مدیریت علفهای هرز و ویژگی های رشدی دو رقم برنج تحت شرایط هوازی در شهرستان ساری

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 فروردین 1404   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2025.80593.1123

نویسندگان

سیده شکوفه جعفرنژاد موزیرجی¹؛ جاوید قرخلو^{* 1}؛ سیما سهرابی²؛ آسیه سیاهمرگویی¹؛ سعید حسن پور بورخیلی¹

¹گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

²گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

با توجه به مشکل کم‌آبی و اهمیت ویژه برنج از نظر تغذیه‌ای در ایران، استفاده از کشت هوازی برنج بدلیل مزیت‌های آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ حال‌آنکه کنترل علف‌های هرز در این نظام کشت دشوارتر از شرایط غرقاب می-باشد، در نتیجه بررسی روش‌های مدیریت شیمیایی برای کاهش جمعیت علف‌های هرز در این شرایط ضروری است. در این بررسی تأثیر تیمارهای مختلف علف‌کش بر کنترل علف‌های هرز در ارقام ندا و فجر به‌صورت خشکه‌کاری برنج ارزیابی شد. آزمایش در قالب طرح اسپلیت بلوک با 3 تکرار در سال 1400-1399 در مزرعه دشت ناز ساری انجام شد. تیمارها شامل رقم (ندا و فجر) و مدیریت علف‏‌هرز در ده سطح (1- کاربرد علف‌کش بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید) 2- کاربرد علف‌کش پندی‌متالین (پرول)+ بیس‌پیریباک سدیم (نووینو)، 3- کاربرد علفکش پندی‌متالین (پرول) + بیس-پیریباک سدیم (کلین وید)، 4- کاربرد علفکش پندی‌متالین (استومپ) + بیس‌پیریباک سدیم (نووینو)، 5- کاربرد علفکش پندی‌متالین (استومپ)+ بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید) + بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید،) 6- کاربرد علفکش پندی‌متالین (پرول)+ بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید)+ بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید،) 7- کاربرد علفکش پندی‌متالین (پرول)+ بیس‌پیریباک سدیم (کلین وید) + بن‌سولفورون متیل (لونداکس) 8- کاربرد علفکش پندی‌متالین (پرول)+ بیس‌پیریباک سدیم (نووینو) + بیس‌پیریباک سدیم (نووینو)، 9- تیمار وجین و 10- شاهد آلوده به علف هرز) بودند. طبق نتایج، علف‌های هرز پهن‌برگ گاوپنبه (Abutilon theophrasti Medik.)، خربزه وحشی (Cucumis melo L.) و خرفه (Portulaca oleracea L.) شایع‌ترین فلور علف هرز این مزارع را تشکیل دادند. در بررسی صفات رشدی برنج، بیشترین ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و وزن خشک مربوط به رقم ندا بود. میزان افزایش وزن خشک علف‌های هرز در رقم ندا کم‌تر از رقم فجر بود. در مجموع تیمار شاهد عاری از علف هرز (5607 کیلوگرم در هکتار) و کاربرد سه مرحلهای علفکشها در کنترل علف‌های هرز، موجب حصول عملکرد بیشتری شدند (5000 کیلوگرم در هکتار) و نسبت به کاربرد دو مرحله ای و یک مرحله‌ای برتر بود. بنابراین انتخاب رقم مناسب در شرایط وجود علف‌های هرز و همچنین کاربرد سه مرحله ای از علف‌کش‌ها بعد از تیمار وجین در افزایش تولید هوازی برنج بسیار اهمیت دارد.

کلیدواژه‌ها

سطح برگ؛ علف‌کش؛ علف‌های هرز؛ وزن خشک

مراجع