| تعداد نشریات | 51 |
| تعداد شماره‌ها | 2,078 |
| تعداد مقالات | 21,476 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,638,128 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 23,470,102 |
هستی‌شناسی ماده نخستین بر پایه وجود سیال، التفات معرفت‌شناسانه و برخی پیآمدهای آن | ||
| جستارهایی در فلسفه و کلام | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1403 | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2025.88187.1339 | ||
| نویسنده | ||
| بهزاد پروازمنش* | ||
| دانش آموخته دکتری فلسفه گرایش حکمت متعالیه دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| بر پایه دیدگاه انبوه فیلسوفان نسبت به تعربف موجودات مجرد و مادی بر پایه ماده نخستین مشائی و نبود ماده در مجردات، ویژگی‌هایی برای امور مادی و مجرد بیان شده است. این ویژگی‌ها با برخی از احکامی که در متون دینی و فلسفی در مورد این موجودات ذکر شده است ناسازگار است. به نظر می‌رسد خاستگاه این ناسازگاری‌ها، تفسیر انضمامی یا اتحادی از ماده نخستین است. ضمن باور به درستی اصل اندیشه ماده نخستین، رویکرد این پژوهش در حل این مسئله بازشناسی ماده نخستین در ارتباط با حرکت جوهری، در قالب ماده تحلیلی و پیگیری بازتاب‌های اتحاد حرکت و متحرک در بحث ماده و قوه می‌باشد. انگاره اصلی آن است که می‌توان با تحلیل وجود سیال به این امر دست یافت. دراین زمینه ضمن تبیین دو دیدگاه قابل توجه از سوی نوصدرائیان معاصر، نقد آنها و نیز کاربست التفاتی معرفت‌شناسانه، تبیین جامع‌تر و جدیدتری به دست داده شده است. جایگزینی ماده انضمامی و اتحادی با ماده تحلیلی در کنار بازشناسی مفاهیم «مجرد» و «مادی» با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین دقیق‌تر و نیز توسعه بیشتر گستره حرکت کمک می‌کند. این امر در تعمیق هستی‌شناسی حرکت و ایجاد سازگار‌ی بیشتر آموزه‌های فلسفی با یکدیگر مؤثر است. در این پژوهش به مهم‌ترین این موارد اشاره شده است. همچنین ماده تحلیلی می‌تواند زمینه‌ساز پیشبردی بی‌بدیل در جنبه اسلامی فلسفه اسلامی و روشنگر زوایای دیگری از توان‌مندی‌های حکمت متعالیه و همچنین زمینه‌ساز پژوهش‌های پسین در شناسایی و ارزیابی پیآمدهای بسیار آن باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ماده انضمامی؛ ماده اتحادی؛ ماده تحلیلی؛ مادی و مجرد؛ وجود سیال؛ التفات معرفت‌شناسانه | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 |
||