سیاست‌ روسیه در قبال آسیای مرکزی با تکیه بر فناوری هوش مصنوعی

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اردیبهشت 1404

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2025.87948.1286

نویسندگان

دانیال رضاپور^{* 1}؛ صدیقه آذین²

¹استادیار روابط بین الملل دانشگاه گیلان

²دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان

چکیده

با توجه به تغییر و تحول‌هایی که در سال‌های اخیر در هرم قدرت جهانی پدید آمده است، فناوری هوش مصنوعی مولفه بنیادین مهمی است که باعث می‌شود کشورهای مالک آن توان رقابت ژئوپلیتیکی بیشتری پیدا کنند و بتوانند توازن قوا را در نظام بین-الملل به نفع خود بر هم بزنند. بر این اساس روسیه در مسیر ارتقا جایگاه خود در نظام بین‌الملل در پی توسعه و کاربرد فناوری هوش مصنوعی در عرصه‌های مختلف به ویژه نظامی است. با این استدلال هدف مقاله بررسی راهبرد کرملین باتوجه به استفاده از هوش مصنوعی در آسیای مرکزی است، بر این مبنا این سوال طرح می‌شود که روسیه در چارچوب استفاده از هوش مصنوعی چه اهدافی را در آسیای مرکزی دنبال می‌کند و به دنبال آن با چه چالش‌هایی روبه رو است؟ از آنجا که روسیه به طور سنتی قدرتی با برتری نظامی در نظام بین‌الملل و مخصوصا در خارج نزدیظرفیت‌های فناوری هوش مصنوعی در طیف وسیعی از کاربردهای نظامی شامل فروش تسلیحاتکسب برتری اطلاعاتی، حملات سایبری، سامانه‌های بدون سرنشین و... در آسیای مرکزی محقق شود. البته چالش‌هایی همانند محدودیت‌های اقتصاد ملی، توانایی علمی و تحریم‌های بین‌المللی به نظر می‌رسد در بخش اقتصادی روسیه این کشور را با مشکل رو به رو خواهد ساخت. با این ملاحظه یافته‌های به دست آمده نشان از صدق فرض موجود در قبال موضوع روسیه و اهدافش در آسیای مرکزی با تکیه بر اهرم فناوری هوش مصنوعی دارد. روش تحقیق مقاله کیفی و مبتنی بر توصیف و تحلیل و جمع‌آوری اطلاعات از منابع اسنادی –کتابخانه‌ای و صفحات اینترنتی است.

کلیدواژه‌ها

روسیه؛ آسیای مرکزی؛ فناوری؛ هوش مصنوعی؛ تسلیحات نظامی

مراجع