راهبردهای توسعه گردشگری در محور نجف - کربلا

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 10، دوره 23، شماره 2 - شماره پیاپی 51، شهریور 1404

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2025.93254.1554

نویسندگان

قصی عبدالحسین عبدالعالی البوجاسم¹؛ مسعود تقوایی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه اصفهان، ایران

²استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان

چکیده

توسعه گردشگری از دیرباز به‌عنوان ابزاری مؤثر برای فقرزدایی تلقی می‌شود و برای کشور درحال‌توسعه‌ای مانند عراق که با معضلات و محدودیت‌های اقتصادی و نیز اقتصاد تک‌محصولی مقابل است، اهمیت زیادی دارد. محور ارتباطی نجف – کربلا دارای قابلیت گردشگری بالایی است. شهرهای نجف و کربلا در دهه‌های اخیر، گردشگران داخلی و بین المللی بسیاری را بالاخص در ماه محرم و صفر پذیرا می باشند، این روند در طول سال نیز ادامه دارد و جایگاه گردشگری شهرهای مذکور را در مقایسه با دیگر انواع گردشگری ارتقاء داده است. پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای و از نظر روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. این مقاله به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای توسعه گردشگری مذهبی در محور ارتباطی نجف-کربلا پرداخته است. جامعه آماری شامل گردشگران محور ارتباطی نجف به کربلا است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده و حجم نمونه 385 نفر تعیین شد. با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی QSPM))، وضعیت کنونی این منطقه تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که محور نجف-کربلا از نقاط قوت و فرصت هایی مانند دسترسی به خدمات اسکان متنوع و جذب گردشگران بین‌المللی برخوردار است. با این حال، کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ازدحام از جمله نقاط ضعف و تهدیدات این محور است.

این مقاله راهبردهایی شامل ارتقای زیرساخت‌های اقامتی و حمل‌ونقل، بهبود مدیریت بحران، توسعه شبکه‌های ارتباطی، و تقویت برنامه‌های آموزشی برای جوامع محلی پیشنهاد می‌دهد. باید بیان کرد که موفقیت در توسعه این محور نیازمند هماهنگی میان ذینفعان، جذب سرمایه‌گذاری‌های هدفمند و توجه به ابعاد زیست‌محیطی و اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری مذهبی'؛ محور نجف-کربلا'؛ '؛ مدل SWOT'

مراجع