بررسی روابط روحیه کارآفرینی، عملکرد تحصیلی و گرایش به مهاجرت در بین دانشجویان با رویکرد معادلات ساختاری (مطالعه موردی: دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد)

پژوهش نامه مدیریت تحول

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 فروردین 1404

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tmj.2025.90930.1638

نویسندگان

مریم سادات افخمی مصطفوی¹؛ مسعود ایمانیان^{* 2}؛ مهناز امیرپور²

¹کارشناس گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

²استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان

چکیده

امروزه مهاجرت نخبگان یکی از مسئله‌های کشور ایران است. از این‌رو، هدف این مطالعه، بررسی روابط روحیه کارآفرینی، عملکرد تحصیلی و گرایش به مهاجرت در بین دانشجویان با رویکرد معادلات ساختاری استفاده از روش توصیفی - همبستگی است. پرسشنامه‌های آنلاین از طریق دانشجویان دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد طی دو ماه (مهر و آبان 1400) جمع‌آوری شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که از بین ابعاد روحیه کارآفرینی، بعد توفیق طلبی بیشترین نمره و بعد ریسک‌پذیری کمترین نمره را کسب نموده است. نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نیز نشان داد که رابطه‌ای مثبت با شدت 0.378 بین دو متغیر کیفیت زندگی تحصیلی و گرایش به مهاجرت وجود دارد و هر چه کیفیت زندگی تحصیلی دانشجویان بالاتر باشد، گرایش آنان به مهاجرت نیز افزایش می‌یابد. نتایج رویکرد معادلات ساختاری گویای این بود که روحیه کارآفرینی با ضریب استاندارد 0.605 تأثیر مثبتی بر عملکرد تحصیلی دارد و دانشجویان با روحیه کارآفرینی قوی‌تر، عملکرد تحصیلی بهتری دارند. روحیه کارآفرینی همچنین با ضریب 0.527 بر گرایش به مهاجرت تأثیر دارد و دانشجویان با روحیه کارآفرینی قوی‌تر، تمایل بیشتری به مهاجرت نشان می‌دهند. عملکرد تحصیلی نیز با ضریب 0.111 (با شدت کمتر از دو عامل قبلی) بر گرایش به مهاجرت اثرگذار است. بر اساس نتایج پیشنهاد می‌گردد که بکارگیری روحیه کارآفرینی در قالب ارتباط دانشگاه با صنعت و طرح‌های مرتبط با کارآفرینی دانشجویان دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد؛ به گونه‌ای باشد تا بتواند در کاهش گرایش به مهاجرت آن‌ها نقش موثری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

مهاجرت نخبگان؛ روحیه کارآفرینی؛ عملکرد تحصیلی؛ دانشجویان

مراجع