تأثیر کاربرد ترکیبات آلی بر بهبود رنگدانه‌ها، صفات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2025.89695.1213

نویسندگان

رضا صباغیان¹؛ مهدی برادران فیروزآبادی^{* 1}؛ مصطفی حیدری¹؛ فرزانه بهادری²؛ صفیه عرب¹

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

به منظور بررسی تأثیر ترکیبات آلی شامل اسید هیومیک، عصاره چای سبز و عصاره قهوه بر بهبود رنگدانه‌ها و صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم بلبلی آزمایشی در سال زراعی 1402-1401 در آزمایشگاه و مزرعه‌ شخصی در شهر سمنان طراحی و اجرا شد. آزمایش در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بود. تیمارهای آزمایش شامل پرایمینگ بذر در پنج سطح (شاهد، آب مقطر، اسید هیومیک (750 میلی‌گرم در لیتر)، عصاره چای سبز (غلظت 10 درصد) و عصاره قهوه (غلظت 10 درصد)) و محلول‌پاشی برگی در چهار سطح (شاهد، اسید هیومیک (750 میلی‌گرم در لیتر)، عصاره چای سبز (غلظت 10 درصد) و عصاره قهوه (غلظت 10 درصد)) بودند. محلول‌پاشی در زمان آغاز گلدهی صورت گرفت. نتایج نشان داد که پیش‌تیمار بذور با اسید هیومیک، عصاره چای سبز و عصاره قهوه منجر به افزایش معنی‌دار صفات محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء، شاخص سطح برگ، رنگدانه‌های فتوسنتزی، عملکرد پروتئین و عملکرد دانه شد. در گیاهانی روییده از بذور پیش‌تیمار شده، میزان مالون‌دی‌آلدهید و کربوهیدرات‌های محلول برگ تا سطح معنی‌داری کاهش نشان داد. محلول‌پاشی با این مواد منجر به بهبود شاخص سطح برگ، میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی، عملکرد پروتئین و عملکرد دانه شد. در نهایت در محدوده پژوهش انجام شده، کاربرد اسید هیومیک به میزان 750 میلی‌گرم در لیتر و چای سبز با غلظت 10 درصد به‌صورت پیش‌تیمار بذری و محلول‌پاشی برگی در مزرعه توصیه می‌شود. در مورد توصیه راجع به پیش‌تیمار بذور و محلول‌پاشی عصاره قهوه نیاز به تحقیقات بیشتری است.

کلیدواژه‌ها

آنتی‌اکسیدان؛ پیش‌تیمار؛ کودهای زیستی؛ محلول‌پاشی

مراجع