ارزیابی شاخص های آلودگی فلزات سنگین جریان آب رودخانه اترک ناشی از تخلیه پساب تصفیه خانه فاضلاب شهری بجنورد

فصلنامه آب و توسعه پایدار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1404

نوع مقاله: مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v12i1.2503-1411

نویسندگان

صادق پرتانی^{* 1}؛ مرضیه جهانی²؛ غلامحسین اکبری²؛ علی جعفری²

¹دانشگاه بجنورد

²گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بجنورد، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر تخلیه پساب تصفیه‌خانه شهر بجنورد بر انتقال آلاینده‌های احتمالی و فاصله انتقال موثر آلاینده‌ها انجام شده است. نمونه‌برداری از محیط آب و رسوب به ترتیب در پنج و یک ایستگاه منتخب در تابستان 1403 انجاکم شد. شاخص Cd برای تمامی ایستگاه ها به جز ایستگاه دوم، که بعد از محل تخلیه پساب تصفیه‌خانه است، در محدوده آلودگی متوسط قرار دارد. همچنین، نتایج شاخص HEI و HPI نشان داد که بیشترین آلودگی مربوط به ایستگاه دوم که بعد از محل تخلیه فاضلاب قرار دارد، می‌باشد. در شاخص زمین انباشت برای تمامی فلزات مقادیر کمتر از صفر به دست آمده و فاقد آلودگی هستند. مقادیر شاخص Cf برای تمامی فلزات سنگین به غیراز کادمیم در محدوده آلودگی کم قرار دارد. این شاخص برای فلز کادمیم نشان از آلودگی متوسط رسوبات دارد. شاخص HI محاسبه شده برای خردسالان مقدار حدود 5/0 را نشان می‌دهد که حاکی از غیر سرطان زا بودن می‌باشد. شاخص ‌های خطر سلامتی نشان دادند که کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطرات ناشی از فلزات سنگین هستند. تمامی شاخص های اندازه گیری برای محیط آب در دسته آلوده قرار گرفتند. این مطالعه اهمیت مدیریت و نظارت بر کیفیت آب رودخانه ‌ها را در مناطق شهری و کشاورزی برجسته می‌کند. بنابراین می‌توان این فرضیه را طرح نمود که در شرایط هیدرولیکی این پژوهش و در دامنه زمانی انجام پژوهش، رودخانه توان انتقال آلاینده‌های ناشی از تخلیه پساب تصفیه‌خانه شهری تا فاصله 50 الی 100 متر را دارد.

کلیدواژه‌ها

آلودگی؛ کیفیت آب؛ فلزات سنگین؛ رودخانه

مراجع