تحلیل نقش رئالیسم در جامعه‌ی ادبی ایران و فرانسه؛ مطالعه تطبیقی رمان‌های«دهقانان» بالزاک و «نفرین زمین» جلال آل احمد

پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

مقاله 1، دوره 2، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 1-19   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/rltf.v2i2.85324

نویسندگان

مهدی حیدری¹؛ شهلا قرایی^{* 2}

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

چکیده

رئالیسم یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه هنر، به خصوص ادبیات است که بحث راجع به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ادبیات داستانی را از منظرهای گوناگونی از جمله از دیدگاه مکاتب ادبی، می‌توان بررسی کرد. در این میان رئالیسم که گویی همواره از دغدغه‌های فکری بسیاری از نویسندگان بوده، از اقبال بیشتری برخوردار بوده است. در واقع استدلال‌های متنوعی که تاکنون از سوی منتقدان و نظریه‌پردازان ارائه شده همواره بر این مسئله تاکید داشته‌اند که رمان‌های واقع‌گرا، ماهیت ساختاری واقعیت را نادیده نمی‌گیرند و واقعیت را پدیده ای مسلم فرض می کنند. اهمیت رمان واقع‌گرا در جامعه‌ی ما و تاثیرپذیری آن از رئالیسمِ فرانسه، بی‌شک غیرقابل انکار است.بالزاک، نویسنده و اندیشمند فرانسوی، از پیشگامان مکتب رئالیسم در ادبیات محسوب می‌شود که در آثار خود با دیدگاهی واقع‌گرایانه به موضوعات مختلفی نگریسته و ویژگی‌های مکتب رئالیسم در آثار او پدیدار است. بررسی « رمان رئالیستی فارسی» به عنوان پدیده جدید ادبی بی‌شک، هم تحت تاثیر تحولات داخلی و هم تحت تاثیر ادبیات غرب پدیدار شده است که می‌تواند تا حد زیادی کم و کیف تاثیر ادبیات رئالیستی غرب، به خصوص رئالیسم فرانسه را نشان دهد. در ایران نیز، جلال آل احمد به عنوان یکی از شاخص‌‌ترین نویسندگان معاصر، از تاثیرات مکتب رئالیسم در آثار خود بی‌بهره نبوده است. این پژوهش عوامل و ویژگی‌های مکتب رئالیسم را در «دهقانان» بالزاک و «نفرین زمین» جلال آل احمد به بررسی و تحلیل می‌نشیند.

کلیدواژه‌ها

رئالیسم؛ بالزاک؛ جلال آل احمد؛ دهقانان؛ نفرین زمین

مراجع

آل‌احمد، ج. (1342). نفرین زمین. تهران: نیل.

بالزاک، ا. (1392). دهقانان، ترجمة هژبر سنجرخانی. تهران: نگاه.

پارسی‌نژاد، ک. (1382). نقد و تحلیل و گزیده داستان‌های محمدعلی جمالزاده. تهران: روزگار.

پاینده، ح. (1389). داستان کوتاه در ایران. تهران: نیلوفر.

داد، س. (1380). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.

سجادی، ض.، و بهاری، ط. (1379). طلعت، سبک‌ها و مکتب‌های ادبی. تهران: آرمان.

سیدحسینی، ر. ( 1384). مکتب‌های ادبی. تهران: نگاه.

گرانت، د. (1385). رئالیسم، ترجمه حسن افشار. تهران: نشر مرکز.

گریه، آ. (1370). قصة نو، انسان طرازنو، ترجمه محمدتقی غیاثی. تهران: نگاه.

پرهام، س. (1353)، رئالیسم و ضد رئالیسم در ادبیات. تهران: نیل.

میرصادقی، ج. (1387). راهنمای داستان نویسی. تهران: سخن.

میرعابدینی، ح. (1380). صدسال داستان نویسی در ایران. تهران: چشمه.

ویلیامز، ر. (1386). رئالیسم و رمان معاصر، ترجمه حسین پاینده. تهران: نیلوفر.

لوکاچ، گئورگ. (1373). پژوهشی در رئالیسم اروپایی، ترجمه اکبر افسری. تهران: علمی و فرهنگی.

Lukacs, G. (1979). Balzac et le realisme francais. Maspero. Paris.

Champfleury. (1857). Le realisme, Michel levy Freres, libraires- Editeur.