واکاوی ادله مخالفین حجیت مذاق شریعت مبتنی بر تحلیل صور استناد به مذاق شریعت

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2023.81317.1548

نویسندگان

سعید احمدی فرد^{* 1}؛ محمد باقری شاهرودی²

¹استادیار رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه مازندران

²مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم

چکیده

نوشتار حاضر با هدف واکاوی ادله مخالفین حجیت مذاق شریعت با ابتناء بر صور استناد بر مذاق شریعت با روش توصیفی تحلیلی و بر پایه گردآوری اطلاعات و داده ها به شیوه کتابخانه ای نگاشته شده است. 

پیرامون حجیت مذاق شریعت در استنباط احکام شرعی میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که «برخورداری از توالی فاسد» و «عدم ذکر مذاق شریعت بعنوان یک منبع مستقل فقاهتی» از جمله دلایل فقها بر عدم حجیت مذاق شریعت می باشد. مراد از تالی فاسدهایی که از آن سخن به میان می آید «محتمل الوجهین بودن منبع پیدایش مذاق شریعت»، «خلط میان دو عنوان فرضیه و نظریه» و «احداث یک معنای شناور برای مذاق» است.

واکاوی ادله این گروه از فقها بر اساس تحلیل صور استناد به مذاق نشان داد، برخی از ادعاها و تالی فاسدهای مطرح شده صحیح و برخی دیگر ناصحیح می باشد و در عین حال دلایل دیگری بر عدم حجیت مذاق شریعت مطرح گشته که باعث قوت بخشیدن به ادعای عدم حجیت مذاق شریعت می گردد.

کلیدواژه‌ها

مذاق شریعت؛ عدم حجیت مذاق شریعت؛ صور استناد به مذاق شریعت؛ ادله استنباط احکام شرعی

مراجع