), 177-189. (In Persian). https://doi.org/10.18869/acadpub.jcpp.6.19.177.

Oyinloye, B. E., Ajiboye, B. O., Ojo, O. A., Nwozo, S. O., & Kappo, A. P. (2016). Cardioprotective and antioxidant influence of aqueous extracts from Sesamum indicum seeds on oxidative stress induced by cadmium in wistar rats. Pharmacognosy Magazine, 12(Suppl 2), S170. https://doi.org/10.4103/0973-1296.182155

Raza, A., Hafeez, M. B., Zahra, N., Shaukat, K., Umbreen, S., Tabassum, J., Charagh, S., Khan, R. S. A., & Hasanuzzaman, M. (2020). The plant family Brassicaceae: Introduction, biology, and importance. The Plant Family Brassicaceae: Biology and Physiological Responses to Environmental Stresses, 1-43. https://doi.org/10.1007/978-981-15-6345-4_1.

Rezvani Moghaddam, P., Mohammad Abadi, A. A., & Moradi, R. (2018). Investigating the effect of chemical and organic fertilizers on the yield and yield components of sesame (Sesamum indicum L.) in different planting densities. Agricultural Ecology, 2, 256-265. (In Persian). https://sid.ir/paper/211135/fa

Sadeghipour, O., & Ghaffari Khaliq, H. (2013). The effect of weeding and different herbicides on bean weed control (Phaseolus vulgaris L.). Iranian Journal of Agricultural Sciences, 4, 277-282. (In Persian). https://dorl.net/dor/20.1001.1.15625540.1381.4.4.5.2  

Stomph, T., Dordas, C., Baranger, A., De Rijk, J., Dong, B., Evers, J., Gu, C., Li, L., Simon, J., & Jensen, E. S. (2020). Designing intercrops for high yield, yield stability and efficient use of resources: Are there principles? Advances in Agronomy, 160(1), 1-50. https://doi.org/10.1016/bs.agron.2019.10.002

Fernandes, T. C., Pizano, M. A., & Marin-Morales, M. A., (2013). Characterization, Modes of Action and Effects of Trifluralin: A Review. IntechOpen. https://doi.org/10.5772/55169